Elgnowo

Elgnowo

wieś
Bocianie gniazdo w Elgnowie
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Dąbrówno
Liczba ludności (2006)	440
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	14-120[1]
Tablice rejestracyjne	NOS
SIMC	0472354
Położenie na mapie gminy Dąbrówno Elgnowo
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Elgnowo
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Elgnowo
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego Elgnowo
53°27′34″N 19°57′02″E/53,459444 19,950556

Elgnowo (dawniej niem. Elgenau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

W Elgnowie znajdują się: Publiczna Szkoła Podstawowa im. Ignacego Krasickiego, stara przedwojenna remiza, budynek pałacowy, zabudowania gospodarcze i magazynowe z okresu przedwojennego, przypałacowy park z zachowanym w części starym drzewostanem bukowym, świerkowym i lipowym, a także część sadu. We wsi mieści się również nowa remiza OSP wybudowana przez mieszkańców wsi w czynie społecznym, którego inicjatorami byli: ówczesny sołtys Jan Erdman będący również komendantem Ochotniczej Straży Pożarnej w Elgnowie i jej prezes Czesław Bohdanowicz, który był również cenionym felczerem.

Historia

Wieś lokowana w okresie 1317-1321. W 1359 r. Günter von Hohenstein zapisał wsi 5,5 włóki za pół grzywny rocznego czynszu. W 1397 r. Konrad von Junginger nadał Piotrowi Bażyńskiego 71,5 włóki w Elgnowie (razem z innymi dobrami w Brzeźnie, Kalbornie, Leszczu, Ostrowitem, Ruszkowie, Sarnie, Sławkowie). Wieś pod koniec XIV w. należała do Piotra Bażyńskiego sędziego ziemskiego w Dąbrównie, później do jego syna Gabriela Bażyńskiego. W 1438 r. Ścibor Bażyński otrzymał 6 włók i sołectwo wolne od czynszu. Od 1453 r. istnieje parafia w Elgnowie. W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1451, podlegała pod komturię w Ostródzie, były to dobra rycerskie^[2]. W 1451 r. Ścibor Bażyński kupił od brata (Jana Bażyńskiego) dobra Kadyn folwark Sarna oraz czynsze wsi Elgnowo. Na początku XVI w. właścicielem Elgnowa (tak jak Dąbrówna, i Waplewa) był ród Rabe von Kirsborg. W 1540 r. nadanie na ziemię w Elgnowie otrzymał Fabian Czema. Dobra te zostały zasiedlone przez 29 chłopów czynszowych i czterech zagrodników. W 1579 r. na 25 włokach gospodarowało 25 chłopów. W 1624 r. Albrecht Finck nabył majątek Elgnowo, płacąc kwotę 18 tys. grzywien.

W 1709 r. w Elgnowie i Dąbrównie zmarło na zarazę 79 osób. W 1758 r. tutejszy kościół stał się filialnym parafii w Dąbrównie, a później w Marwałdzie. W 1789 r. we wsi było 25 domów. W 1880 r. we wsi mieszkały 324 osoby. W 1910 r. wieś obejmowała 639 ha gruntów a mieszkało w niej 547 ludzi (w tym 461 Polaków). Natomiast obszar dworski obejmował 639 ha i zamieszkiwało go 346 osób. W 1925 r. powierzchni wsi obejmowała 1242 ha. W tym czasie w Elgnowie mieszkało 838 osób. Elgnowo przed drugą wojną światową było miejscowością graniczną, należącą do Prus Wschodnich. We wsi wciąż znajdują się pochodzące z tamtego okresu budynki urzędu celnego, a na krańcu wsi od strony Gutowa widoczny jest pas graniczny dzielący gminy Dąbrówno i Lubawę. W 1939 r. we wsi mieszkało 676 osób.

W 1974 r. do sołectwa Elgnowo należały miejscowości: wieś Elgnowo, kolonia Klonówko, PGR Wierzbica^[3].

Otwarcie remizy strażackiej miało miejsce w lipcu 1976 roku. W 2006 r. mieszkało we wsi 440 ludzi.

Bibliografia

• Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.
• Mapa topograficzna Elgnowa z serii Messtischblätter wydana w 1911 zaktualizowana w roku 1926

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Elgnowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 343 .