Eparchia irkucka

Eparchia irkucka

Иркутская епархия

Sobór Objawienia Pańskiego w Irkucku
Państwo	Rosja
Siedziba	Irkuck Irkuck, ul. Angarska 14
Data powołania	1727
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Metropolia	irkucka
Sobór	Ikony Matki Bożej „Znak” w Irkucku
Biskup diecezjalny	metropolita irkucki i angarski Maksymilian (Klujew)
Dane statystyczne (2014)
Liczba dekanatów	9
Położenie na mapie Irkucka Siedziba metropolii
Położenie na mapie Rosji Siedziba metropolii
Położenie na mapie obwodu irkuckiego Siedziba metropolii
52°18′03,0″N 104°17′41,0″E/52,300833 104,294722
Strona internetowa

Eparchia irkucka – jedna z eparchii Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Jej stolicą jest Irkuck, natomiast obecnym (od 2019) ordynariuszem jest biskup (od 2020 r. metropolita^[1]) irkucki i angarski Maksymilian (Klujew)^[2]. Funkcje katedry eparchii spełnia sobór Ikony Matki Bożej „Znak” w Irkucku^[3].

Historia

W grudniu 1706 powstał wikariat irkucki w ramach eparchii tobolskiej, w 1727 podniesiony do rangi samodzielnej eparchii dzięki działalności kanonizowanego następnie biskupa Innocentego (Kulczyckiego). W 1731 eparchia znacznie się rozszerzyła terytorialnie, gdy włączono do niej rozległe tereny Jakucji. Obejmowała swym zasięgiem całą Syberię Wschodnią i Rosyjski Daleki Wschód. W 1780 w Irkucku otwarto prawosławne seminarium duchowne. Od 1796 eparchii irkuckiej podlegała rosyjska misja prawosławna na Aleutach i Alasce, zaś jej pierwszy zwierzchnik archimandryta Joazaf (Bołotow) został wyświęcony na biskupa kodiackiego, wikariusza eparchii irkuckiej. Eparchii podlegały również inne misje prowadzone przez Cerkiew rosyjską na terenie Syberii. W grudniu 1840 z eparchii irkuckiej (wówczas największej terytorialnie w Imperium Rosyjskim) wydzielona została jej najbardziej wschodnia część, tworząc nową eparchię kamczacką, kurylską i aleucką. 28 stycznia 1894 w obrębie eparchii irkuckiej powstał wikariat czycki, który 12 marca tego samego roku stał się eparchią czycką (zlikwidowaną w 1930).

Między 1936 a 1943 zlikwidowano eparchię irkucką. Później reaktywowano ją, włączając do niej także eparchie Rosyjskiego Dalekiego Wschodu. Ponownie uzyskały one samodzielność dopiero po upadku ZSRR. W 1993 reaktywowano eparchię jakucką, a w 1994 – eparchię czycką.

5 października 2011 z eparchii irkuckiej wydzielono kolejne części. Powstały wówczas eparchia bracka i eparchia sajańska. Dzień później, dwie nowe eparchie i stara irkucka stały się częścią nowo powołanej metropolii irkuckiej. Jej pierwszym zwierzchnikiem został ówczesny biskup irkucki i angarski Wadim (Łaziebny).

Biskupi irkuccy

• Innocenty (Kulczycki), św. Innocenty Irkucki, 1727–1731
• Innocenty (Nerunowicz), 1732–1741
• Sofroniusz (Kristalewski), św. Sofroniusz Irkucki, 1753–1771
• Michał (Mitkiewicz), 1772–1789
• Beniamin (Bagrianski), 1789–1814
• Michał (Burdukow), 1814–1830
• Ireneusz (Nesterowicz), 1830–1831
• Melecjusz (Leontowicz), 1831–1835
• Innocenty (Aleksandrow), 1835–1838
• Nil (Isakowicz), 1838–1853
• Atanazy (Sokołow), 1853–1856
• Euzebiusz (Orlinski), 1856–1860
• Parteniusz (Popow), 1860–1873
• Beniamin (Błagonrawow), 1873–1892
• Tichon (Troicki-Doniebin), 1892–1911
• Serafin (Mieszczeriakow), 1911–1915
• Jan (Smirnow), 1916–1918
• Zosima (Sidorowski), 1918–1920
• Jakub (Piatnicki), 1920
• Anatol (Kamienski), 1920–1922
• Guriasz (Stiepanow), 1924
• Anatol (Kamienski), 1924, ponownie
• Guriasz (Stiepanow), 1924–1926, ponownie
• Herakliusz (Popow), 1926, początkowo samozwańczo
• Euzebiusz (Rożdiestwienski), 1926
• Daniel (Szerstiennikow), 1926–1928
• Warsonofiusz (Łuzin), 1929–1930
• Dionizy (Prozorowski), 1930–1933
• Paweł (Pawłowski), 1933–1937
• Filip (Stawicki), 1943
• Juwenaliusz (Kilin), 1948–1949
• Palladiusz (Szerstiennikow), 1949–1958
• Beniamin (Nowicki), 1958–1973
• Włodzimierz (Kotlarow), 1973–1975
• Serapion (Fadiejew), 1975–1980
• Metody (Niemcow), 1980–1982
• Juwenaliusz (Tarasow), 1982–1984
• Chryzostom (Martiszkin), 1984–1990
• Wadim (Łaziebny), 1990–2019
• Maksymilian (Klujew), od 2019^[4]

Podział administracyjny

Na terenie eparchii działają następujące okręgi (dekanaty)^[3]:

• irkucki miejski pierwszy
• irkucki miejski drugi
• irkucki rejonowy pierwszy
• irkucki rejonowy drugi
• angarski
• czeremchowski
• usolski
• ust-ordyński
• wiercholeński

Sobory katedralne eparchii

Sobór	Dedykacja świątyni	Zdjęcie	Miejsce położenia	Opis
Cerkiew Zbawiciela	Święte Oblicze Zbawiciela		Irkuck, ul. Suche Batora 2	Katedra wikariatu metropolii tobolskiej od 1706 do 1746
Sobór Objawienia Pańskiego	Objawienie Pańskie		Irkuck, ul. Niżnaja Nabierieżnaja 2	Sobór katedralny od 1746 do 1894
Sobór katedralny Kazańskiej Ikony Matki Bożej	Kazańska Ikona Matki Bożej		Irkuck, plac Kirowa	Sobór katedralny od 1894 do 1920. Zburzony w 1932
Cerkiew Podniesienia Krzyża Pańskiego	Podwyższenie Krzyża Świętego		Irkuck, róg ulic Timiriaziewa i Siedowa	Spełniała funkcje soboru katedralnego w czasach sowieckich: 1929—1936 i 1943—1991
Sobór Ikony Matki Bożej „Znak”	Bogurodzica Przenajświętsza		Irkuck, ul. Angarska 14	Główny sobór katedralny od 1991
Sobór katedralny Świętej Trójcy	Święta Trójca		Angarsk, ul. Czajkowskiego	Drugi sobór katedralny od 2006

Przypisy

Bibliografia

• Historia eparchii na jej oficjalnej stronie. irkutsk.orthodoxy.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-20)].