Emanuel Lasker

Emanuel Lasker

(c) Bundesarchiv, Bild 102-00459 / CC-BY-SA 3.0 Emanuel Lasker, 1929
Państwo	Niemcy
Data i miejsce urodzenia	24 grudnia 1868 Barlinek
Data i miejsce śmierci	11 stycznia 1941 Nowy Jork

Tablica w Barlinku, przy ul. Chmielnej 7, upamiętniająca Emanuela Laskera

Emanuel Lasker (ur. 24 grudnia 1868 w Barlinku, zm. 11 stycznia 1941 w Nowym Jorku) – niemiecki szachista pochodzenia żydowskiego^[1][2], drugi mistrz świata w szachach. Tytuł zdobył w 1894 roku pokonując Wilhelma Steinitza w meczu, w którym wygrał 10 partii, 4 zremisował i 5 przegrał. Tytuł mistrza świata zachował przez następne 27 lat, najdłużej w historii. Był również matematykiem, filozofem i brydżystą, przyjaźnił się z Albertem Einsteinem. Jest autorem gry planszowej laska, opartej na warcabach.

Na cześć Emanuela Laskera w Barlinku organizowane są Międzynarodowe Festiwale Szachowe Pamięci Emanuela Laskera. Działa tam również miejscowy klub szachowy „Lasker” Barlinek. Jego imieniem nazwany jest także jeden z parków w tym mieście^[3].

Życiorys

Do największych osiągnięć Laskera w grze praktycznej należy zaliczyć zwycięstwa w wielkich turniejach w Londynie (1899), Petersburgu (1896 i 1914), Nowym Jorku (1924). W 1921 roku stracił tytuł mistrza świata w meczu przeciwko Capablance. Rok wcześniej Lasker uznał swego przeciwnika za najlepszego szachistę świata, jednak Capablanca chciał pokonać Laskera w oficjalnym meczu.

W 1933 roku Lasker wraz z żoną Martą Koh, oboje będąc pochodzenia żydowskiego, musieli opuścić Niemcy. Przeprowadzili się do Anglii, a następnie, po krótkim pobycie w ZSRR, osiedli w Nowym Jorku^[4].

Lasker był znany ze swoich psychologicznych metod gry. Czasami wybierał posunięcia teoretycznie słabsze, które jednak miały zrobić wrażenie na przeciwniku. W sławnej partii przeciwko Capablance (Petersburg 1914) Laskerowi bardzo zależało na wygranej, jednak w celu uśpienia czujności przeciwnika wybrał wariant debiutowy uznawany za remisowy. W rezultacie Capablanca zagrał nieostrożnie i partię przegrał.

Do kanonu szachów przeszła również inna słynna partia Lasker – Bauer (Amsterdam 1889), w której Lasker poświęcił dwa gońce i doprowadził partię do zwycięstwa^[5]. Jego nazwiskiem nazwano również kilka wariantów szachowych debiutów, np. wariant Laskera w gambicie hetmańskim (1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sc3 Sf6 4.Gg5 Ge7 5.e3 O-O 6.Sf3 h6 7.Gh4 Se4).

Mecze Laskera o mistrzostwo świata

Przypisy

Bibliografia

• Reuben Fine, Fred Reinfeld Lasker’s Greatest Chess Games, 1889–1914 (Dover, 1965);
• Dr. J. Hannak Emanuel Lasker: The Life of a Chess Master (Dover, 1991);
• Kenneth Whyld The Collected Games of Emanuel Lasker (1998);
• Emanuel Lasker Lasker’s Manual of Chess (Dover, 1976);
• Irving Chernev Twelve Great Chess Players and Their Best Games (Dover, 1995).
• W. Litmanowicz, J. Giżycki, Szachy od A do Z, tom I, Warszawa 1986, str. 501–504
• Hall of Fame – Emanuel Lasker. hall-of-fame-sport.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-30)]. (niem.)

Linki zewnętrzne

• John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Emanuel Lasker w MacTutor History of Mathematics archive (ang.) [dostęp 2021-10-24].
• Gońce za króla, czyli mat Laskera. polskaniezwykla.pl (pol.)
• Emanuel Lasker – wybrane partie szachowe (ang.)
• https://przegladdziennikarski.pl/emanuel-lasker-szachista-naukowiec-czlowiek-wielu-talentow/