Esad Mekuli

Esad Mekuli
Sat Nokshiqi, Sat Hoxha
Data i miejsce urodzenia

17 grudnia 1916
Plav (Czarnogóra)

Data i miejsce śmierci

6 sierpnia 1993
Prisztina (Jugosławia)

Narodowość

albańska

Język

albański

Alma Mater

Uniwersytet w Belgradzie

Dziedzina sztuki

poezja, powieść

Ważne dzieła

Për ty

Esad Mekuli (ur. 17 grudnia 1916 w Plavie w Czarnogórze, zm. 6 sierpnia 1993 w Prisztinie[1]) – albański pisarz, tłumacz i publicysta.

Życiorys

Syn duchownego muzułmańskiego Haxhi Hoxhy. Uczył się początkowo w szkole serbskiej w Plavie, a następnie w gimnazjum Pejë i w Prizrenie. Po ukończeniu szkoły średniej rozpoczął studia weterynaryjne na Uniwersytecie w Belgradzie. Już w okresie studiów pisał do czasopisma Beogradski student, potem także do innych czasopism jak belgradzki Venac czy zagrzebska Mladost. W roku 1940 został uwięziony przez władze jugosłowiańskie. Więzienie opuścił na mocy amnestii 2 kwietnia 1941 roku. Po uwolnieniu pracował jako weterynarz wojskowy w Peji. W tym czasie działał w ruchu oporu, pisząc teksty do nielegalnie wydawanego pisma Lirija. W 1942 roku został ponownie aresztowany, za działalność w ruchu oporu i uwięziony w Sheremeti.

Po uwolnieniu w 1943 roku podjął współpracę z wydawanym przez ruch oporu czasopismem Lirija (Wolność). Po zakończeniu wojny pracował jako redaktor w czasopiśmie Rilindja (Odrodzenie), a później założył pismo literackie Jeta e Re (Nowe życie), którym kierował do 1971 r[2]. Pisywał także do innych pism albańskojęzycznych w Kosowie i w Macedonii, a także do najbardziej znanych czasopism wydawanych w Jugosławii – Borby i Politiki.

Był pierwszym przewodniczącym Stowarzyszenia Pisarzy Kosowa, jak też założycielem Akademii Nauk i Sztuk Kosowa. W latach 1975–1979 był jej przewodniczącym[1]. W 1959 roku obronił pracę doktorską z weterynarii na Uniwersytecie Belgradzkim[1].

Jako poeta zadebiutował późno, wydając pierwszy tomik w wieku 40 lat[1]. Oprócz pisania powieści i utworów poetyckich zajmował się także translatorstwem. Na jego koncie znalazło się 18 przekładów na język albański, m.in. dzieł Petara Njegośa, Dušana Kosticia, Ćamila Sijaricia i Sretena Asanovicia. Zajmował się także tłumaczeniem literatury albańskiej na język serbski.

Był członkiem korespondencyjnym Jugosłowiańskiej Akademii Nauk i członkiem zagranicznym Słoweńskiej Akademii Nauk i Sztuk.

Był żonaty (żona Sehadete była lekarką), miał dwoje dzieci.

Dzieła

  • 1955: Për ty (Dla ciebie) – Prishtinë
  • 1966: Dita e re (Nowy dzień) – Prishtinë
  • 1971: Avsha Ada
  • 1973: Vjersha (Wiersze)
  • 1981: Brigjet (Wybrzeża) – Prishtinë
  • 1984: Rini e kuqe – (Czerwona młodość) Prishtinë
  • 1986: Në mes të dashurisë dhe urrejtjes (Między miłością, a nienawiścią) – Tiranë
  • 1989: Dita që nuk shuhet (Światło, które nie gaśnie) – Prishtinë

Tłumaczenia polskie

  • Popullit tim (Mojemu narodowi), Pa titull (Bez tytułu), [w:] Tylko Itaka pozostanie. Antologia poezji albańskiej i polskiej XX wieku, przeł. M.Saneja, Warszawa 1993.

Przypisy

  1. ↑ a b c d Robert Elsie: Historical Dictionary of Kosovo. Scarecrow Press: 2010, s. 186. ISBN 978-0-8108-7231-8.
  2. ↑ Esad Mekuli. albanianliterature.net. [dostęp 2021-12-12]. (ang.).

Bibliografia