Ernest Till
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk prawnych | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| Polska Akademia Umiejętności | |
| Status | członek korespondent |
| Doktor honoris causa Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie – 1926 | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
 | |
Ernest Till (ur. 4 stycznia 1846 w Brzeżanach, zm. 21 marca 1926 we Lwowie) – polski prawnik, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności.
Życiorys
Był synem Józefa i Marii z Winklerów. Uczęszczał do gimnazjum we Lwowie, w latach 1865–1870 studiował prawo i ekonomię na Uniwersytecie Lwowskim; w 1871 uzyskał stopień doktora praw. Następnie rozpoczął pracę w Prokuratorii Skarbu we Lwowie, po czym praktykę kandydacką do adwokatury. Od 1878 prowadził znaną kancelarię adwokacką we Lwowie. Jako adwokat urzędował przy ulicy Jagiellońskiej 2[1]. Od 1873 prowadził wykłady z prawa rolnego w Akademii Rolniczej w Dublanach oraz z prawa leśnego w Szkole Gospodarstwa Leśnego we Lwowie. W 1877 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie pracy O znaczeniu posiadania przy nabyciu nieruchomości i został docentem w Katedrze Prawa Cywilnego Austriackiego Uniwersytetu Lwowskiego. W 1888 mianowany został profesorem tytularnym, a po rezygnacji z adwokatury, w 1905 profesorem zwyczajnym. W latach 1905–1917 kierował katedrą prawa prywatnego austriackiego, a w roku akademickim 1906/1907 był dziekanem Wydziału Prawa. W 1921 mianowany został profesorem honorowym, wykłady kontynuował do końca życia.
W 1897 powołany na członka korespondenta Polskiej Akademii Umiejętności, w 1921 na członka rzeczywistego Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Należał także do Towarzystwa Naukowego we Lwowie (od 1920) oraz Towarzystwa Prawniczego we Lwowie[2] (prezes od 1911[3]). Przed 1914 był członkiem oddziału C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego w Lisku[4][5][5]. W 1916 został wybrany prezesem zarządu Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych[6]. W 1919 został wiceprezesem Komisji Kodyfikacyjnej RP i kierował lwowskim kołem Komisji Kodyfikacyjnej, które opracowało m.in. projekt kodeksu zobowiązań. Był redaktorem naczelnym pisma „Przegląd Prawa i Administracji”[7].
W latach 1874–75 wydawał wraz z Dr. Ignacym Szczęsnym Czemeryńskim pismo „Prawnik”, publikując w nim przeglądy prawodawstwa i mniejsze artykuły. W 1876 roku z dr Karolem Stromengerem założył „Przegląd sądowy i administracyjny”, który po wystąpieniu wspólnika prowadził sam do roku 1892, a od 1893 roku z dr Bronisławem Łozińskim, potem pod zmienioną nazwą „Przegląd prawa i administracji” aż 1926 roku. Po jego śmierci zmieniona nazwę na „Przegląd Prawa i Administracji im. Ernesta Tilla”[8].
W pracy naukowej zajmował się prawem cywilnym – prawem rzeczowym, spadkowym, prawem zobowiązań. Pracował nad projektem kodeksu cywilnego, a gdy prace nad nim zaczęły się opóźniać, przygotował projekt części ogólnej i szczegółowej prawa zobowiązaniowego, który był podstawą do prac nad kodeksem zobowiązań z 1933. Był twórcą lwowskiej szkoły prawa prywatnego, z której wywodzili się: m.in. Roman Longchamps de Bérier, Kazimierz Przybyłowski, Alfred Ohanowicz i znawca prawa handlowego Aleksander Doliński.
Otrzymał tytuł c. k. radcy dworu[9]. 22 października 1917 został wyniesiony do godności szlacheckiego I stopnia, a w dyplomie z 6 lutego 1918 dodano przydatek „z Kostryna” („von Kostryn”; nobilitowany był właścicielem Kostrynia tj. przysiółka Uherzec Mineralnych)[9]. W 1926 otrzymał tytuł doctora honoris causa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[10].
Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.
Był żonaty z Adolfiną[11]. Ich dziećmi byli: Artur Till (1874–1936), także prawnik oraz adwokat i oficer[12], Stanisław Till (1875–1945), radca budownictwa w Urzędzie Wojewódzkim i dyrektor Muzeum Przemysłowego w Krakowie, Maria Zgórska (ur. 1878), Jadwiga (1881–1885), Ernest Till junior (1884–1985) oraz Adolfina Pagaczewska (1886–1974).
Wybrane publikacje
- O podmiocie praw i prawach bez podmiotu (1872)
- O prawie zwyczajowym (1877)
- O przeniesieniu własności tabularnej (1878)
- O zasiedzeniu tabularnym (1879)
- Ogół praw majątkowych (1884)
- Prawo prywatne austryackie (1884–1904, sześć tomów)
- Z nauki prawa obligacyjnego (1895, pięć tomów)
- Zur Lehre von der Rechtsausübung (1915)
Odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[13].
- Order Żelaznej Korony III klasy (1898)[14].
Przypisy
- ↑ Kalendarz Powszechny Gospodarski i Informacyjny na rok 1882. Lwów: 1881, s. 49.
- ↑ Kronika. Towarzystwo Prawnicze we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 35 z 14 lutego 1909.
- ↑ I. Doroczne Walne Zgromadzenie Towarzystwa Prawniczego we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 161 z 15 lipca 1919.
- ↑ Sprawozdanie Komitetu C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego za rok 1912. Lwów: 1913, s. 236.
- ↑ a b Sprawozdanie Komitetu C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego za rok 1913. Lwów: 1914, s. 408.
- ↑ Z Polski i ze świata. „Głos Narodu”. Nr 301, s. 4, 15 czerwca 1916.
- ↑ Redakcja. „Przegląd Prawa i Administracji”, s. 217, Zeszyt 10–12 z 1921.
- ↑ Skład Akademii Umiejętności Rocznik Akademii Umiejętności w Krakowie, Rok 1896/7 s. 28
- ↑ a b Sylwester Korwin Kruczkowski: Poczet Polaków wyniesionych do godności szlacheckiej przez monarchów austrjackich w czasie od roku 1773 do 1918: dalej tych osób, którym wymienieni władcy zatwierdzili dawne tytuły książęce względnie hrabiowskie lub nadali tytuły hrabiów i baronów jak niemniej tych, którym zatwierdzili staropolskie szlachectwo. Lwów: 1935, s. 52.
- ↑ Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 26. ISBN 978-83-7188-964-6.
- ↑ Schronisko im. ś. p. Tillowej w Uhercach. „Nowości Illustrowane”. Nr 37, s. 9, 14 września 1912.
- ↑ Archiwum Adwokatury Polskiej. Projekt Adolfa Suligowskiego. „Czasopismo Adwokatów Polskich”, s. 5, Nr 5 z 1928.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 21.
- ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Nowa Reforma”, s. 5, Nr 277 z 3 grudnia 1898.
Bibliografia
- R. Longchamps de Berier, Ernest Till jako cywilista, Lwów 1926
- K. Sójka-Zielińska, Ernest Till (1846–1926), „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 1997, R. VI, z. 3.
- A. Redzik, Profesor Ernest Till (1846–1926) – w stusześćdziesięciolecie urodzin i osiemdziesięciolecie śmierci, „Palestra” 2006, nr 3–4, s. 125–132
- A. Redzik, Roman Longchamps de Berier (1883 – 1941), „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2006, z. 1, s. 5–108.
- Biogramy uczonych polskich, cz. I: Nauki społeczne, zeszyt 3, P–Z (pod red. Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1985
- S. Górzyński, Nobilitacje w Galicji w latach 1772–1918, DiG, Warszawa 1997
Linki zewnętrzne
- Adam Redzik – Profesor Ernest Till (1846–1926) – w stusześćdziesięciolecie urodzin i osiemdziesięciolecie śmierci
- Publikacje Ernesta Tilla w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
nastrino Ordine imperiale della corona di ferro
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Autor: Pawski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób rodziny Tillów na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie