Elin Wägner

Elin Wägner
Ilustracja
Elin Wägner w latach 20. XX w.
Data i miejsce urodzenia

16 maja 1882
Lund

Data i miejsce śmierci

7 stycznia 1949
Rösås, region Kronoberg

Elin Wägner (ur. 16 maja 1882 w Lund, zm. 7 stycznia 1949 w Rösås, w regionie Kronoberg) – szwedzka pisarka, dziennikarka, działaczka feministyczna, aktywistka. W latach 1944–1949 była członkiem Akademii Szwedzkiej (fotel nr 15).

Życiorys

Członkinie Fogelstadgruppen. Elin Wägner pierwsza od prawej

Jej ojciec był docentem filozofii i dyrektorem szkoły w Lund[1]. Rodzina jej matki pochodziła ze Smålandii, gdzie Elin spędziła dzieciństwo i gdzie wracała już jako dorosła, również w swojej twórczości literackiej. Swoją karierę dziennikarską zaczęła w dzienniku „Helsingborgsposten”, gdzie pracowała w latach 1903–1904. Po przeprowadzce do Sztokholmu pisała dla czasopisma „Idun” (1907–1917). Przez wiele lat pisała również dla dziennika „Dagens Nyheter”[2]. Była też mocno zaangażowana w kwestię przyznania kobietom praw wyborczych w Szwecji.

W latach 20. XX w. związała się ze środowiskiem Fogelstagdsgruppen, zrzeszającym kobiety zaangażowane w walkę o edukację kobiet i zwiększanie ich świadomości społecznej[3]. Grupa wydawała w latach 1923–1936 czasopismo „Tidevarvet”, którego redaktorem naczelnym przez kilka lat była Elin Wägner[4].

W latach 1910–1922 była żoną Johana Landquista, szwedzkiego krytyka literackiego i profesora psychologii. Po rozwodzie przeniosła się do Smålandii, gdzie w okolicach Växjö wniosła posiadłość Lilla Björka, gdzie mieszkała i pracowała do końca życia[5].

W połowie lat 30. XX wieku związała się ze wspólnotą kwakrów[3].

Jako druga kobieta w historii została w 1944 roku wybrana do Akademii Szwedzkiej na fotel nr 15.

Twórczość

Jako pisarka zadebiutowała w 1908 roku powieścią Norrtullsligan, popularność przyniosła jej dopiero kolejna powieść, Pennskaftet z 1910 roku, opowiadająca o losach kobiet walczących o prawo wyborcze[6]. W swoich kolejnych powieściach często podejmowała takie tematy jak prawo wyborcze kobiet, pokój na świecie, kwestie środowiska naturalnego.

Najważniejsze utwory:

  • Från det jordiska museet (1907)
  • Norrtullsligan (1908)
  • Pennskaftet (1910)
  • Helga Wisbeck (1913)
  • Mannen och körsbären (1914)
  • Camillas äktenskap (1915)
  • Släkten Jerneploogs framgång (1916)
  • Åsa-Hanna (1918)
  • Kvarteret Oron (1919)
  • Den befriade kärleken (1919)
  • Den förödda vingården (1920)
  • Nyckelknippan (1921)
  • Den namnlösa (1922)
  • Från Seine, Rhen och Ruhr (1923)
  • Silverforsen (1924)
  • Natten till söndag (1926)
  • De fem pärlorna (1927)
  • Den odödliga gärningen (1928)
  • Svalorna flyga högt (1929)
  • Korpungen och jag (1930)
  • Gammalrödja (1931)
  • Dialogen fortsätter (1932)
  • Mannen vid min sida (1933)
  • Vändkorset (1934)
  • Genomskådad (1937)
  • Hemlighetsfull (1938)
  • Tusen år i Småland (1939)
  • Fred med jorden (1940)
  • Väckarklocka (1941)
  • Selma Lagerlöf I (1942)
  • Selma Lagerlöf II (1943)
  • Hans Larsson (1944)
  • Vinden vände bladen (1947)
  • Spinnerskan (1948)
  • Fredrika Bremer (1949) (wydane pośmietnie)

Przypisy

  1. Elin Wägner, Stockholmskällan [dostęp 2019-03-24].
  2. Om Elin Wägner, Elin Wägner-sällskapet, 25 marca 2015 [dostęp 2019-03-24] (szw.).
  3. a b Elin Wägner – fred och feminism, Popularhistoria.se, 30 października 2018 [dostęp 2019-03-24] (szw.).
  4. Bernt Olsson, Ingemar Algulin (red.), Litteraturens historia i Sverige, wyd. 5, Stockholm: Norstedts, s. 340-341.
  5. skbl.se - Elin Mathilda Elisabeth Wägner, skbl.se [dostęp 2019-03-24].
  6. Litteraturbanken | Svenska klassiker som e-bok och epub, litteraturbanken.se [dostęp 2019-03-24].

Media użyte na tej stronie

Fogelstadgruppen.jpg
The Fogelstad group was a group of women who worked for women's rights. In 1923 they started a weekly newspaper that was published until 1936. Left to right: Elisabeth Tamm, Ada Nilsson, Kerstin Hesselgren, Honorine Hermelin, Elin Wägner.
Elin Wagner.jpg
Swedish author, journalist and feminist Elin Wägner (1882—1949), in the 1910s.