Erazm von Manteuffel

Erazm von Manteuffel-Arnhausen
Biskup
Ilustracja
Herb duchownego
Data i miejsce urodzenia1480
Lipie
Data i miejsce śmierci1544
Kazimierz Pomorski
Biskup koadiutor kamieński
Okres sprawowania1518-1521
Biskup ordynariusz kamieński
Okres sprawowania1521-1544
Wyznaniekatolicyzm
Kościółrzymskokatolicki
Nominacja biskupia1518
Sakra biskupiabrak danych

Erazm von Manteuffel-Arnhausen (ur. 1480 w Lipiu, zm. 27 stycznia 1544 w Kazimierzu Pomorskim) – biskup kamieński w latach 1521-1544

Życiorys

Wywodził się z pomorskiej linii rycerskiego rodu Manteuffelów. Był synem Egharda von Manteuffela i Gertrudy von Borcke.

Gruntownie wykształcony. Studiował na uniwersytetach w Gryfii, Lipsku i Bolonii. W 1503 roku uzyskał tytuł bakałarza nauk prawnych. Od 1504 roku przebywał na dworze księcia pomorskiego Bogusława X. Pracował w kancelarii książęcej. Był też nauczycielem księcia Jerzego I.

Od początku XVI wieku Erazm Manteuffel poświęcił się karierze duchownej. Był kanonikiem kolegiaty w Szczecinie, katedry w Kamieniu Pomorskim i archidiakonem w Passewalku. W 1518 roku został koadiutorem biskupa kamieńskiego Marcina von Karith. W 1521 roku objął funkcję biskupa pomorskiego. Okres jego pontyfikatu przypadł na czasy rozwoju Reformacji. Manteuffel nie był w stanie przeciwdziałać rozwojowi protestantyzmu w miastach pomorskich. Miał jednak poparcie w szlachcie, która sprzeciwiała się nowemu prądowi religijnemu i zapewniała wsparcie swojemu ordynariuszowi w prowadzeniu kontrreformacji.

13 grudnia 1534 roku biskup Erazm Manteuffel uczestniczył w sejmie trzebiatowskim. Po jego zakończeniu odmówił przystąpienia do Pomorskiego Kościoła Ewangelickiego. Odrzucił Ordynację Kościelną Jana Bugenhagena z 1535 roku i agendę do niej z 1542 roku.

W wyniku sekularyzacji dóbr kościelnych utracił władzę nad kamieńskim dominium biskupim. Stracił też faktyczną władzę nad diecezją pomorską, która została podporządkowana administracji luterańskiego konsystorza oraz mianowanych przez książąt pomorskich generalnych superintendentów. Nie mając wpływu na Kościół Pomorza wycofał się z życia publicznego.

Płyta grobowa Erazma Manteuffla w kościele Niepokalanego Poczęcia NMP w Połczynie-Zdroju

Erazm von Manteuffel zmarł w 1544 roku na zamku myśliwskim w Kazimierzu Pomorskim pod Łeknem[1]. Pochowany został w kościele parafialnym w Połczynie-Zdroju. Był ostatnim katolickim biskupem kamieńskim[2]. Po jego śmierci urząd biskupa pomorskiego objął luteranin, kanclerz pomorski i superintendent kołobrzeski Bartłomiej Swawe.

Pomniki biskupa

  • W kościele parafialnym w Połczynie-Zdroju zachowała się płyta nagrobna z wizerunkiem biskupa Erazma Manteuffla.
  • W 2000 roku w Połczynie-Zdroju na placu przykościelnym odsłonięto pomnik biskupa Erazma Manteuffla.

Przypisy

  1. Miejscowości Gminy Będzino. [dostęp 2008-07-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-03)].
  2. Kontrowersyjne do dziś pozostaje wyznanie biskupa pomorskiego, Marcina Wejhera z Łeby.

Bibliografia

  • Paweł Janowski, Manteuffel Erazm, 1480-1544, ostatni biskup diecezji kamieńskiej, [w:] Encyklopedia Katolicka, Lublin 2006, t. XI, kol. 1184-1185.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie