Eliusz Arystydes

Publiusz Eliusz Arystydes (łac. Publius Aelius Aristides; ur. 117, zm. po 181) – grecki retor, reprezentant drugiej sofistyki.

Pochodził z Hadrianotherae w Myzji. W młodości pobierał nauki u Aleksandra z Kotyajon, następnie studiował w Atenach i Pergamonie[1]. Uczęszczał na wykłady Heroda Attyka. Cieszył się znaczną sławą, utrzymywał przyjaźń z wieloma wpływowymi osobistościami swoich czasów. Przekonał cesarza Marka Aureliusza do odbudowy zniszczonej przez trzęsienie ziemi Smyrny[2]. W swoich utworach naśladował styl mówców ateńskich z V i IV wieku p.n.e.[2] Pisał wyszukanym stylem, stosując oryginalny szyk wyrazów[3].

Z jego dorobku zachowało się 55 mów, m.in. Pochwała Rzymu, Pochwała Aten, Mowa smyrneńska, 7 mów na bogów oraz 6 tzw. mów świętych, w których opisał szczegółowo przebieg swojej długotrwałej choroby i wyleczenie w pergameńskim sanktuarium Asklepiosa[3]. W Mowie XLVI zawarł krytykę porównanych z cynikami „bezbożników z Palestyny”, pod którym to terminem opisani zostali najprawdopodobniej chrześcijanie[4].

Przypisy

  1. ↑ The Oxford Classical Dictionary. edited by Simon Hornblower, Antony Spawforth & Esther Eidinow. Oxford: Oxford University Press, 2012, s. 154-155.
  2. ↑ a b Mała encyklopedia kultury antycznej. red. Zdzisław Piszczek. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 87.
  3. ↑ a b Stanisław Stabryła: Historia literatury starożytnej Grecji i Rzymu. Wrocław: Ossolineum, 2002, s. 202-203.
  4. ↑ Pierwsi apologeci greccy. Kraków: Wydawnictwo M, 2004, s. 53-54, seria: Biblioteka Ojców Kościoła.