Elia Lewita

Strona tytułowa pierwszego wydania powieści Bowa d’Antona, 1541

Elia Lewita (ur. 1468^[1] lub 1469^[2][3][4][5], zm. 1549) – hebrajski pisarz, filolog i leksykograf, tworzący także w jidysz.

Urodził się w Neustadt an der Aisch^[1][2][4] lub Ipsheim^[3][5], większość życia spędził we Włoszech (Padwie, Wenecji i Rzymie). Był jednym z pierwszych nowoczesnych krytyków tekstu Starego Testamentu. Pisał traktaty o hebrajskiej gramatyce oraz przekłady biblijne; z nich zachowało się tylko, wiele razy przedrukowywane, tłumaczenie psalmów na jidysz z 1545.

Tworzył również adaptacje popularnych włoskich powieści na jidysz, z których do czasów obecnych zachowało się tylko Bowa d’Antona z 1507 r. (zwana także Bowe-buch, oparta na włoskiej wersji angielskiego romansu Bevis of Hampton)^[6] – dowcipna i pełna wdzięku powieść. Zachowały się ponadto (z obszernej twórczości w jidysz) dwa paszkwile.

Przypisy

Bibliografia

• Rafał Żebrowski: Elijahu Lewita. W: Polski słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie. Oprac. Zofia Borzymińska i Rafał Żebrowski. T. 1: A–K. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003, seria: Słowniki. ISBN 83-7255-126-X.
• Rafał Żebrowski: Bowe-Buch. W: Polski słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie. Oprac. Zofia Borzymińska i Rafał Żebrowski. T. 1: A–K. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003, seria: Słowniki. ISBN 83-7255-126-X.
• Nowa encyklopedia powszechna PWN, t. 2, Warszawa 1998.