Elijjahu Ben Elisar

Elijjahu Ben Elisar

‏אליהו בן אלישר‎

(c) IDF Spokesperson's Unit, CC BY-SA 3.0 Elijjahu Ben Elisar (maj 1980)
Data i miejsce urodzenia	2 sierpnia 1932 Radom
Data i miejsce śmierci	12 sierpnia 2000 Paryż
Ambasador w Egipcie
Okres	od 1980 do 1981
Poseł do Knesetu
Okres	od 20 lipca 1981 do 1 września 1996
Przynależność polityczna	Likud
Ambasador w Stanach Zjednoczonych
Okres	od wrzesień 1996 do 1998
Poprzednik	Itamar Rabinowicz
Następca	Zalman Szowal
Ambasador we Francji
Okres	od 1998 do 2000

Elijjahu Ben Elisar (hebr.: אליהו בן אלישר, ang.: Eliyahu Ben-Elissar, Eliahu Ben Elissar, ur. 2 sierpnia 1932 w Radomiu, zm. 12 sierpnia 2000 w Paryżu) – izraelski historyk, dyplomata i polityk, pierwszy ambasador Izraela w krajach arabskich – w latach 1980–1981 w Egipcie. W latach 1981–1996 poseł do Knesetu z listy Likudu, następnie ambasador w Stanach Zjednoczonych (1996–1998) i we Francji (1998–2000).

Życiorys

Urodził się 2 sierpnia 1932 w Radomiu^[1] jako Eli Gottlieb^[2]. Podczas II wojny światowej trafił do getta, jako dziesięciolatek został z niego potajemnie wywieziony i w 1942 wyemigrował do stanowiącej brytyjski mandat Palestyny. Jego rodzice i rodzina zginęła w Holocauście. Jako nastolatek działał w Lechi – radykalnej zbrojnej organizacji rewizjonistycznej^[3].

W 1950 opuścił Izrael^[3]. Studiował we Francji i Szwajcarii. Na Uniwersytecie Paryskim uzyskał bakalaureat z nauk społecznych, a następnie tytuł Master of Arts z prawa międzynarodowego. Na Uniwersytecie Genewskim uzyskał stopień doktorski (PhD)^[1]. Podczas studiów został zwerbowany przez Mosad i z Europy kontrolował działania agentów operujących w krajach arabskich^[3]. Służył w Siłach Obronnych Izraela do 1965^[1], kiedy to został reprezentantem prawicowych partii Herutu, a następnie Likudu w Światowej Organizacji Syjonistycznej^[3].

Po wyborach parlamentarnych w 1977 – pierwszych zwycięskich dla prawicy w historii Izraela – został dyrektorem generalnym w Kancelarii Premiera Menachema Begina^[1]. Stał na czele izraelskiego zespołu podczas negocjacji pokojowych z Egiptem w Camp David zakończonych podpisaniem przez Begina i Sadata historycznego porozumienia^[3].

Urząd sprawował do 1980 kiedy to, w następstwie Camp David i podpisania traktatu pokojowego, został pierwszym ambasadorem Izraela w Egipcie^[1], a tym samym pierwszym izraelskim ambasadorem w krajach arabskich^[3].

W kolejnym roku zakończył swoją misję, a w wyborach parlamentarnych w 1981 dostał się po raz pierwszy do izraelskiego parlamentu z listy Likudu^[1]. W dziesiątym Knesecie przewodniczył komisji spraw zagranicznych i obrony. Uzyskał reelekcję w 1984, a w Knesecie jedenastej kadencji zasiadał w komisji spraw zagranicznych i obrony. Powrócił na fotel przewodniczącego w dwunastym Knesecie po tym jak w wyborach w 1988 po raz trzeci został wybrany posłem. W kolejnych wyborach utrzymał mandat posła, a w trzynastym Knesecie, obok zasiadania w tej samej komisji, był przewodniczącym izraelsko-japońskiej parlamentarnej grupy przyjaźni^[1].

Po raz piąty został wybrany posłem w wyborach w 1996^[1] jednak już 1 września 1996 zrezygnował z zasiadania w parlamencie, a jego mandat poselski przypadł Re’uwenowi Riwlinowi^[4]. Elijjahu Ben Elisar powrócił do dyplomacji – zastąpił Itamara Rabinowicza na placówce w Waszyngtonie, zostając na dwa lata ambasadorem w Stanach Zjednoczonych. W 1998 stanowisko to przejął Zalman Szowal^[5], zaś Elijjahu Ben Elisar został ambasadorem we Francji. Zmarł na placówce w Paryżu 12 sierpnia 2000^[3].

Jest autorem, opublikowanych po francusku, prac historycznych: La Guerre Israelo-Arabe i La Diplomatie du Troisieme Reich et les Juifs^[1], a także książki Sadat and his Legacy^[3].

Życie prywatne

Od 1979 był żonaty z Nicą, mieli dwoje dzieci – córkę i syna^[3].

Przypisy