Wzmacniacz transkrypcji

Wzmacniacz transkrypcji, enhancer, sekwencja wzmacniająca – krótka (od 50 do 1500 par zasad) sekwencja w DNA eukariontów, wspomagająca i regulująca transkrypcję informacji genetycznej, zlokalizowana w dużej odległości od regulowanego promotora genu (zwykle około 1 miliona par zasad), w kierunku zgodnym z transkrypcją lub przeciwnym.

Wzmacniacze mogą być ułożone w dowolnej orientacji w stosunku do regulowanego promotora, zarówno w „cis” (na tej samej cząsteczce DNA), jak i „trans” (na innej cząsteczce DNA)[1][2][3]. Do sekwencji tych przyłączają się białka transkrypcyjne, które bezpośrednio oddziałują na transkrypcję oddalonego genu. Odkryte początkowo u eukariontów, występują też u prokariontów[4][5]. W przeciwieństwie do wyciszaczy, powodują wzrost wydajności transkrypcji genu. Nie są specyficzne względem promotorów[6]. Jednym z pierwszych, lepiej zbadanych układów aktywacji transkrypcji ze wzmacniaczami był układ aktywacji transkrypcji genu syntetazy glutaminy (glnA) u Salmonella typhimurium: w odległości -140 i -108 bp od transkrybowanej sekwencji znajdują się sekwencje wiążące białko NtrC-P, będące aktywatorem kompleksu polimeraza RNA-promotor[7].

Przypisy

  1. ↑ Taylor 2002 ↓, s. 193-224.
  2. ↑ Bartnik 2002 ↓, s. 231-232.
  3. ↑ Matthews 2000 ↓.
  4. ↑ Taylor 2002 ↓, s. 193–224.
  5. ↑ Bartnik 2002 ↓, s. 226–247.
  6. ↑ Matthews 2000 ↓, s. 446.
  7. ↑ Taylor 2002 ↓, s. 214.

Bibliografia

  • A. Taylor, K. Taylor: Struktura i działanie genów prokariotycznych. W: P. Węgleński (red.): Genetyka molekularna. Warszawa: Wydawnictwa naukowe PWN, 2002, s. 497. ISBN 83-01-11830-X.
  • Ewa Bartnik: Struktura i działanie genów eukariotycznych. W: P. Węgleński (red.): Genetyka molekularna. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe PWN, 2002, s. 497. ISBN 83-01-11830-X.
  • H.R. Matthews, R.A. Freeland, R.L. Miesfeld: Biochemia i biologia molekularna w zarysie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000, s. 536. ISBN 83-7255-018-2.