Erik Jan Hanussen

Erik Jan Hanussen
Hermann Steinschneider
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 czerwca 1889
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

25 marca 1933
Berlin

Zawód, zajęcie

iluzjonista

Hanussen w środku

Erik Jan Hanussen, właśc. Hermann Steinschneider[1] (ur. 2 czerwca 1889 w Wiedniu, zm. 25 marca 1933 w Berlinie) – austriacki iluzjonista i mentalista pochodzenia żydowskiego, uznawany za jasnowidza, utrzymujący kontakty z nazistami. Trafnie przepowiedział dojście Adolfa Hitlera do władzy w styczniu 1933 i pożar Reichstagu w lutym 1933; przez prasę lewicową nazwany „prorokiem Hitlera”. Zamordowany w niewyjaśnionych okolicznościach.

Życiorys

Hanussen miał opowiadać o dzieciństwie spędzonym w wędrownej trupie aktorskiej, do której należeli jego rodzice[2]. Jednocześnie miał utrzymywać, że był duńskim arystokratą[3]. W rzeczywistości był Austriakiem pochodzenia żydowskiego[2].

W 1914 po wybuchu I wojny światowej wstąpił do wojska i walczył na froncie wschodnim. Przebywając ranny w szpitalu zabawiał innych pacjentów pokazami hipnozy czy stawianiem horoskopów. Po zakończeniu wojny stworzył objazdowy spektakl[2].

Od 1929 przybywał w Berlinie, gdzie występował w seansach hipnozy i czytania myśli, pracował również dla klientów indywidualnych[3]. W swojej pracy miał używać podsłuchów[3]. Założył własne pismo okultystyczne Hanussens B. W. Hellseher Zeitung, w którym publikował analizy astrologiczne politycznego życia Niemiec, a także porady indywidualne[2]. Niektóre prognozy polityczne Hanussena okazywały się trafne – np. we wrześniu 1932 Hanussen prawidłowo przepowiedział tryumf nazistów, a 1 stycznia 1933 obwieścił, że Hitler dojdzie do władzy 30 stycznia[3] – co zyskało mu przydomek „proroka Hitlera” nadany przez dziennikarzy prasy lewicowej[4]. Hanussen utrzymywał kontakty z przywódcami SA[4] i miał im często udzielać pożyczek (m.in. szefowi berlińskiej policji von Helldorfowi[5][6]).

Hanussen czasami współpracował z medium Marią Paudler, która podczas seansu spirytystycznego miała wizję pożaru zidentyfikowanego jako płonący Reichstag. 26 lutego 1933 prasa donosiła, że Hanussen przepowiedział pożar wywołany przez komunistów[7][8].

Prawie miesiąc po pożarze gmachu Reichstagu, 24 marca 1933, Karl Ernst wydał rozkaz aresztowania Hanussena. Hanussen został zabity w niewyjaśnionych okolicznościach, a jego ciało odnaleziono później w lesie pod Berlinem[9]. Według jednej z teorii Hitler miał zlecić zabójstwo Hanussena, według innej Ernst działał na własną rękę lub na zlecenie von Helldorfa, a zabójstwo Hanussena miało tak wzburzyć Hitlera, że ten wydał rozkaz zabicia Ernsta[10].

Publikacje

  • 1930: Meine Lebenslinie, Berlin

Filmy o Hanussenie

Przypisy

  1. ↑ Adrian Room: Dictionary of Pseudonyms: 13,000 Assumed Names and Their Origins. McFarland, 2010, s. 219. ISBN 0-7864-4373-1. [dostęp 2010-10-07]. (ang.)
  2. ↑ a b c d Corinna Treitel: A science for the soul: occultism and the genesis of the German modern. JHU Press, 2004, s. 232. ISBN 0-8018-7812-8. [dostęp 2010-10-09]. (ang.)
  3. ↑ a b c d Geoffrey Ashe: Encyclopedia of prophecy. ABC-CLIO, 2001, s. 99. ISBN 1-57607-079-4. [dostęp 2010-10-07]. (ang.)
  4. ↑ a b Corinna Treitel: A science for the soul: occultism and the genesis of the German modern. JHU Press, 2004, s. 233. ISBN 0-8018-7812-8. [dostęp 2010-10-09]. (ang.)
  5. ↑ John S. Craig: Peculiar liaisons: in war, espionage, and terrorism in the twentieth century. Algora Publishing, 2005, s. 155. ISBN 0-87586-331-0. [dostęp 2009-06-12]. (niem.)
  6. ↑ Andreas Conrad. Hitlers Hellseher. „Der Tagesspiegel”, 1 stycznia 2006 (niem.). [dostęp 2009-06-12]. 
  7. ↑ Geoffrey Ashe: Encyclopedia of prophecy. ABC-CLIO, 2001, s. 100. ISBN 1-57607-079-4. [dostęp 2010-10-07]. (ang.)
  8. ↑ Niektórzy uważają, że informację o pożarze miał otrzymać uprzednio od von Helldorfa, zobacz Jürgen Schmädeke, Alexander Bahar, Wilfried Kugel. Der Reichstagsbrand in neuem Licht. „Historische Zeitschrift”. 269 (1999) (3). s. 603–651 (niem.). [dostęp 2009-06-26]. 
  9. ↑ Hanussen Mord. Viel drin. „Der Spiegel”. 43/1966, 1966-10-17 (niem.). 
  10. ↑ Peter Levenda: Unholy alliance: a history of Nazi involvement with the occult. Continuum International Publishing Group, 2002, s. 105. ISBN 0-8264-1409-5. [dostęp 2009-06-26]. (ang.)
  11. ↑ The Internet Movie Database (IMDb): Hanussen (1955) (ang.). [dostęp 2010-11-08].
  12. ↑ The Internet Movie Database (IMDb): Hanussen (1988) (ang.). [dostęp 2010-11-08].
  13. ↑ The Internet Movie Database (IMDb): Invincible (2001) (ang.). [dostęp 2010-11-08].

Literatura dodatkowa

  • Bruno Frei: Der Hellseher. Leben und Sterben des E.J.H. Strasbourg: Sebastian Brant, 1934. (Wznowienie: Bruno Bruno: Der Hellseher. Leben und Sterben des E.J.H. Köln: Prometh, 1980. ISBN 3-922009-33-6. (niem.))
  • Wilfried Kugel: Hanussen – Die wahre Geschichte des Hermann Steinschneider. 1998. ISBN 3-928234-75-7. (niem.)
  • Mel Gordon: Hanussen: Hitler’s Jewish Clairvoyant. 2001. ISBN 0-922915-68-7. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Erik Jan Hanussen.png
Erik Jan Hanussen, Austrian clairvoyant.
Erik Jan Hanussen seance.png
The alleged clairvoyant medium Erik Jan Hanussen (middle) at a an illuminated séance.