Eryk IV Denar od pługa

Eryk IV Denar od pługa

król Danii
Okres	od 1241 do 10 sierpnia 1250
Koronacja	1232
Poprzednik	Waldemar II Zwycięski
Następca	Abel
Dane biograficzne
Dynastia	Estrydsenidzi
Data urodzenia	1216
Data śmierci	10 sierpnia 1250
Ojciec	Waldemar II Zwycięski
Matka	Berengaria portugalska
Żona	Judyta saska
Dzieci	Krzysztof, Kanut, Zofia, Ingeborga, Juta, Agnieszka

Tablica upamiętniająca pochówek króla w kościele w Ringsted na Zelandii

Eryk IV Plovpenning (duń. Erik 4. Plovpenning) – (ur. 1216, zm. 10 sierpnia 1250) – król Danii 1241-1250 z dynastii Estrydsenidów.

Młody król

Syn króla Danii Waldemara II Zwycięskiego i Berengarii (zm. 1221), córki króla Portugalii Sanczo I, brat Waldemara (III, ur. 1209), Abla (ur. 1218) i Krzysztofa I (ur. 1219). W 1231 r. po śmierci starszego brata Waldemara (III) ojciec Waldemar II ustanowił Eryka współrządcą królestwa i w 1232 koronował na króla Danii.

Kandydat na tron niemiecki

W czerwcu 1249 król czeski Wacław I spotkał się na zamku Loket z palatynem reńskim Ottonem, landgrafem turyńskim Henrykiem Raspe i margrabią miśnieńskim Henrykiem Dostojnym. Monarcha czeski próbował przekonać swoich gości do wyboru Eryka na antykróla niemieckiego. Elekcja miała zostać przeprowadzona w Lubuszu pod ochroną króla czeskiego i margrabiego brandenburskiego. Margrabia miśnieński i landgraf Turyngii odmówili poparcia tego planu i wyjechali do pobliskiego Chebu, gdzie cesarz Fryderyk II naradzał się ze swoimi zwolennikami^[1].

Panowanie w Danii

Po śmierci ojca (1241) Eryk IV objął samodzielne rządy, jednak szybko popadł w konflikt z Nielsem, biskupem Viborga, zakończonym wygnaniem biskupa. Niezadowolenie z rządów króla wykorzystał jego brat Abel (od 1232 noszący tytuł księcia Szlezwiku), który wspomagany przez hrabiów Holsztynu wywołał wojnę domową. W 1247 r. Eryk IV pokonał w bitwie Abla i wziął do niewoli wspomagającego go Krzysztofa, swego drugiego brata. Dwa lata później król Eryk rozpoczął przygotowania do krucjaty w Estonii, w związku z czym na ludność, zwłaszcza chłopów, nałożono wysokie podatki, co zyskało królowi przydomek „Denar Od Pługa” (duń. Plovpenning). Doprowadziło to do buntu chłopów w Skanii, co wykorzystał Abel, który przy wsparciu sprzyjającego mu duchowieństwa ponownie zaatakował króla. Erykowi IV udało się zdławić powstanie w Skanii, potem najechał Szlezwik, gdzie także odniósł sukces, ale podczas tej wyprawy, w dniu 10 sierpnia 1250 został zamordowany, najprawdopodobniej na polecenie swego brata Abla.

Rodzina

Król Eryk IV w 1239 poślubił Juttę z Saksonii (zm. 1250), córkę księcia Saksonii Albrechta I (zm. 1260) i Agnieszki z Turyngii. Król miał dwóch synów: Krzysztofa i Kanuta, którzy zmarli (zginęli ?) około 1250 r. oraz cztery córki: Zofię (jej mężem był król Szwecji Waldemar I), Ingeborgę (jej mężem był król Norwegii Magnus VI), Jutę i Agnieszkę.

Przypisy