Erik Scavenius
 | Ten artykuł od 2010-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| ||
 | ||
| Pełne imię i nazwisko | Erik Julius Christian Scavenius | |
| Data i miejsce urodzenia | 13 czerwca 1877 Møn | |
| Data i miejsce śmierci | 29 listopada 1962 Kopenhaga | |
| Premier Danii | ||
| Okres działalności | od 9 listopada 1942 do 29 sierpnia 1943 | |
| Poprzednik | Vilhelm Buhl | |
| Następca | urząd zawieszony z powodu niemieckiej okupacji | |
Erik Julius Christian Scavenius (ur. 13 czerwca 1877, zm. 29 listopada 1962) – duński minister spraw zagranicznych w latach 1909–1910, 1913–1920 i 1940–1943, a w latach 1942–1943 premier tego kraju. Jego gabinet podał się do dymisji w 1943 zawieszając swoje działania. Dymisja ta nie została nigdy formalnie zaakceptowana przez króla, więc gabinet ten istniał do czasu uformowania się nowego. Scavenius należał do Landstingu (1918–1920) a 1925–1927 reprezentował socjalliberalną partię Det Radikale Venstre.
Rodzina Scavenius należy do duńskiej arystokracji, jej tradycją jest praca w dyplomacji. Erik Scavenius ukończył ekonomię w 1901. Wkrótce po tym znalazł zatrudnienie w duńskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Pełnił funkcję sekretarza w duńskiej ambasadzie w Berlinie w latach 1906–1908. W tym czasie uformowało się jego ukierunkowanie na relacje duńsko-niemieckie. Następnie został kierownikiem sekcji w ministerstwie. Został wysłany do Wiednia i Rzymu na lata 1912–1913 a później do Sztokholmu (1924–1932). Od 1932 do 1940 był prezesem zarządu dużego dziennika Politiken. Był właścicielem dużego majątku 1915–1946, ale po roku 1945 popadł w finansowe trudności.
Scavenius został wyznaczony na ministra w wieku zaledwie 32 lat, co było dużym zaskoczeniem. Wybierano go na to stanowisko dwukrotnie za rządów socjalliberalnych. W czasie I wojny światowej z konsekwencją starał się utrzymywać kurs proniemiecki, politykę nieangażowania się Danii w konflikt z sąsiadującym mocarstwem poprzez przyjęcie jego żądań.
Po raz kolejny ministrem spraw zagranicznych został w czasie okupacji niemieckiej, będąc tym samym najważniejszym łącznikiem między rządem duńskim a władzami niemieckimi. Co więcej, przez pewien okres w czasie wojny pełnił funkcję premiera rządu koalicyjnego. Jego podejście do rządu było nacechowane elitaryzmem. W tym czasie partia Det Radikale Venstre nie uznawała go za swojego przedstawiciela, chociaż wraz z resztą koalicji akceptowała jego posunięcia.
Scavenius bardzo obawiał się opinii publicznej, która mogła zdestabilizować jego starania o pogodzenie duńskiej niepodległości z rzeczywistością okupacji. Był całkowicie przekonany o słuszności swoich działań na rzecz kraju. Po wojnie jego postawa była bardzo krytykowana, w szczególności ze strony ruchu oporu. Odpierał jednak zarzuty twierdząc, że ci ludzie z własnej próżności próbowali przez to budować swoje własne reputacje i kariery polityczne.
| ||||
Media użyte na tej stronie
The photo shows Erik Scavenius Prime Minister of Denmark with Dr. Werner Best, German plenipotentiary in Denmark. Image dates from February 6th 1943 when Werner Best was introduced to the Danish crownprince after on Hitlers orders having ignored the Royal House for his first months in Denmark.
Erik Julius Christian Scavenius (1877-1962)