Etylomorfina
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C19H23NO3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 313,39 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | 76-58-4 125-30-4 (chlorowodorek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | 5359271 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | DB01466 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ATC | R05DA01, S01XA06 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Legalność w Polsce | środek odurzający grup II-N i III-N |
Etylomorfina, dionina (łac. Aethylmorphinum hydrochloricum, Ethylmorphini hydrochloridum FP XI, syn. Dioninum) – organiczny związek chemiczny, pochodna etylowa morfiny (etylowana grupa hydroksylowa 3-OH przy pierścieniu benzenowym).
Znajduje zastosowanie w lecznictwie w postaci chlorowodorku (chlorowodorek 3-etoksy-6-hydroksy-4,5-epoksy-N-metylomorfinonu). Podany doustnie chlorowodorek etylomorfiny wchłania się dobrze z przewodu pokarmowego. Związek wykazuje właściwości zbliżone do pozostałych pochodnych alkaloidów fenantrenowych (morfiny, kodeiny, dihydrokodeiny). Wykazuje silniejsze od kodeiny i słabsze od morfiny działanie przeciwbólowe i przeciwkaszlowe. Wykazuje także działanie uspokajające. Związek zastosowany miejscowo wykazuje działanie drażniące. Obecnie stosowany jako silny środek przeciwkaszlowy, znacznie rzadziej jako środek przeciwbólowy (w bólach różnego pochodzenia; jednak w terapii paliatywnej bólów nowotworowych ustępuje miejsca innym środkom, m.in. fentanylowi, morfinie).
Ponadto miejscowo w okulistyce, w leczeniu owrzodzeń rogówki, w zapaleniu tęczówki, wysiękach wewnątrzgałkowych ciała szklistego i jaskrze. Farmakopea Polska podaje, że dawka maksymalna jednorazowa wynosi 0,05 g, dawka maksymalna dobowa: 0,15 g, krople do oczu: 1–3%.
- Preparaty
- Aethylmorphinum hydrochloricum (Dioninum) 1 g – surowiec farmaceutyczny do receptury aptecznej / Zakład Farmaceutyczny „Amara”
Przypisy
- ↑ a b Ethylmorphine, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2010-08-18] (ang.).
- ↑ Ethylmorphine, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB01466 (ang.).
- ↑ a b Ethylmorphine (nr E8512) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Polski. [dostęp 2011-06-21]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Etylomorfina (nr E8512) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-06-21]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
Bibliografia
- Farmakopea Polska V, t.II – 1993 r. / Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne
- Farmakopea Polska VIII
- Leksykon Leków, Tadeusz Lesław Chruściel, Kornel Gibiński, PZWL 1991
- Vademecum Polfa / PZWL, Warszawa 1972 r.
- Poradnik Terapeutyczny, red. Piotr Kubikowski, wyd. II – PZWL 1969 r., wyd. III – PZWL 1975 r.
- Farmakologia, Podstawy farmakoterapii / Piotr Kubikowski, Wojciech Kostowski – PZWL 1979
- Ćwiczenia z receptury, Leszek Krówczyński – Wydawnictwo UJ, Kraków 2000
- Jan Kazimierz Podlewski: Leki współczesnej terapii. Warszawa: Split Trading, wydania z lat 1996–2008. ISBN 83-85632-70-0.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for hazardous substances
The "fire diamond" as defined by NFPA 704. It is a blank template, so as to facilitate populating it using CSS.
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.Skeletal formula of ethylmorphine. Created using ACD/ChemSketch 10.0, Inkscape, and vim.