Eugenia Anna Wesołowska

Eugenia Anna Wesołowska
Data i miejsce urodzenia

8 listopada 1929
Wereszczyn

Data śmierci

8 marca 2016

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: pedagogika porównawcza, socjologia wychowania
Alma Mater

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie

Doktorat

1977

Habilitacja

1991

Profesura

15 stycznia 1996

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej

Eugenia Anna Wesołowska (ur. 8 listopada 1929 w Wereszczynie, zm. 8 marca 2016[a]) – polska pedagog, profesor UMK w Toruniu (Wydział Nauk Pedagogicznych) i Szkoły Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku, współorganizatorka Akademickiego Towarzystwa Andragogicznego, założycielka czasopism Edukacja Dorosłych i Rocznik Andragogiczny, odznaczona Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Życiorys

Eugenia Anna Wesołowska z d. Czubak[2] urodziła się w 1929 roku w Wereszczynie. W latach 1946–1973 była nauczycielką w szkołach podstawowych i średnich. Studia ukończyła w 1959 roku – studiowała filologię polską w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. W 1973 roku otrzymała stanowisko starszego specjalisty w Ministerstwie Oświaty i Wychowania (zob. resort ds. spraw oświaty i wychowania po II wojnie światowej). Po obronie pracy doktorskiej (1977) została sekretarzem naukowym w Instytucie Programów Szkolnych. W latach 1981–1990 była również kierownikiem Zakładu Kształcenia Dorosłych[b].

Gdy Instytut Programów Szkolnych został zlikwidowany, rozpoczęła pracę naukowo-dydaktyczną w Instytucie Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Była kierownikiem Zakładu Edukacji Ustawicznej i Pedagogiki Porównawczej oraz wicedyrektorem instytutu ds. dydaktyki[3]. Doprowadziła do utworzenia w instytucie specjalności edukacja ustawiczna.

Uzyskała w latach:

W UMK organizowała konferencje andragogiczne i doprowadziła do powstania Akademickiego Towarzystwa Andragogicznego (ATA). Od 1994 roku współpracowała ze Szkołą Wyższą Pawła Włodkowica[c] w Płocku, w której została prodziekanem Wydziału Pedagogicznego, a następnie prorektorem do spraw naukowych[3][4].

Po przejściu na emeryturę (2000) była nadal aktywna zawodowo w UMK i SW im. Pawła Włodkowica[3].

Pod jej kierunkiem stopień naukowy doktora uzyskała Ewa Przybylska[9].

Zakres działalności

Eugenia Anna Wesołowska prowadziła badania mieszczące się w dziedzinach andragogika, pedeutologia, dydaktyka, pedagogika pokoju[10], pedagogika porównawcza i in., co znajduje wyraz w tytułach publikacji, np.[3][5][6]:

  • Problemy dydaktyczne i wychowawcze w szkołach dla pracujących
  • Uczestnicy procesu dydaktycznego
  • Społeczeństwo ludzi wykształconych? – społeczne uwarunkowania edukacji
  • Edukacja dorosłych w erze globalizmu

Szczególnie dużą uwagę zwracała na globalne problemy edukacyjne – wychowanie dla pokoju i kształtowanie społeczeństwa tolerancyjnego[3] (zob. tolerancja, tolerancja religijna) oraz na wychowawcze funkcje rodziny[4][5] (zob. rodzina w socjologii).

W czasie Międzynarodowej Konferencji nt. Edukacja dorosłych w sytuacji przemian na tle porównawczym (Łódź 1993) wskazywała główne zadania dla polskich andragogików, które uważała za własne[5][d]:

  1. prowadzenie interdyscyplinarnych badań stanu świadomości społecznej, wiedzy o dokonujących się przemianach i warunkach życia, które kształtują autentyczne potrzeby edukacyjne, obejmując nimi różne środowiska populacji ludzi dorosłych, bez względu na wiek, miejsce życia czy inne uwarunkowania. (…)
  2. Edukacja dorosłych – jej treści, formy organizacyjne i metody pracy, musi być (zwłaszcza w Europie Środkowo-Wschodniej) ściśle związana z życiem społeczeństwa, z jego autentycznymi potrzebami, z rozwijającymi się procesami ekonomicznymi i społecznymi, z systemem politycznym, z lokalnymi warunkami czy specyfiką regionów. (…)
  3. Wraz z rozwojem i zachodzącymi przemianami w otaczającym świecie edukacja dorosłych winna wprowadzać nowe treści kierunki kształcenia, modernizować proces dydaktyczny. (…)
  4. Poszukiwanie optymalnych rozwiązań organizacyjnych i metodycznych w edukacji dorosłych, tworzenie nowych struktur kształcenia, krótszych, obliczonych na różnych uczestników procesów edukacyjnych, nastawionych na indywidualne sterowanie swoją nauką przez uczących się, odejście od formuły encyklopedyzmu w nauce, opartej głównie na metodach pamięciowych, na rzecz indywidualnych poszukiwań i wyborów (…);
  5. Stworzenie – nieistniejącego np. w Polsce – systemu informacji służącej kształceniu dorosłych, jako podstawowego elementu warunkującego edukację. (…).

Była członkiem Rady Naukowej Rosyjskiego Uniwersytetu Otwartego w Moskwie, współpracowała z Uniwersytetem Humboldtów w Berlinie, Instytutem Socjologii Rosyjskiej Akademii Nauk, Akademią Nauk Pedagogicznych w Moskwie, Instytutami Pedagogiki w Budapeszcie i w Pradze, Instytutem Pedagogiki UNESCO w Hamburgu, francuskimi ośrodkami, zajmującymi się problemami edukacji dorosłych we Francji: CAFOC na Sorbonie, CNEC w Vanves, CNAM w Paryżu, AFPA. Brała udział w polsko-niemieckich[4].

Organizowała krajowe i międzynarodowe konferencje naukowe[4]. Organizowała współpracę uczelni płockich, m.in. wspólnie z Wyższym Seminarium Duchownym zorganizowała konferencję konferencję na temat encykliki Fides et ratio (otrzymała od Jana Pawła II podziękowania i błogosławieństwo[4]). Była wieloletnim sekretarzem Zarządu Głównego ATA, członkiem ZG Polskiego Towarzystwa Pedagogiki Porównawczej, wiceprzewodniczącą Zespołu Pedagogiki Dorosłych KNP. Działała w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej i Komitecie Badań nad Pokojem PAN.

Wypromowała 14 doktorów i 130 magistrów. Pierwszą doktorantką była Ewa Małgorzata Przybylska, kierownik Katedry Edukacji Dorosłych w UMK (prof. dr hab.; specjalności: pedagogika dorosłych, pedagogika społeczna)[11]. Jej wychowanką jest również dr hab. Hanna Solarczyk-Szwec, profesor nadzwyczajny w Katedrze Pedagogiki Szkolnej UMK[12].

Publikacje

Jest autorką 12 książek i ponad 130 artykułów oraz redaktorką 21 prac zbiorowych[3][13][14]. Należała do współtwórców kwartalnika Edukacja Dorosłych i serii wydawniczej Biblioteka Edukacji Dorosłych[3].

Z okazji 50-lecia pracy pedagogicznej i naukowej w UMK w Toruniu zorganizowano ogólnopolskie spotkanie, w czasie którego prof. Wesołowska otrzymała wydany z tej okazji tom studiów pt. Andragogiczne wątki, poszukiwania, fascynacje[15] (red. Ewa Przybylska), zawierający również bibliografię Jubilatki. Prof. Bogusław Śliwerski napisał[5]:

Każdy, kto zajmuje się andragogiką, powinien zajrzeć do rozpraw prof. Eugenii Wesołowskiej,
które zostały wykazane w powyższym tomie.

Odznaczenia

Otrzymała[1]

Uwagi

  1. ↑ Została pochowana na warszawskim Cmentarzu Północnym w Warszawie 14 marca 2016 roku[1].
  2. ↑ Według różnych źródeł Zakład działał poza Instytutem Programów Szkolnych (praca równoległa)[3] lub stanowił jego jednostkę organizacyjną[4][5].
  3. ↑ W 1997 roku opublikowała rozprawę pt. Paweł Włodkowic – współczesne znaczenie poglądów i dokonań[8].
  4. ↑ Fragment tekstu Bogusława Śliwerskiego, który zacytował zdania zaczerpnięte z pracy Eugenii Wesołowskiej nt. Edukacja dorosłych a problemy integracji Europy (s. 170–171 w materiałach konferencyjnych) podkreślając, że wymienione zadania są nadal aktualne[5].

Przypisy

  1. ↑ a b Eugenia Anna Wesołowska, profesor zwyczajny, emerytowana profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Wyższej Szkołu im. Pawła Włodkowica w Płocku.. „Wyborcza/Nekrologi”, 2016-03-11. 
  2. ↑ nazwisko rodowe Czubak
  3. ↑ a b c d e f g h i j Zmarła prof. Eugenia Anna Wesołowska. W: Strona internetowa UK > Wiadomości [on-line]. 2016-03-10. [dostęp 2017-06-26].
  4. ↑ a b c d e f g h Józef Półturzycki, Andrzej Gałkowski, Renata Góralska, Alina Matlakiewicz, Beata Przyborowska, Hanna Solarczyk-Szwec, Witold Wojdyło. Prof. Eugenia Anna Wesołowska (1929–2016) ; Noty żałobne. „Rocznik Andragogiczny”. 22, s. 370–374, 2015. 
  5. ↑ a b c d e f Bogusław Śliwerski: Zmarła andragog prof. Eugenia Anna Wesołowska. W: Wspomnienie pośmiertne [on-line]. sliwerski-pedagog.blogspot, 2026-03-11. [dostęp 2017-06-25].
  6. ↑ a b Pedagodzy >Abramowski Edward Józef [… Wesołowska Eugenia Anna]. W: Portal Pedagogika Pracy e-Bibliography – Continuing Vocational Education [on-line]. [dostęp 2017-06-26].
  7. ↑ Prof. dr hab. Eugenia Anna Wesołowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2017-06-28].
  8. ↑ Eugenia Anna Wesołowska; Paweł Włodkowic: Paweł Włodkowic : współczesne znaczenie poglądów i dokonań (inform.bibliograf.). Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 1997. [dostęp 2017-06-27].
  9. ↑ Prof. Ewa Małgorzata Przybylska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2017-06-28].
  10. ↑ Eugenia Anna Wesołowska: Współpraca między narodami i wychowanie dla pokoju: problemy społeczne i pedagogiczne; rozprawa, inf. bibliograficzne). Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 1993, s. 1–162. ISBN 83-231-0397-6.
  11. ↑ Prof. Ewa Małgorzata Przybylska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2017-06-28].
  12. ↑ Dr hab. Hanna Solarczyk-Szwec, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2017-06-28].
  13. ↑ Zapytanie: Wesołowska Eugenia Anna; Liczba odnalezionych rekordów: 133. W: Bibliografia publikacji pracowników i doktorantów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu [on-line]. UMK. [dostęp 2017-06-28].
  14. ↑ Wesołowska, Eugenia Anna (1931– Most widely held works by Eugenia Anna Wesołowska. W: WorldCat – library catalog [on-line]. WorldCat.org. [dostęp 2017-06-26].
  15. ↑ red. Ewa Przybylska: Andragogiczne wątki, poszukiwania, fascynacje. Studia ofiarowane Profesor Eugenii Annie Wesołowskiej z okazji 50-lecia pracy pedagogicznej (inf. bibliograf.). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2001, s. ss. 436. ISBN 83-231-1342-4.

Media użyte na tej stronie