Epulon

Epulon (tresviri epulones, septemviri epulones, septemviri epulonum) – członek kapłańskiego kolegium w starożytnym Rzymie odpowiedzialny za urządzanie biesiad kultowych.

Epulonowie należeli do jednego z czterech wielkich kolegiów kapłańskich starożytnego Rzymu, obok pontyfików, augurów i kwindecemwirów. W 196 p.n.e. na wniosek trybuna ludowego Gajusza Licyniusza Lukullusa powołano nowe kolegium kapłańskie w postaci trzech kapłanów (tresviri epulones)[1]. Pierwszy skład kolegium stanowili: sam wnioskodawca, czyli Gajusz Licyniusz Lukullus oraz Publiusz Manliusz i Publiusz Porcjusz Leka. Po śmierci Publiusza Manliusza w 180 p.n.e. jego miejsce zajął młodziutki Kwintus Fulwiusz[2].

Do obowiązków epulonów należało urządzanie uczt (epulae) ku czci bóstw (lectisternium), szczególnie dla Jowisza (Iovis epulonum) na Kapitolu w czasie świąt i uroczystości publicznych (ludi Romani, 13 września i ludi Plebei, 15 listopada). Wcześniej obowiązki te wypełniali pontyfikowie. Za czasów Sulli liczbę epulonów zwiększono do siedmiu (septemviri epulones). Następnie Cezar powiększył ich liczbę do dziesięciu, choć nie zmieniono wtedy nazwy tego kolegium[3]. Jednakże po śmierci Cezara powrócono do siedmioosobowego składu.

Epulonom, tak jak pontyfikom, przysługiwała toga praetexta, czyli toga bramowana szerokim purpurowym brzegiem[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Liwusz, Dzieje Rzymu, XXXIII 42 Liwiusz 1976 ↓, s. 323, 324.
  2. ↑ Liwusz, Dzieje Rzymu, XL 42 Liwiusz 1981 ↓, s. 372.
  3. ↑ Dion, Historia rzymska, XLIII 51 Dion 2008 ↓, s. 158.

Źródła

  • Kasjusz Dion: Historia rzymska. Księgi XLI-L. Wstępem poprzedził, przełożył i komentarzami opatrzył Ireneusz Ptaszek. Kraków: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie, 2008. ISBN 978-83-60100-23-3.
  • Tytus Liwiusz: Dzieje Rzymu od założenia miasta. Księgi XXVII-XXXIV. Przełożył i opracował Mieczysław Brożek. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich i Wydawnictwo PAN, 1976.
  • Tytus Liwiusz: Dzieje Rzymu od założenia miasta. Księgi XXXV-XL. Przełożył Mieczysław Brożek. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich i Wydawnictwo PAN, 1981. ISBN 83-04-00748-7.

Bibliografia

  • Andrzej Gillmeister, Danuta Musiał: W cieniu Kapitolu. Religia starożytnych Rzymian. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica", 2012, s. 52, 53. ISBN 978-83-62261-53-6.
  • Oktawiusz Jurewicz, Lidia Winniczuk: Starożytni Grecy i Rzymianie w życiu prywatnym i państwowym. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 196.
  • Lidia Winniczuk: Ludzie, zwyczaje, obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 494. ISBN 83-01-06735-7.
  • Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 234. ISBN 83-01-03529-3.