Elimelech z Leżajska

Elimelech Weissblum
Data urodzenia

1717

Data śmierci

1787

Miejsce pochówku

Leżajsk

Wyznanie

judaizm

Wnętrze ohelu Elimelecha z Leżajska
Ohel Elimelecha w Leżajsku.
Grób córki Elimelecha Estery Etel Elbaum (zm. 1800) na starym cmentarzu żydowskim we Frysztaku

Elimelech Weissblum z Leżajska (ur. 1717 w Tykocinie, zm. 11 marca[1] 1787 w Leżajsku)[2]rabin żydowski, jeden z pierwszych cadyków w historii judaizmu, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli chasydyzmu.

Był uczniem, a później następcą Dow-Bera z Międzyrzecza.

Ożenił się w Szeniawie ze Sprincą (Esperanzą), córką rebego Aarona Rokacha Margoliota i krewną rebego Eleazara Rokacha. Po kilku porodach zmarła ona przedwcześnie. Mieli pięcioro dzieci, których imiona brzmią: Elazar, Eliezer Lipa, Jaakow, Mirisz i Esther Etel. Po śmierci Sprincy Elimelech ponownie wstąpił w więzy małżeńskie, żeniąc się z córką rebego Jakowa Margoliota, Gittel.[3]

Po latach wędrówki i nauczania w I Rzeczypospolitej, w 1772 osiadł w Leżajsku. Uczniami Elimelecha byli m.in. Jakub Icchak Horowic, Naftali z Ropczyc i Menachem Mendel z Rymanowa.

W 1787 r. napisał dzieło Noam Elimelech (pol. „Łagodność Elimelecha”), jedno z podstawowych dzieł chasydyzmu[4]. W dziele tym umieszczał wiele gwiazdek (asterysków) nad wyrazami, które miały oznaczać nieokreślone i ograniczone znaczenie słów drukowanych. Jeden z rabinów powiedział, że gwiazdy na niebie są tylko komentarzem do gwiazdek w Noam Elimelech.

Stworzył również siedemnastopunktową listę (rodzaj poradnika) mającą zwykłym ludziom pomóc stać się lepszymi i żyć religijnie.

Jego postać obrosła wieloma legendami. Jeszcze za życia miał leczyć nieuleczalnie chorych i rozmawiać ze zwierzętami[5].

Rocznica jego śmierci, 21 dnia żydowskiego miesiąca adar, gromadzi przy jego ohelu w Leżajsku tysiące chasydów z całego świata[6].

Po śmierci Elimelecha cadykiem w Leżajsku został jego najstarszy syn Elazar (?-1806), a ostatnim z leżajskich cadyków był syn Elazara, Naftali (?-1844)[7].

Bibliografia

  • Martin Buber, Opowieści chasydów, uwagami i posłowiem opatrzył Paweł Hertz, W Drodze, Poznań 1989, s. 167-172, passim, ISBN 83-85008-90-X.

Przypisy

  1. Leżajsk: Żydzi z całego świata modlą się przy grobie cadyka (pol.). [dostęp 2021-11-01].
  2. Biography of Rabbe Elimelech of Lizensk. Rabbi Elimelech of Lizensk, lizensk.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
  3. Biography of Rabbe Elimelech of Lizensk, lizensk.com [dostęp 2021-11-01] (ang.).
  4. Introduction to Noam Elimelech (ang.). [dostęp 2006-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-18)].
  5. Ohel-cadyk Elimelech z Leżajska. [dostęp 2014-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-25)].
  6. Elimelech. [dostęp 2007-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-22)].
  7. [1], akapit dot. roku 1772

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kaplica nagrobna.jpg
Autor: Romigo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kaplica nagrobna cadyka Elimelecha.
Lizhenskgrave.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Slav (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

Ohel cadyka Elimeleha (Elimeleh grave)

Picture from English Wikipedia
PL Frysztak, judaica, stary kirkut, grob Estery c. Elimelecha, 2013.07.20, fot Nowicka (4).jpg
Autor: Ivonna Nowicka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Estery Etel Elbaum córki słynnego cadyka Elimelecha z Leżajska, z otaczającym go metalowym ogrodzeniem.