Emil Gołogórski

Emil Gołogórski

generał porucznik
Data i miejsce urodzenia	27 lutego 1862 Wiedeń
Data i miejsce śmierci	7 lutego 1921 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1881–1921
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	Okręg Generalny „Kraków” Okręg Generalny „Lwów” Ministerstwo Spraw Wojskowych
Stanowiska	dowódca okręgu generalnego szef departamentu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Emil Gołogórski (ur. 27 lutego 1862 w Wiedniu, zm. 7 lutego 1921 w Warszawie) – generał porucznik inżynier Wojska Polskiego.

Poświęcenie Szkoły Podchorążych w Łobzowie 12 stycznia 1919. Oznaczony 1) Emil Gołogórski

Życiorys

W 1880 roku, po ukończeniu 6-klasowego gimnazjum realnego we Lwowie, rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej. Po roku przeniósł się do Wojskowej Akademii Technicznej. 18 sierpnia 1883 roku ukończył studia z wynikiem bardzo dobrym i rozpoczął zawodową służbę wojskową w cesarskiej i królewskiej armii, w stopniu podporucznika. Pierwszy przydział służbowy otrzymał do 1 pułku inżynieryjnego.

W 1893 był przydzielony do Dyrekcji Inżynierii w Trydencie (niem. Trient)^[1]. 1 maja 1893 został przeniesiony do nowo powstałego 12 Batalionu Pionierów w Krakowie z pozostawieniem na dotychczasowym stanowisku w Dyrekcji Inżynierii w Trydencie^[2]. W 1894 został awansowany na kapitana 2. klasy, powołany do służby w Sztabie Inżynierii i przydzielony do Dyrekcji Inżynierii w Krakowie^[3]. Prowadził prace projektowe i nadzorcze przy budowie obiektów fortecznych Twierdzy Kraków. Jego dziełem są forty pancerne: 44a „Pękowice”, 45a „Bibice”, 48a „Mistrzejowice”, 50 ½ OST „Barycz” / „Kosocice”, 50 ½ WEST „Kosocice” i fort pomocniczy piechoty 50a „Lasówka”. Do 1889 był referentem do spraw telefonów fortecznych, obiektów mostowych i min demolujących.

13 listopada 1918 roku przyjęty został do Wojska Polskiego w stopniu generała porucznika i mianowany dowódcą Okręgu Generalnego „Kraków”. Od marca do czerwca 1919 roku, w wojny z Ukraińcami obowiązki dowódcy okręgu generalnego łączył z funkcją zastępcy dowódcy Grupy Operacyjnej generała Iwaszkiewicza. 30 maja 1919 roku został mianowany dowódcą Okręgu Generalnego „Lwów” we Lwowie^[4]. W tym czasie Komisja Weryfikacyjna dla oficerów byłej armii austriackiej proponowała jego awansowanie na generała broni. 23 lutego 1920 roku zakończył służbę we Lwowie i został przeniesiony do stolicy. 10 marca tego roku wyznaczony został na stanowisko szefa Departamentu II Wojsk Technicznych Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie^[5]. Na tym stanowisku odpowiadał za organizację wojsk inżynieryjnych i saperów, wojsk łączności, wojsk kolejowych i wojsk samochodowych. We wrześniu powierzono mu szefostwo Grupy Technicznej Ministerstwa Spraw Wojskowych. 21 kwietnia 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu generała porucznika, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej^[6]. Zmarł 7 lutego 1921 roku w Warszawie. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Emil Gołogórski miał córkę Marię (1900-1968) i dwóch synów: Leona (1894–1956), rotmistrza Wojska Polskiego, kawalera Virtuti Militari, i Jerzego Mieczysława (1896–1939), kapitana artylerii Wojska Polskiego.

Awanse

• porucznik (niem. Leutnant) – 1883
• nadporucznik (niem. Oberleutnant) – 1 maja 1888
• kapitan II klasy (niem. Hauptmann 2. Klasse) – 1 maja 1894^[3]
• kapitan II klasy (niem. Hauptmann 1. Klasse) – 1895
• major (niem. Major) – 1900
• podpułkownik (niem. Oberstleutnant) – 1904
• pułkownik (niem. Oberst) – 1 listopada 1907
• generał major (nien. Generalmajor) – 31 października 1912 ze starszeństwem z 25 listopada 1912
• marszałek polny porucznik (niem. Feldmarschalleutnant) – 1 września 1915 ze starszeństwem z 2 września 1915
• generał porucznik – 21 kwietnia 1920 zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920

Ordery i odznaczenia

Polska

• Krzyż za Obronę Śląska Cieszyńskiego I klasy^[7]
• Medal Pamiątkowy za Obronę Śląska Cieszyńskiego^[7]
• Dekret pochwalny Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego^[7]

Austro-Węgry

• Krzyż Zasługi Wojskowej II klasy z Mieczami
• Order Korony Żelaznej II klasy
• Krzyż Kawalerski Orderu Leopolda z Mieczami
• Krzyż Zasługi Wojskowej III klasy z Mieczami
• Order Korony Żelaznej III klasy
• Brązowy Medal Signum Laudis(Austro-Węgry) na czerwonej wstędze
• Odznaka za Służbę dla Oficerów III klasy
• Krzyż Jubileuszowy Wojskowy

Zobacz też

• Generałowie Wojska Polskiego
• Generałowie i admirałowie II Rzeczypospolitej

Przypisy

Bibliografia

• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1893. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1893. (niem.).
• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1894. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1894. (niem.).
• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1895. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1895. (niem.).
• JanJ. Rydel JanJ., W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001, s. 201-202, ISBN 83-7188-235-1, OCLC 830250410 .
• Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 37,
• Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6, s. 123,