Etat batalionu ON typ IV

Etat batalionu ON typ IV – etat pododdziału piechoty Wojska Polskiego II RP.

Etat batalionu Obrony Narodowej typ IV wprowadzony został na podstawie rozkazu L.dz. 1600/Tjn. szefa Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych z 27 kwietnia 1939 o utworzeniu nowych brygad ON oraz o zorganizowaniu nowych jednostek w istniejących brygadach ON.

• poczet dowódcy

1 oficer, 2 podoficerów, 3 szeregowych,

2 pistolety, 4 karabinków,

2 rowery, 1 motocykl (w miarę możliwości samochód terenowy),

• oddział łączności

6 podoficerów, 18 szeregowych,

24 karabinki,

1 wóz taborowy, 2 konie, 4 rowery,

• drużyna gospodarcza

2 podoficerów, 4 szeregowych

2 pistolety, 4 karabinki,

8 koni, 4 wozy taborowe, 1 samochód ciężarowy,

• sekcja sanitarna:

1 oficer, 2 podoficerów, 6 szeregowych,

2 karabinki,

4 konie, 2 wozy taborowe,

• 1 kompania strzelecka
  • poczet dowódcy

1 oficer, 2 podoficerów, 5 szeregowych,

1 pistolet, 7 karabinków,

3 rowery, motocykl (opcjonalnie samochód terenowy)

• • drużyna gospodarcza

3 podoficerów, 6 szeregowych,

3 pistolety, 5 karabinków,

8 koni, 3 wozy taborowe, kuchnia polowa,

• • sekcja sanitarna:

1 podoficer, 4 szeregowych

• • 3 plutony strzeleckie a. 3 drużyny, w każdej było:

1 oficer, 8 podoficerów, 41 szeregowych,

2 pistolety, 48 karabinków,

• • pluton karabinów maszynowych a. 3 drużyny

7 podoficerów, 13 szeregowych,

2 pistolety, 16 karabinków, 2 ckm-y,

6 koni, 3 wozy taborowe, 1 rower,

• 2 kompania strzelecka
  • poczet dowódcy

1 oficer, 2 podoficerów, 5 szeregowych,

1 pistolet, 7 karabinków,

3 rowery, motocykl (opcjonalnie samochód terenowy)

• • drużyna gospodarcza

3 podoficerów, 6 szeregowych,

3 pistolety, 5 karabinków,

8 koni, 3 wozy taborowe, kuchnia polowa,

• • sekcja sanitarna:

1 podoficer, 4 szeregowych

• • 3 plutony strzeleckie a. 3 drużyny w każdy było:

1 oficer, 8 podoficerów, 41 szeregowych,

2 pistolety, 48 karabinków,

• • pluton karabinów maszynowych a. 3 drużyny

1 oficer, 6 podoficerów, 13 szeregowych,

2 pistolety, 16 karabinków, 2 ckm-y,

6 koni, 3 wozy taborowe, 1 rower,

• 3 kompania strzelecka
  • poczet dowódcy

1 oficer, 2 podoficerów, 5 szeregowych,

1 pistolet, 7 karabinków,

3 rowery, motocykl (opcjonalnie samochód terenowy)

• • drużyna gospodarcza

3 podoficerów, 6 szeregowych,

3 pistolety, 5 karabinków,

8 koni, 3 wozy taborowe, kuchnia polowa,

• • sekcja sanitarna:

1 podoficer, 4 szeregowych

• • 3 plutony strzeleckie a. 3 drużyny w każdy było:

1 oficer, 8 podoficerów, 41 szeregowych,

2 pistolety, 48 karabinków,

• • pluton karabinów maszynowych a. 3 drużyny

1 oficer, 6 podoficerów, 13 szeregowych,

2 pistolety, 16 karabinków, 2 ckm-y,

6 koni, 3 wozy taborowe, 1 rower,

• oddział zwiadowców a 3 drużyny kolarzy:

1 oficer 4 podoficerów, 27 szeregowych,

1 pistolet, 3 rakietnice, 31 karabinków,

32 rowery,

• pluton przeciwpancerny a. 3 działony

1 oficer, 9 podoficerów, 21 szeregowych,

3 pistolety, 28 karabinków, 3 armaty wz.36

10 koni, 2 wozy taborowe,

• działon moździerza

2 podoficerów, 7 szeregowych,

9 karabinków, 1 moździerz

2 konie, 1 wóz taborowy,

• drużyna pionierów

2 podoficerów, 10 szeregowych, 1 wynajęty woźnica,

12 karabinków,

2 konie, 1 wóz taborowy,

Stan osobowy batalionu ON typ IV liczył 702 żołnierzy:

• 19 oficerów, w tym 15 oficerów rezerwy
• 138 podoficerów, w tym 129 podoficerów rezerwy
• 545 szeregowców rezerwy

Zgodnie z etatem batalion miał być uzbrojony w:

• 40 pistoletów
• 7 rakietnic
• 306 karabinów
• 324 karabinki
• 9 ręcznych karabinów maszynowych (lub lkm)^[1]
• 6 ciężkich karabinów maszynowych (na ogół Hotchkiss wz. 14, rzadziej Maxim wz.08^[2])
• 3 armaty przeciwpancerne wz. 1936
• 1 moździerz piechoty wz. 1931

Stan ewidencyjny uzbrojenia w batalionach typu IV znacznie odbiegał od stanu etatowego. Pododdziały tego typu nie otrzymały armat przeciwpancernych i pistoletów (oficerowie rezerwy otrzymali karabinki) oraz hełmów. Faktycznie niektóre bataliony nie posiadały ręcznych karabinów maszynowych (jak "Kępno"), a niektóre posiadały ich nawet 27 (po jednym na drużynę, jak "Kościan", "Leszno" i "Rawicz")^[2].

1 maja 1939 r. Dep. Piechoty M.S.Wojsk. podjął decyzję o przydzieleniu broni maszynowej i amunicji batalionom ON na terenie Okręgu Korpusu Nr I, II, VI i X. Każdy batalion otrzymać miał 12 rkm Bergmann wz. 1915, 10.020 naboi do karabinów wz. 1898 i 3.600 naboi do rkm Bergmann wz. 1915. Każdy pluton strzelecki otrzymać miał jeden rkm. Trzy kolejne rkm miały zastąpić brakujące do etatu ckm-y w plutonach karabinów maszynowych.

Na etatowe wyposażenie pododdziału składały się:

• 70 konie taborowe
• 29 wozów
• 3 kuchnie polowe
• 1 samochód ciężarowy
• 4 motocykle
• 50 rowerów

Przypisy

Bibliografia

• KazimierzK. Pindel KazimierzK., Obrona Narodowa 1937-1939, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234 .
• Rekonstrukcja w oparciu o zeznania Krzysztofa Gebhardta