Ernest Bryll

Ernest Bryll
Ilustracja
Ernest Bryll
Warszawa, 30 czerwca 2018
Data i miejsce urodzenia

1 marca 1935
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

literatura piękna

Ważne dzieła
  • Kolęda-nocka
  • Rzecz listopadowa
  • Wieczernik
  • Sztuka stosowana
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Nagrody

Nagroda im. W. Broniewskiego w dziedzinie poezji (1964), Nagroda II stopnia Ministerstwa Kultury i Sztuki (1965), Nagroda im. Stanisława Piętaka (1968), Nagroda II stopnia Ministerstwa Kultury i Sztuki (1973), Nagroda Miasta Warszawy (1973), Nagroda Narodowego Funduszu Kultury (1989), Nagroda im. Franciszka Karpińskiego (1998), Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka (2003) Medal Daniela Gabriela Richarda za krzewienie rozwoju ludowej kultury Słowacji (2004), Nagroda im. Cypriana Norwida w kategorii „Literatura” (2009), Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy (2009), Medal Per Artem ad Deum (2021)

Marcin Styczeń i Ernest Bryll (2009)
Ernest Bryll w Nowej Rudzie, 2010

Ernest Włodzimierz Bryll (ur. 1 marca 1935 w Warszawie) – polski poeta, pisarz, autor tekstów piosenek, dziennikarz, tłumacz i krytyk filmowy, także dyplomata[1].

Życiorys

Wychowywał się w Komorowie Starym oraz w Gdyni. Ukończył II Liceum Ogólnokształcącego w Gdyni[2], a nstępnie Wydział Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego (1956)[3] oraz studium wiedzy filmowej przy Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi.

Pierwszy tomik jego wierszy, Wigilie wariata, został wydany w 1958 r. Był członkiem redakcji pism społeczno-kulturalnych (m.in. w latach 1959–1960 we Współczesności). Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Został członkiem PZPR w połowie lat 60[4]. Po wprowadzeniu stanu wojennego wystąpił z partii[3].

W latach 1963-1967 zatrudniony był na stanowisku kierownika literackiego w Teatrze Telewizji. Przez kolejny rok zarządzał zespołem filmowym Kamera, a w latach 1970-1974 był kierownikiem w Teatrze Polskim w Warszawie. Przez następne 4 lata 1974–1978 Bryll obejmował stanowisko dyrektora Instytutu Kultury Polskiej w Londynie, a w latach 1991–1995 był ambasadorem Rzeczypospolitej w Irlandii[3].

Teksty piosenek pisze od 1965 r. Jego utwory wykonywały m.in. zespoły: 2 plus 1, Enigmatic, Pakt, Partita, Myslovitz, Skaldowie i Waganci oraz wokaliści: Michał Bajor, Stan Borys, Zofia i Zbigniew Framerowie, Halina Frąckowiak, Marek Grechuta, Jerzy Grunwald, Teresa Haremza, Edward Hulewicz, Leonard Jakubowski, Halina Kunicka, Bernard Ładysz, Urszula Narbut, Czesław Niemen, Daniel Olbrychski, Jerzy Połomski, Rudolf Poledniok, Krystyna Prońko, Łucja Prus, Danuta Rinn, Maryla Rodowicz, Andrzej Rybiński, Warren Schatz, Urszula Sipińska, Józef Sojka, Teresa Tutinas, Juliusz Wickiewicz, Adam Wojdak.

Wiele tekstów napisał do muzyki Katarzyny Gärtner. W 1968 r. wraz z Markiem Sartem założyli zespół Drumlersi. Sart pisał dla niego muzykę, a Bryll – teksty.

Współpracował też z takimi kompozytorami jak m.in.: Jerzy Derfel, Antoni Kopff, Włodzimierz Korcz, Janusz Kruk, Czesław Niemen, Andrzej Zieliński.

Od 2012 r. jest pracownikiem Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej[5] (w tym, w latach 2012–2018, Kierownik Działu Literackiego).

Życie prywatne

Poślubił Małgorzatę Goraj-Bryll[6], ma syna i dwie córki[7]. Obecnie mieszka w Warszawie. Przez wiele lat mieszkał także w Otwocku, o czym często wspomina w swoich zapiskach[8].

Pozostałe informacje

Wystąpił w roli docenta Wojciecha Wieczorka w szóstym odcinku serialu telewizyjnego Tulipan[9].

Odznaczenia i nagrody

W 1961 r. otrzymał Nagrodę Czerwonej Róży.

W 1968 r. otrzymał Nagrodę im. Stanisława Piętaka za tom poezji Mazowsze. 22 lipca 1973 otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia[10].

W 2006 r., w 25. rocznicę powstania „Tygodnika Solidarność”[11], został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[12].

W 2009 r., w uznaniu zasług dla Stolicy Rzeczypospolitej Polskiej, uhonorowany został Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy[13].

W 2010 r. został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[14].

W 2016 r. otrzymał Honorowe Obywatelstwo Gdyni[15].

W 2018 r. został laureatem Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii „Warszawski Twórca”[16].

21 września 2018 roku, podczas festiwalu Miasto Gwiazd w Żyrardowie, został laureatem nagrody artRONINa 2018[17].

W 2021 r. otrzymał Medal Per Artem ad Deum[18] oraz Wielką Nagrodę im. Witolda Hulewicza[19].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Bryll Ernest, [w:] Małgorzata Chmielewska, Leksykon polskich pisarzy muzycznych XX wieku, Wydawnictwo Polskie, 2008, ISBN 978-83-922684-2-0.
  2. ↑ Bryll Ernest, Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia [dostęp 2022-05-22] (pol.).
  3. ↑ a b c Ernest Bryll | Życie i twórczość | Artysta, Culture.pl [dostęp 2022-05-22] (pol.).
  4. ↑ Janusz Maciejewski, Cenzura w Polsce w latach 1957–1980 i sposoby jej omijania przez pisarzy, w: Napis, Seria XV (2009), s. 333.
  5. ↑ Dział Literacki PISF – kto i za co odpowiada?. www.portalfilmowy.pl. [dostęp 2015-11-02].
  6. ↑ Moja żona Małgosia – Oficjalna Strona Ernesta Brylla, bryll.pl [dostęp 2020-09-19].
  7. ↑ Poety życiorys nieprosty: Zawsze Polska [dostęp 2020-09-19].
  8. ↑ Wspomnienia Archive – Oficjalna Strona Ernesta Brylla, bryll.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  9. ↑ Tulipan w bazie filmpolski.pl
  10. ↑ „Dziennik Polski”, rok XXIX, nr 172 (9145), s. 2.
  11. ↑ Waldemar Żyszkiewicz: Prezydent i ludzie Tysola. Tygodnik Solidarność, nr 26 (927) 30 czerwca 2006. [dostęp 2011-03-29].
  12. ↑ To było wielkie zdarzenie w historii walki o wolność polskich mediów. prezydent.pl, 19 czerwca 2006. [dostęp 2011-03-29].
  13. ↑ Uchwała nr LVI/1664/2009. BIP m. st. Warszawy, 28 maja 2009. [dostęp 2011-03-29].
  14. ↑ Galowy Wieczór Wydawców. ksiazka.net.pl, 14 maja 2010. [dostęp 2012-12-18].
  15. ↑ Net P.C., Gdynia – Aktualności – Wydarzenia, www.gdynia.pl [dostęp 2016-02-29].
  16. ↑ Laureaci 11. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy – Nagroda Literacka m.st. Warszawy – Kulturalna Warszawa, www.kulturalna.warszawa.pl [dostęp 2018-06-08] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-12] (pol.).
  17. ↑ nagroda artRonina 2018. żyrardowskie.pl. [dostęp 2018-09-22].
  18. ↑ Laureaci. perartemaddeum.com. [dostęp 2022-06-13].
  19. ↑ XXVI Gala Nagród im. Witolda Hulewicza – Witold Hulewicz [dostęp 2022-07-05] (pol.).

Bibliografia

Proza

  • Studium, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1963
  • Ciotka, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1964
  • Gorzko, Gorzko..., Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1965
  • Ojciec, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, 1965
  • Jałowiec, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, 1965
  • Drugi niedzielny autobus, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, 1969
  • Betlejem, Pelikan, Warszawa, 1987
  • O trzeciej nad ranem. Z Ernestem Bryllem o rodzinie, życiu, poezji i spotkaniach o trzeciej nad ranem rozmawia Izabela Górnicka-Zdziech, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa, 2009 (+ płyta CD)

Poezja

  • Wigilie wariata, Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa, 1958
  • Autoportret z bykiem, Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa, 1960
  • Twarz nie odsłonięta, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1963
  • Sztuka stosowana, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1963
  • Mazowsze, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1967
  • Muszla, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1968
  • Fraszka na dzień dobry, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1969
  • Poezje wybrane, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1970
  • Zapiski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1970
  • Piołunie piołunowy, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, 1973
  • Dramaty i wiersze, Wydawnictwo Pax, Warszawa, 1973
  • Zwierzątko, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1975
  • Ta rzeka, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa 1977
  • Rok Polski, Wydawnictwo Pax, Warszawa, 1978
  • Wiersze Wybrane, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1978
  • A kto się odda w radość, Wydawnictwo Pax, Warszawa, 1980
  • Czasem spotykam siebie, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1981
  • Sadza, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1982
  • Wiersze, Biblioteka Tygodnika Stanu Wojennego, Warszawa, 1983 (II obieg wydawniczy)
  • Pusta Noc, Wydawnictwo Pax, Warszawa, 1983
  • List, Nowa, Warszawa, 1985 (II obieg wydawniczy)
  • Gołąb pocztowy, Pokolenie, Warszawa, 1986 (II obieg wydawniczy)
  • Boże uchroń nas od nienawiści, CDN, Warszawa, 1985 (II obieg wydawniczy)
  • Adwent, Aneks, Londyn, 1986
  • Wiersze, Solidarność Walcząca, Łódź, 1987
  • Kropla w wodospadzie, Interart, Warszawa, 1995
  • Kto chce znać wiatr, Wydawnictwo Pax, Warszawa, 1996
  • Widziałem jak odchodzą z nas ci ludzie dobrzy, W Drodze, Poznań, 1996
  • Rok Polski 2000, edycja w drzeworytach Marka Jaromskiego, Biblioteka Śląska, Katowice, 2000
  • Kubek tajemny, Wydawnictwo Pax, Warszawa 2000
  • Golgota Jasnogórska, nakład numerowany 500 egzemplarzy, Paulinianum, Jasna Góra, Częstochowa, 2001, wyd. I bibliofilskie.
  • Golgota Jasnogórska, Paulinianum, Jasna Góra, Częstochowa, 2001, wyd II albumowe.
  • Nie proszę o wielkie znaki, Wydawnictwo Pax, Warszawa, 2002
  • Jezioro Kałuża, Adam Marszałek, Toruń, 2003
  • Na ganeczku snu, Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej GAUDIUM, Lublin, 2004
  • W ciepłym wnętrzu kolędy, Zysk i S-ka, Poznań, 2007
  • Wiośnin. Panna młodości, Zysk i S-ka, Poznań, 2008
  • Chrabąszcze, Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej GAUDIUM, Lublin, 2009
  • Pod wieżą zakochanych, Wydawnictwo Anagram, Warszawa, 2012
  • Ciągle za mało stary, Zysk i S-ka, Poznań, 2015
  • Zapiski. Wiersze publikowane w latach 1958-1996, Edycja Świętego Pawła / Instytut Literatury, Częstochowa – Kraków 2021
  • Szara godzina. Wiersze publikowane w latach 2000-2o15, Edycja Świętego Pawła / Instytut Literatury, Częstochowa – Kraków 2021
  • Ma się ku wieczorowi. Wiersze niepublikowane z lat 2014-2020, Edycja Świętego Pawła / Instytut Literatury, Częstochowa – Kraków 2021

Dramaty, oratoria, musicale, sztuki telewizyjne (daty wystawień lub publikacji)

  • Ballady lipieckie, 1967
  • Żołnierze, 1968
  • Rzecz Listopadowa, 1968
  • Kurdesz, 1968
  • Po górach po chmurach, 1969
  • Na szkle malowane, 1970
  • Kto ty jesteś, 1971
  • Wołaniem wołam cię, 1972
  • Zagrajcie nam dzisiaj..., 1973
  • Życie- jawą, 1974
  • Doświadczyński, 1978
  • Słowik, 1978
  • Ballada Łomżyńska, 1978
  • Kolęda Nocka, 1980
  • Wieczernik, 1984
  • Wieczernik, Krąg Warszawa 1988
  • Dybuk, KOS Warszawa 1988
  • Wieczernik, PAX Warszawa 1990
  • Tristan, 1996
  • Cyrano, 1997
  • A kto się odda w radość, 1998
  • Wołał nas Pan, 1999
  • Bo duszę ma nasz dom, 2004
  • Przejście przez morze, 2005
  • Jajokracja, 2007

Tłumaczenia

  • Spadające Gwiazdy, Otia Ioseliani, ISKRY, Warszawa, 1969
  • Miodopój (VI-XII), wraz z Małgorzatą Goraj, PAX, Warszawa, 1978
  • Irlandzki tancerz (XII-XIX), wraz z Małgorzatą Goraj, PAX, Warszawa, 1981
  • Tain, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, 1983
  • Historia Irlandii, wraz z Małgorzatą Goraj, Zysk i S-ka, Poznań, 1998
  • Doire Aniołów Pełne, wraz z Małgorzatą Goraj, W drodze, Poznań, 1998
  • Anthony Cronin, Koniec współczesnego świata, wraz z Małgorzatą Goraj, Motivex i Wydawnictwo Nakom, Poznań, 2003
  • Eire, wiersze irlandzkie VI-XIX wiek, wraz z Małgorzatą Goraj, ISC Sc & Biblioteka Telgte, Warszawa-Poznań, 2004
  • Prorok, Drzewo Babel, Warszawa, 2006
  • Al Pacino, Rozmawia Lawrence Grobel, wraz z Magdaleną Bryll, Wydawnictwo Axis Mundi, Warszawa, 2007

Nagrania dźwiękowe

Najważniejsze piosenki

  • Góry, chmury, doliny
  • Hej, baby, baby
  • Hej, kurniawa, kolęda
  • Kolibajka
  • Kołysanka matki
  • Miłości mojej mówię do widzenia
  • Na sianie
  • Nie zmogła go kula
  • Pieśń Kronika
  • Po górach, po chmurach
  • Psalm stojących w kolejce
  • Wołaniem wołam cię
  • Peggy Brown
  • Wszystkie koty w nocy czarne
  • A te skrzydła połamane

Bibliografia

  • Tadeusz Kosobudzki: MSZ od A do Z. Ludzie i sprawy Ministerstwa Spraw zagranicznych w latach 1990–1995. Warszawa: Wydawnictwo'69, 1997, s. 72–74. ISBN 83-86244-09-7.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

2018.06.30. Ernest Bryll Fot Mariusz Kubik 01.JPG
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 4.0
Ernest Bryll (b. March 1, 1935 in Warsaw, Poland) - Polish poet, prosewriter, songwriter, journalist, translator and film critic, also diplomat. He lives in Warsaw, Poland. Taken in Warsaw, Poland.
Bryllowanie koncert ernest bryll marcin styczen.jpg
Autor: Cefeida (Madzia Bryll), Licencja: CC BY-SA 4.0
Marcin Styczeń wraz z Ernestem Bryllem bisują utworem 'Oj Gębo moja' podczas jubileuszowego koncertu w dzień 74 urodzin poety oraz 50 rocznicy jego pierwszej publikacji.
ErnestBryll11.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ernest Bryll w Nowej Rudzie