Emma Ostaszewska

Emma Honorata Ida Ostaszewska
	; Emma Ostaszewska ok. 1850 r.
Rodzina	Załuscy
Data i miejsce urodzenia	13 sierpnia 1831 ; Memel
Data i miejsce śmierci	1 marca 1912 ; Wzdów
Ojciec	Karol Teofil Załuski
Matka	Amelia z Ogińskich
Mąż	Teofil Ostaszewski
Dzieci	Maria Amelia Ostaszewska; Adam Ostaszewski; Stanisław Ostaszewski; Kazimierz Ostaszewski

Emma Honorata Ida z Załuskich Ostaszewska (ur. 13 sierpnia 1831 w Memel, zm. 1 marca 1912 we Wzdowie) – działaczka społeczna i patriotyczna, pianistka, właścicielka dóbr ziemskich we Wzdowie i Klimkówce.

Życiorys

Emma hr. Załuska w 1848 r.

Podpis z 1866 r.

Trzy mazurki dedykowane Emmie Ostaszewskiej przez Karola Załuskiego

Emma Ostaszewska ok. 1870 r.

Urodziła się 13 sierpnia 1831 w Memlu w Prusach Wschodnich jako córka hrabiego Karola Załuskiego i Amelii z książąt Ogińskich. Jej ojciec wziął udział w powstaniu listopadowym 1830–1831 organizując ruch polski na Litwie; po upadku powstania i konfiskacie dóbr w zaborze rosyjskim zmuszony był emigrować; uzyskał od władz austriackich prawo zamieszkania na terenach polskich zajętych w rozbiorach przez Austrię, gdzie przeniósł się wraz z żoną do przejętego po ojcu majątku w Iwoniczu.

Rodzice zapewnili jej wszechstronne wykształcenie. Po dziadku, Michale Kleofasie Ogińskim, znanym kompozytorze polonezów, odziedziczyła talent muzyczny; po babce, Włoszce Marii de Neri, zamiłowanie do śpiewu. Grę na fortepianie szkoliła pod okiem znanych pedagogów, m.in. wirtuoza fortepianu i dyrygenta Karola Mikulego. Biegle władała kilkoma językami. Utrzymywała szerokie kontakty towarzyskie.

Po ślubie w Wiedniu w 1849 roku z Teofilem Ostaszewskim^[1] zamieszkała w majątku ziemskim Ostaszewskich we Wzdowie. Doczekała się czworga dorosłych dzieci: Marii, Adama, Stanisława i Kazimierza (troje pozostałych jej dzieci zmarło w dzieciństwie).

Angażowała się w działalność patriotyczną. W czasie powstania styczniowego 1863 roku aktywnie włączyła się pomoc dla powstańców. Organizowała zbiórkę bandaży i ubrań dla powstańcow. Współdziałała w akcji pomocy dla powstańców z Lucyną Urbańską, właścicielką majątku ziemskiego w Haczowie^[2]. Zbierała również fundusze dla powstania, organizując loterie fantowe^[3]. Po upadku powstania styczniowego zaangażowała się w organizowanie pomocy dla uchodźców z zaboru rosyjskiego dając im schronienie we dworze we Wzdowie i ukrywając przed władzami austriackimi.

Jej gra na fortepianie była powszechnie podziwiana. Grała w gronie przyjaciół i znajomych. Piętnaście lat młodsza od niej pamiętnikarka Anna z Działyńskich Potocka z Rymanowa zapisała we wspomnieniach, że „cudownie grała Chopina”^[4].

Zachowała się jej korespondencja w języku francuskim z bratem, Michałem Załuskim.^[5]

Zmarła 1 marca 1912 we Wzdowie w wieku 80 lat. Z czworga jej dzieci najstarsza córka Maria Ostaszewska wyszła za mąż za Augusta hr. Dzieduszyckiego, syn Adam Ostaszewski był konstruktorem lotniczym, Stanisław Ostaszewski – przemysłowcem, a najmłodszy Kazimierz Ostaszewski – hodowcą koni wyścigowych.

Zobacz też

Przypisy

↑ Gothaisches Genealogisches Taschenbuch der Gräflichen Häuser, t. 49, 1876, s. 918
↑ W dniu 30 marca 1863 roku w liście wysłanym ze Wzdowa do brata, Michała Załuskiego, Emma Ostaszewska pisała: "J’ai été chargée d’une quête féminine dans le Cercle de Sanok; cela ne se refuse pas. J’ai donc été obligée de charger à mon tour ou plutôt de trouver une remplaçante dans chaque district, comme il y en a 11 dans le Sanockie" (tłumaczenie: Powierzono mi organizację zbiórki [na rzecz powstańców] w obwodzie sanockim. Takiej prośbie się nie odmawia. Dlatego musiałam znaleźć sobie zastępczynie w każdym z jedenastu dystryktów obwodu sanockiego). Listy Emmmy Ostaszewskiej do brata, Michała Załuskiego, z lat 1837-1868, k. 78-80, Biblioteka Narodowa w Warszawie, Dział Rękopisów, Rps akc. 13757 (opublikowane na stronie https://polona.pl).
↑ Pamiątka odnowienia i poświęcenia kościoła żółkiewskiego dnia 12 września 1867, Lwów 1868, s. 108
↑ Anna z Działyńskich Potocka, Mój pamiętnik, wyd. PAX, Warszawa 1973, s. 336.
↑ Listy Emmmy Ostaszewskiej do brata, Michała Załuskiego, z lat 1837-1868, Biblioteka Narodowa w Warszawie, Dział Rękopisów, Rps akc. 13757 (opublikowane na stronie https://polona.pl).

Bibliografia

Wspomnienia o rodzinie Załuskich x XIX stuleciu, Kraków 1907
Hieronim Wysocki: Przemówiły stare listy. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1986. ISBN 83-08-01210-8.
Dziennik Emmy Ostaszewskiej z lat 1865–1866 zob: Inwentarz rękopisów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. T. 17. Wrocław: 2000, s. 106. ISBN 83-7095-044-2.

Linki zewnętrzne

Potomkowie Sejmu Wielkiego na stronie http://www.sejm-wielki.pl

[1] Gothaisches Genealogisches Taschenbuch der Gräflichen Häuser, t. 49, 1876, s. 918

[2] W dniu 30 marca 1863 roku w liście wysłanym ze Wzdowa do brata, Michała Załuskiego, Emma Ostaszewska pisała: "J’ai été chargée d’une quête féminine dans le Cercle de Sanok; cela ne se refuse pas. J’ai donc été obligée de charger à mon tour ou plutôt de trouver une remplaçante dans chaque district, comme il y en a 11 dans le Sanockie" (tłumaczenie: Powierzono mi organizację zbiórki [na rzecz powstańców] w obwodzie sanockim. Takiej prośbie się nie odmawia. Dlatego musiałam znaleźć sobie zastępczynie w każdym z jedenastu dystryktów obwodu sanockiego). Listy Emmmy Ostaszewskiej do brata, Michała Załuskiego, z lat 1837-1868, k. 78-80, Biblioteka Narodowa w Warszawie, Dział Rękopisów, Rps akc. 13757 (opublikowane na stronie https://polona.pl).

[3] Pamiątka odnowienia i poświęcenia kościoła żółkiewskiego dnia 12 września 1867, Lwów 1868, s. 108

[4] Anna z Działyńskich Potocka, Mój pamiętnik, wyd. PAX, Warszawa 1973, s. 336.

[5] Listy Emmmy Ostaszewskiej do brata, Michała Załuskiego, z lat 1837-1868, Biblioteka Narodowa w Warszawie, Dział Rękopisów, Rps akc. 13757 (opublikowane na stronie https://polona.pl).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne