Ellen Price
 Ellen Price jako Mała Syrenka (1909) | |
| Imię i nazwisko | Ellen Juliette Collin Price de Plane |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 21 czerwca 1878 Snekkersten |
| Data i miejsce śmierci | 4 marca 1968 gminie Brøndby |
| Zawód | tancerka baletowa, aktorka |
| Lata aktywności | 1895–1913 (balet) |
Ellen Price, Ellen Price de Plane, wł. Ellen Juliette Collin Price de Plane (ur. 21 czerwca 1878 w Snekkersten, zm. 4 marca 1968 w gminie Brøndby) – duńska tancerka baletowa i aktorka; znana m.in. z tego, że jej głowa była modelem dla głowy posągu Małej Syrenki w Kopenhadze.
Życiorys
Pochodzenie
Pochodziła ze znanej duńskiej rodziny artystów: jej ojciec Andreas Nicolai Carl Price (1839–1909) i matka Helga Collin (1841–1918) byli tancerzami baletu w Duńskim Teatrze Królewskim. Natomiast kuzynka ojca, Juliette (1831–1906), była duńską primabaleriną, a wielu innych krewnych Price aktorami i muzykami[1][2].
Kariera w balecie
W latach 1889–1895 Ellen Price uczyła się w szkole Królewskiego Duńskiego Baletu (najpierw u wuja Waldemara Price’a, a później u legendarnego choreografa Hansa Becka)[3], po czym dołączyła do teatru Królewskiego Duńskiego Baletu. Zadebiutowała 28 maja 1895 w pas de trois w balecie Okno (La Ventana), duńskiego kompozytora Hansa Christiana Lumbye’a w choreografii baletmistrza Augusta Bournonville’a[1]. Często także partnerowała Gustavowi Uhlendorffowi w repertuarze Bournonville’a.
W 1903 została primabaleriną Królewskiego Duńskiego Baletu. Tańczyła role w takich baletach jak Sylfida, Kopciuszek i Mała Syrenka.
Pierwsza balerina zarejestrowana kamerą filmową
Była pierwszą baleriną na świecie, której występ został (w 1903) zarejestrowany kamerą filmową, w krótkim, trwającym około minuty filmie, nakręconym przez Petera Elfeta, duńskiego fotografa i pioniera filmu dokumentalnego. Zatańczyła w nim fragment baletu Sylfida, według pochodzącej z 1836 wersji Bournonville’a[4][5].
Swój występ powtórzyła także w jego nieco dłuższym filmie z 1906[6].
Mała Syrenka
Price pozowała do twarzy posągu Małej Syrenki znajdującego się w Kopenhadze w Danii.
Rzeźba została zamówiona i ufundowana w 1909 przez syna założyciela browaru Carlsberg, Carla Jacobsena, którego zafascynowała historia przedstawiona w balecie Mała Syrenka, według baśni autorstwa Hansa Christiana Andersena do muzyki Fini Henriquesa, w choreografii Hansa Becka (1861–1952), wystawianym w Teatrze Królewskim w Kopenhadze w 1909.
Odtwórczynią głównej roli w tym balecie była właśnie Ellen Price. Rola Małej Syrenki przyniosła jej dość nieoczekiwaną sławę. Jacobsen poprosił ją o to, aby pozowała do pomnika poświęconego głównej bohaterce utworu. Balerina wstępnie zgodziła się na tę propozycję, ale odmówiła pozowania nago, gdy dowiedziała się, że rzeźba będzie umieszczona w miejscu publicznym[7].
Pomnik wykonał duński rzeźbiarz Edvard Eriksen[8]. Głowa posągu oddaje rysy Price, natomiast do reszty ciała Małej Syrenki pozowała żona artysty, Eline[7].
Monument odsłonięto dnia 23 sierpnia 1913[9] na promenadzie nabrzeża Langeline w Kopenhadze. Posąg Małej Syrenki stał się szybko nie tylko jednym z najbardziej znanych symboli Kopenhagi, ale także symbolem Danii.
Dalsze koleje życia
Price grała także w dwóch niemych filmach (Den farlige Leg z 1911 i Paa Dødens Tærskel z 1913)[10].
Tańczyła w Królewskim Duńskim Balecie do 1913, kiedy to wskutek problemów z sercem zmuszona została porzucić scenę baletową[3]. Później pracowała jako aktorka dramatyczna w teatrze w mieście Aarhus.
Zmarła 4 marca 1968 w gminie Brøndby i została pochowana w małym miasteczku Gudhjem na duńskiej wyspie Bornholm, w południowo-zachodniej części Morza Bałtyckiego[2].
Galeria
1903
1906
1906
Przypisy
- ↑ a b Karen Vedel: Ellen Price (1878–1968) (duń.). Dansk Kvindebiografisk Leksikon online. [dostęp 2018-08-08].
- ↑ a b Ellen Juliette Collin Price de Plane (duń.). Kendtes Gravsted. [dostęp 2018-08-08].
- ↑ a b Ellen Price (ang.). Find a Grave, 2008-10-02. [dostęp 2018-08-08].
- ↑ Judith Mackrell: Ellen Price, ballet’s first film star (ang.). The Guardian, 2013-09-05. [dostęp 2018-08-08].
- ↑ Ellen Price sfilmowana w 1903 — La Sylphide (opening solo) w serwisie YouTube
- ↑ Ellen Price sfilmowana w 1906 — La Sylphide (longer solo) w serwisie YouTube
- ↑ a b The Little Mermaid statue in Copenhagen Harbor (ang.). Copenhagen Pictures, 1999-11-29. [dostęp 2018-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Mała Syrenka w Kopenhadze (pol.). otokopenhaga.pl. [dostęp 2018-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-04)].
- ↑ Mała Syrenka ma już 100 lat (pol.). Rzeczpospolita, 2013-08-22. [dostęp 2018-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-04)].
- ↑ Ellen Price de Plane (ang. • duń.). Danish Film Institute. [dostęp 2018-08-09].
Linki zewnętrzne
- Ellen Price (ang.). [dostęp 2018-08-08]. – biografia i multimedia
- Bronze Mermaid prototype Ellen Price (ang.). [dostęp 2018-08-08].
- Ellen Price: Da jeg blev model til den lille havfrue (duń.). [dostęp 2018-08-08].
Media użyte na tej stronie
Ellen Price w balecie Valdemar.
Ellen Price w balecie Valdemar.
Ellen Price w balecie Barselstuen.
Autor:
autor posągu: Edvard Eriksen (1876-1959)
autor zdjęcia: Thomas Berg (Oslo, Norway)
Mała Syrenka – posąg przedstawiający postać z baśni Mała Syrena autorstwa Hansa Christiana Andersena (będącą pół-kobietą, pół-rybą), znajdujący się w porcie w Kopenhadze i odsłonięty w 1913. Głowa posągu (detal).
Ellen Price jako Sylfida.
Ellen Price as Rosa and Richard Jensen as Paolo in the pas de deux from The Flower Festival in Genzano, 1906.
Ellen Price w Harlekino Millioner.
.jpg)
Ellen Price jako Sylfida.
Ellen Price de Plane.
Autor:
autor posągu: Edvard Eriksen (1876-1959)
autor zdjęcia: Avda-berlin
Mała Syrenka – posąg przedstawiający postać z baśni Mała Syrena autorstwa Hansa Christiana Andersena (będącą pół-kobietą, pół-rybą), znajdujący się w porcie w Kopenhadze i odsłonięty w 1913.
Ellen Price as Rosa and Richard Jensen as Paolo in the pas de deux from The Flower Festival in Genzano, 1906.
Ellen Price jako Mała Syrenka.
Ellen Price.
Ellen Price jako Mała Syrenka, Duński Balet Królewski, 1909.
Ellen Price w balecie Valdemar.