Enkratyści

Enkratyści lub enkratyci (z gr. Ἐγκρατηταί, enkratetai, „wstrzemięźliwi”) – członkowie różnych sekt gnostyckich z połowy II wieku. Założycielem jednej z nich, jak podaje Euzebiusz, był Tacjan Syryjczyk[1], uczeń świętego Justyna, męczennika[2]. Innym przedstawicielem gnostyckiego enkratyzmu był Saturnin, który odrzucał małżeństwo i jedzenie mięsa[3].

Tacjan głosił, że Adam za grzech nieposłuszeństwa został potępiony przez Boga i że małżeństwo jest wymysłem szatana. Z tej przyczyny enkratyści wstrzymywali się (stąd nazwa) od zawierania związków małżeńskich, prokreacji[4], a także od picia wina i spożywania mięsa, bo uważali, że są one „dziełem szatana”[5][6]. Nawet podczas sprawowania Wieczerzy Pańskiej nie pili wina, lecz wodę i dlatego zwano ich także hydropatami, hydroparastatami (ὑδροπαραστάται) lub akwarianami (łac. aquarii)[7].

Odrzucali prawie w całości Stary Testament. Człowiek, zgodnie z ich nauką, składa się z materii i duszy, przy czym dusza będzie nieśmiertelna tylko wtedy, gdy zostanie zaakceptowana przez Boga.

Przypisy

  1. ↑ Tomasz Stępień: Chrześcijanie przeciwko filozofii greckiej. Uwagi na temat antyfilozoficznych postaw apologetów. Warszawskie Studia Teologiczne XX-1/2007. ISSN 0209-3782, s.101-111.
  2. ↑ Por. Historia Kościelna, IV. 28, 29.
  3. ↑ Por. Saturninus. W: The Oxford Dictionary of the Christian Church. F.L. Cross, E.A. Livingstone (oprac.). Wyd. 2. London: Oxford University Press, 1974, s. 1238. ISBN 0-19-211545-6.
  4. ↑ Evencio Cófreces Merino, Ramon Garcia de Haro: Historia Teologii. Epoka patrystyczna. Wydawnictwo M, Kraków 2003. ISBN 83-7221-546-4, t.1, rozdz.8.4.
  5. ↑ Jan Wierusz-Kowalski, Wczesne chrześcijaństwo I-X wiek, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985, s. 40, ISBN 83-03-00985-0, ISBN 83-03-00986-9, OCLC 69374139.
  6. ↑ Hipolit Rzymski: Refutation of All Heresies, Book VII, Chapter 16. The System of Saturnilus.
  7. ↑ H. Masson, Słownik herezji w Kościele katolickim, Wydawnictwo „Książnica”, Katowice 1993, s. 52,154.

Bibliografia