Es enim stella virginum
Es enim stella virginum (pol. Jesteś iście gwiazdą panien) – średniowieczny wiersz miłosny w języku łacińskim.
Wiersz umieszczony jest na końcu prozaicznego listu miłosnego Littera ad amasiam de eodem amore w średniowiecznym formularzu epistolograficznym. Manuskrypt, w którym znajduje się również list miłosny Epistola ad dominicellam, przechowywany jest w Bibliotece Państwowej w Berlinie. Druga część tego manuskryptu powstała prawdopodobnie w Krakowie ok. 1480, aczkolwiek sam wiersz mógł powstać wcześniej
Utwór składa się z 37 wersów nierównej długości. Najczęstsze są wersy siedmio-, sześcio- i ośmiozgłoskowe, aczkolwiek pojawiają się też wersy dziewięcio- i dziesięciozgłoskowe. Tekst został podzielony przez wydawców na 6 zwrotek.
Wiersz zawiera konwencjonalne pochwały urody i zalet charakteru ukochanej Katarzyny, wyznanie miłości, prośby o jej przychylność i wierność, apostrofy do zwierząt i ptaków, aby uczestniczyły w radościach i smutkach zakochanego, prośby do Boga o ukaranie wrogów kochanka, próbujących poniżyć go w oczach ukochanej. Język utworu nawiązuje do stylistyki biblijnej, m.in. Pieśni nad pieśniami (np. „gwiazda panien”).
Bibliografia
- Teresa Michałowska: Średniowiecze. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 736, 741, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 83-01-11452-5.
- Teresa Michałowska: Literatura polskiego średniowiecza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 252-253. ISBN 978-83-01-16675-5.
- Maciej Włodarski: Wstęp. W: Średniowieczna poezja łacińska w Polsce. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2007, s. CI-CII. ISBN 978-83-04-04605-4.