Ernst von Wolzogen

Ernst von Wolzogen (ur. 23 kwietnia 1855 we Wrocławiu, zm. 30 czerwca 1934 w Puppling k. Wolfratshausen) – niemiecki pisarz, dramaturg, kompozytor i twórca kabaretowy; ojciec filmowca i reżysera Hansa von Wolzogena.

Ernst von Wolzogen

Pochodził ze szlacheckiej austriackiej rodziny. Studiował literaturę, filozofię, historię sztuki w Strasburgu i Lipsku. Pracował dla wielkiego księcia Saksonii-Weimar-Eisenach. W 1882 mieszkał w Berlinie, działając jako literat. Tworzył poezje, powieści, opowiadania, nowele, sztuki teatralne i muzyczne. Napisano o nim: "zręczny i dowcipny nowelista i komediopisarz"[1].

Od 1892 do 1899 przebywał w Monachium, gdzie założył Freie Literarische Gesellschaft (Wolne Towarzystwo Literackie). Popierał ruch sufrażystek. Potem wrócił do Berlina, otwierając pierwszy kabaret w Niemczech o przewrotnej nazwie "Überbrettl", czyli "Nadkabaret" (od nietzcheańskiego terminu "Übermensch"). Zwany był "kabaretowym baronem". Z powodu trudności finansowych musiał zamknąć interes w 1902. W 1905 przeprowadził się do Darmstadt. Po ponownej próbie otworzenia teatru w Berlinie, wyjechał do Bawarii, a później osiedlił się w Puppling koło Wolfratshausen.

W 1922 napisał autobiografię Wie ich mich ums Leben brachte. Erinnerungen und Erfahrungen.

Opowiadał się przeciwko republice weimarskiej i rewolucji 1918 roku. Wyznawał antysemickie poglądy. W 1932 napisał w "Völkischer Beobachter" odezwę popierającą Hitlera. Zmarł w wieku 79 lat.

W Polsce ukazała się jego powieść z 1899 roku Das dritte Geschlecht w przekładzie Melanii Łaganowskiej (dwa polskie wydania: 1900: Płeć trzecia i 1931: Trzecia płeć)[2].

Wybrana twórczość

Pisarze Hermann Heiberg i Ernst von Wolzogen w Berlinie
  • 1879 Um 13 Uhr in der Christnacht
  • 1885 Wilkie Collins: Ein Biographisch-Kritischer Versuch – biografia Wilkiego Collinsa
  • 1886 Heiteres und Weiteres – poezja
  • 1887 Thüringer – powieść
  • 1888 Die Kinder der Excellenz – powieść
  • 1890 Die tolle Komteß – powieść
  • 1890 Er photographiert – komedia
  • 1892 Das Lumpengesindel – tragikomedia
  • 1894 Das gute Krokodil und andere Geschichten
  • 1897 Der Kraft-Mayr – powieść
  • 1897 Die Gloria-Hose – opowiadanie
  • 1899 Das dritte Geschlecht – powieść (dwa polskie wydania: 1900: Płeć trzecia i 1931: Trzecia płeć)
  • 1901 Feuersnot, libretto do opery Richarda Straussa
  • 1905 Verse aus meinem Leben
  • 1923 Wie ich mich ums Leben brachte – autobiografia

Przypisy

  1. Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga", tom 18, reprint wyd. Kurpisz, Poznań 1995, s. 195.
  2. Polona, polona.pl [dostęp 2021-10-31].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Hermann Heiberg und Ernst von Wolzogen.jpg
The writers Hermann Heiberg and Ernst von Wolzogen in Berlin.
Ernst von Wolzogen.jpg
Gruß aus E. v. Wolzogen's Buntem Theater „Ueberbrettl“