Eris

Eris
Ἔρις
bogini niezgody, chaosu i nieporządku

Eris (520 p.n.e.)
Występowaniemitologia grecka
Teren kultustarożytna Grecja
OdpowiednikDiscordia (rzymski)
Rodzina
OjciecZeus
MatkaNyks lub Hera
DzieciAte i Dysnomia

Eris (także Eryda; gr. Ἔρις Eris, łac. Discordia) – w mitologii greckiej uskrzydlona bogini niezgody, chaosu i nieporządku; córka Nyks (Nocy). Według innej wersji córka Zeusa i Hery, bliźniacza siostra Aresa. Utożsamiana z rzymską boginią Dyskordią. Matka Ate i Dysnomii.

Posiadająca dwie manifestacje: groźną i łagodną: Niezgoda destrukcyjna, wywołująca wojny i Niezgoda twórcza, będąca duchem współzawodnictwa, pobudzająca do pilnego działania. Sprawiała, iż cieśla zazdrościł cieśli, iż każdy artysta zazdrościł innemu, a jednocześnie kochał własną pracę. Przedstawiana była jako uskrzydlona postać kobiety podobnie jak Irys.

Przybyła nieproszona na wesele Peleusa i Tetydy i rzucając między boginie jabłko z napisem „Dla Najpiękniejszej” sprowokowała pośrednio wojnę trojańską, ponieważ wywołało to spór między Herą, Ateną i Afrodytą, rozsądzony przez Parysa który wybrał Afrodytę.

Współcześnie do kultu Eris nawiązują dyskordianizm, Kościół SubGeniuszu i magia chaosu. Jest matką licznych pojęć abstrakcyjnych związanych w szczególności z okrucieństwem i śmiercią:

  • Ponos (Trud),
  • Limos (Głód),
  • Algos (Ból),
  • Fonos (Morderstwo),
  • Lete (Zapomnienie),
  • Horkos (Przysięga)
  • Mache (Walka),
  • Hysminai (Bitwa),
  • Androktasiai (Zabójstwo)
  • Neikea (Kłótnia)
  • Pseudologoi (Kłamstwo)
  • Amfilogiai (Spór)
  • Dysnomia (Bezprawie, Anarchia)
  • Ate (Ślepa głupota, Iluzja)

Zobacz też

Bibliografia

  • Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, wyd. Ossolineum, 1990
  • Theoi Project (ang.)

Media użyte na tej stronie

Eris (Discordia).jpg
Eris (from inscription). Tondo of an Attic black-figure kylix.