Eugen Bleuler

Eugen Bleuler

Data i miejsce urodzenia	30 kwietnia 1857 Zollikon
Data i miejsce śmierci	15 lipca 1939 Zollikon
Alma Mater	Uniwersytet Zuryski
Uczelnia	Uniwersytet Zuryski

Paul Eugen Bleuler (ur. 30 kwietnia 1857 w Zollikon, zm. 15 lipca 1939 tamże) – szwajcarski lekarz psychiatra.

Życiorys

Urodził się 30 kwietnia 1857 w miejscowości Zollikon koło Zurychu jako drugie dziecko Johanna Rudolfa Bleulera (1823–1898) i Pauline Bleuler-Bleuler (1829–1898)^[1][2]. Jego siostra Anna Paulina (1852–1926) chorowała psychicznie^[3]. Studiował medycynę na Uniwersytecie Zuryskim, studia ukończył 15 września 1881 roku^[4]. Następnie podjął pracę jako asystent w klinikach psychiatrycznych Uniwersytetu Berneńskiego (Waldau) oraz Uniwersytetu Zuryskiego (Burghölzli). W 1883 otrzymał tytuł doktora medycyny. W 1884 uczył się też w Paryżu u Charcota, w Londynie i Monachium u Guddena. Od 1885 do 1886 asystent Forela w klinice Burghölzli. W latach 1886–1898 był ordynatorem zakładu w Rheinau, w roku 1898 otrzymał analogiczne stanowisko w Burghölzli. W tym samym roku został profesorem. Pracował tam w latach 1898–1927 jako dyrektor oraz profesor zwyczajny psychiatrii na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Zuryskiego.

11 kwietnia 1901 ożenił się z Hedwig Waser (1869–1940)^[1]. Mieli pięcioro dzieci^[5]. Syn Manfred Bleuler (1903–1994) był również psychiatrą, następcą Eugena na katedrze w Zurychu.

Dorobek naukowy

Bleuler znany jest przede wszystkim dzięki temu, że w 1911 opisał jako jednostkę chorobową schizofrenię (Dementia praecox oder Gruppe der Schizophrenien) – w ten sposób pojęcie to zastąpiło używane wówczas, spopularyzowane przez Emila Kraepelina pojęcie dementia praecox. Bleuler wyróżnił cztery osiowe objawy schizofrenii. Podejście Bleulera znacząco poszerzyło granice choroby, uwzględniając postaci zaburzeń o objawach słabo wyrażonych i bardziej nasilonych (schizofrenia utajona i schizofrenia prosta)^[6].

Wprowadził do psychiatrii pojęcia: autyzmu i ambiwalencji. Jego autorstwa było również pojęcie Udenotherapie – chodzi tu o metodę polegającą na tym, by w obliczu choroby nie stosować „akcjonizmu”, lecz by poczekać na dalszy rozwój przypadku.

Na stanowisku ordynatora kliniki Burghölzli Bleuler zetknął się z powstająca wówczas dopiero psychoanalizą, której najwybitniejszym przedstawicielem w Zurychu był wówczas młody asystent Kliniki, Carl Gustav Jung^[7]. Był jednym z pierwszych zwolenników teorii Freuda^[8]. Obcowanie z nowym kierunkiem ułatwiły Bleuerowi wyznawane przezeń poglądy: Bleuler uważał, że nie istnieje ostra granica pomiędzy chorobą umysłową i stanem zdrowia, pracując zaś, dbał o szczegółowe zbadanie każdego przypadku i o przedstawienie go jako procesu. Bleuler zajmował się "światami obłędu" konkretnych chorych, próbując dokonywać interpretacji ich wypowiedzi odnoszących się do rzeczywistości. W 1919 roku Bleuler prowadził terapię Wacława Niżyńskiego^[9].

Wybrane prace

(c) Foto H.-P.Haack, CC BY-SA 3.0

Pierwsze wydanie Dementia praecox oder Gruppe der Schizophrenien (Leipzig und Wien: F. Deuticke 1911)

• Versuch einer naturwissenschaftlichen Betrachtung der psychologischen Grundbegriffe. Zeitschrift für Psychiatrie
• Der geborene Verbrecher. München, 1896
• Karl Bernhard Lehmann, Eugen Bleuler. Über zwangsmässige Lichtempfindungen durch Schall und verwandte Erscheinungen auf dem Gebiete der anderen Sinneswahrnehmungen. Leipzig, 1881
• Affektivität, Suggestibilität, Paranoia. Halle, 1906
• Dementia praecox oder Gruppe der Schizophrenien. Leipzig und Wien: F. Deuticke 1911
• Das autistische Denken. 1912
• Lehrbuch der Psychiatrie (1916)
• Das autistisch-undisziplinierte Denken in der Medizin un seien Überwindung. Berlin, 1919
• Naturgeschichte der Seele und Ihres Bewusstwerdens. Berlin, 1921
• Die Psychoide als Prinzip der organischen Entwicklung. Berlin, 1925

Przypisy

Bibliografia

• Dorota Frydecka, Andrzej Kiejna. Rozwój koncepcji schizofrenii i narzędzi do jej diagnozy. „Psychiatria Polska”. XLII (4), s. 477–489, 2008 (pol.).