Eterek
| ||
Jeremi Przybora w roku 1951 | ||
Rodzaj słuchowiska | cykliczne, satyryczne | |
Kraj produkcji | Polska | |
Język | polski | |
Scenariusz | Jeremi Przybora | |
Reżyseria | Jeremi Przybora | |
Muzyka | Jerzy Wasowski | |
Główne role | Adam Mularczyk, Irena Kwiatkowska, Tadeusz Fijewski | |
Data produkcji | 1948-1956 | |
Premierowe emisje radiowe | ||
Stacja radiowa | Polskie Radio Program II, Polskie Radio Program I | |
Data premiery | 17 sierpnia 1948 |
Radiowy Teatrzyk „Eterek” – cykliczne satyryczne słuchowisko radiowe autorstwa Jeremiego Przybory, tworzone przez niego w latach 1948-1956.
Współautorem pierwszych trzech odcinków był Antoni Marianowicz, a reżyserem pierwszych dwóch – Kazimierz Wajda[1]. Późniejsze odcinki realizował samodzielnie Jeremi Przybora. Kompozytorem piosenek do teatrzyku był Jerzy Wasowski. Spotkanie autora i kompozytora zaowocowało kilka lat później słynnym Kabaretem Starszych Panów.
Pierwszy „Eterek” został nadany 17 sierpnia 1948 o godzinie 19.45 w Programie II Polskiego Radia i trwał 25 minut, następny w niedzielę 17 października 1948 o godzinie 19.00 już w I Programie PR. Po pierwszych pięciu odcinkach nastąpiła prawie półroczna przerwa: szósty odcinek nadano 7 maja 1949[1]. Ostatni odcinek, Dramatyczny koncert życzeń, nagrano 24 marca 1956[1].
W dziesiątą rocznicę „Eterka”, 10 sierpnia 1958, wyemitowano "powtórkę" Słynnych powiedzonek[1]. 16 czerwca 1978 nadano jeszcze jeden odcinek, pod prawdopodobnym tytułem W rannych pantoflach[1].
Teksty trzynastu wieczorów „Eterka” ukazały się w roku 1957 w wydaniu książkowym.
Wiodące postacie teatrzyku
- Profesor Pęduszko – Adam Mularczyk
- Wdowa Eufemia – Irena Kwiatkowska
- Mundzio – Tadeusz Fijewski
oraz:
- Gwidon – Jerzy Bielenia
- Benia – Benigna Sojecka
W kolejnych premierach teatru występowało też wielu innych aktorów w epizodycznych postaciach: Andrzej Bogucki, Feliks Chmurkowski, Wacław Jankowski, Stefania Jarkowska, Janina Munclingerowa, Tadeusz Olsza, Danuta Wodyńska i Wiera Gran.
Tytuły pierwszych odcinków
- 17 sierpnia 1948: Słynne powiedzonka[1]
- 17 października 1948: Czerwony kapturek[1], cz. 1.
- 24 października 1948: Czerwony kapturek[1], cz. 2.
- 14 listopada 1948: Kłopoty mieszkaniowe[1]
- 12 grudnia 1948: Eterek nr 5[1]
Dalszy ciąg nastąpi
Półtora roku po nagraniu ostatniego odcinka Jeremi Przybora i Jerzy Wasowski rozpoczęli pracę nad cyklem dwudziestu sześciu audycji zatytułowanych Dalszy ciąg nastąpi[1]. Są one uważane za kontynuację Radiowego Teatrzyku „Eterek”[1]. Pierwszy odcinek nagrano 25 września 1957, ostatni – 10 listopada 1958[1].
Przypisy
Bibliografia
- Jeremi Przybora: Spacerek przez „Eterek”, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1957, str. 328
- Jeremi Przybora: Przymknięte oko Opaczności. Memuarów część II, Wyd. Tenten, 1998
- Eterek. W: Dariusz Michalski: Starszy Pan A: opowieść o Jerzym Wasowskim. Wydawnictwo Iskry, 2005. ISBN 83-207-1793-0.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Jeremi Przybora