Erich Lachmann

Erich Lachmann
Ilustracja
SS-Scharführer SS-Scharführer
Data i miejsce urodzenia

6 listopada 1909
Legnica

Data i miejsce śmierci

23 stycznia 1972
Wegscheid

Przebieg służby
Lata służby

1939–1945

Jednostki

Flag of the Schutzstaffel.svg Schutzstaffel

Stanowiska

dowódca straży w obozie zagłady w Sobiborze

Erich Lachmann (ur. 6 listopada 1909 w Legnicy, zm. 23 stycznia 1972 w Wegscheid) – niemiecki murarz i policjant, SS-Scharführer, dowódca straży w obozie zagłady w Sobiborze, sądzony a następnie uniewinniony w procesie załogi Sobiboru.

Życiorys

Z zawodu był murarzem[1]. Wedle jego własnych słów w okresie przedwojennym należał do paramilitarnego Stahlhelmu, zaprzeczał natomiast jakoby był członkiem NSDAP[2].

Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany w szeregi policji porządkowej. Jako funkcjonariusz 82. batalionu policji pełnił służbę na terenach okupowanej Polski. Przystąpił do kursu na podoficera SS, nie zdołał jednak go ukończyć. Następnie służył jako policjant w Bolesławcu i Legnicy[1].

Od jesieni 1941 roku do lata 1942 roku był instruktorem w obozie szkoleniowym SS w Trawnikach. W obozie tym formowano jednostki złożone z byłych żołnierzy Armii Czerwonej, którzy przeszli na służbę niemiecką. Były one przeznaczone w pierwszym rzędzie do udziału w eksterminacji Żydów. W sierpniu 1942 roku Lachmann został przeniesiony do obozu zagłady w Sobiborze[1]. Objął tam dowództwo nad kompanią wartowniczą złożoną z kolaborantów przeszkolonych w Trawnikach[3]. Dwoje ocalałych więźniów zeznało, że wraz ze swoimi podwładnymi dopuszczał się gwałtów na żydowskich kobietach i dziewczętach. Z kolei według Ericha Bauera miał notorycznie nadużywać alkoholu[4].

W lipcu 1943 roku został ponownie przeniesiony do Trawnik[1]. Według Chrisa Webba komendant Franz Reichleitner pozbył się Lachmanna z Sobiboru ze względu na jego niekompetencję[4]. Jicchak Arad podaje natomiast, że Lachmann był traktowany przez pozostałych esesmanów jako „ciało obce”, gdyż w przeciwieństwie do nich nie był weteranem akcji T4[a][3].

Informacje na temat jego dalszych losów są niejasne. On sam utrzymywał, że zdezerterował z Trawnik. Miał jednak zostać schwytany, a następnie skazany przez sąd SS i policji w Lublinie na karę sześciu lat więzienia. Wyrok odbywał jakoby w obozie koncentracyjnym Dachau. Na początku 1945 roku miał zostać zwolniony z obozu ze skierowaniem do karnej kompanii. Podczas walk na terenach Brandenburgii dostał się do sowieckiej niewoli, w której przebywał do 1950 roku. Po zwolnieniu z obozu jenieckiego zamieszkał w bawarskim Untergriesbach i powrócił do zawodu murarza[5].

Był jednym z podsądnych w procesie załogi Sobiboru, który toczył się przed sądem krajowym w Hagen w latach 1965–1966. Akt oskarżenia przeciwko niemu i jedenastu innym esesmanom został wniesiony w czerwcu 1964 roku[6]. Postawiono mu zarzut współudziału w masowym mordzie na 150 tys. osób[2]. W czasie przesłuchań odżegnywał się od odpowiedzialności za popełnione w obozie zbrodnie, podkreślając: „nie czuję się winny śmierci Żydów w Sobiborze, ponieważ ich nie zagazowałem”[7]. Ostatecznie wyrokiem z 20 grudnia 1966 roku został uniewinniony[8]. Sędziowie uznali, że zeznania złożone przez ocalałych więźniów Sobiboru nie pozwalają jednoznacznie udowodnić, że osobiście dopuszczał się zbrodni. W ich ocenie nie wystarczały one również, aby udowodnić, że wachmani z Trawnik dopuszczali się okrucieństw na jego bezpośredni rozkaz[9]. Ponadto sędziowie uznali, że podczas służby w obozie Lachmann działał w subiektywnym poczuciu przymusu, gdyż – m.in. na skutek swojego niskiego poziomu intelektualnego – nie dostrzegał możliwości niewykonania rozkazów przełożonych[10].

Zmarł w Wegscheid w styczniu 1972 roku[4].

Uwagi

  1. Arad podaje ponadto, że dowództwa nad kompanią wartowniczą pozbawiono go już jesienią 1942 roku. Patrz: Arad 1999 ↓, s. 33.

Przypisy

  1. a b c d Bryant 2014 ↓, s. 154.
  2. a b Bryant 2014 ↓, s. 155.
  3. a b Arad 1999 ↓, s. 33.
  4. a b c Webb 2017 ↓, s. 336.
  5. Bryant 2014 ↓, s. 154–155.
  6. Bryant 2014 ↓, s. 144.
  7. Bem 2014 ↓, s. 312.
  8. Webb 2017 ↓, s. 373–374.
  9. Bryant 2014 ↓, s. 175–176 i 184–185.
  10. Bryant 2014 ↓, s. 185–186.

Bibliografia

  • Yitzhak Arad: Belzec, Sobibor, Treblinka. The Operation Reinhard Death Camps. Bloomington i Indianapolis: Indiana University Press, 1999. ISBN 978-0-253-21305-1. (ang.).
  • Marek Bem: Sobibór. Obóz zagłady 1942–1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2014. ISBN 978-83-7399-611-3.
  • Michael S. Bryant: Eyewitness to Genocide: The Operation Reinhard Death Camp Trials, 1955–1966. Knoxville: The University of Tennessee Press, 2014. ISBN 978-1-62190-070-2. (ang.).
  • Chris Webb: The Sobibor death camp. History, Biographies, Remembrance. Stuttgart: ibidem-Verlag, 2017. ISBN 978-3-8382-0966-1. (ang.).

Media użyte na tej stronie

SS-Scharführer.svg
Autor: Rama, Licencja: CC BY-SA 2.0 fr
Rang insignia of the SS/Waffen-SS, here universal collar patches to the NCO-rank/ Officer Aspirant rank “SS-Scharfuehrer/SS-Oberjunker” until 1945.
Erich Gustav Wili Lachmann.jpg
Erich Gustav Wili Lachmann