Eugenia Lewicka

Eugenia Lewicka
Data i miejsce urodzenia

10 sierpnia 1896
Czerkasy

Data i miejsce śmierci

29 czerwca 1931
Warszawa

Zawód, zajęcie

lekarz

Eugenia Lewicka (druga z lewej) wraz z Józefem Piłsudskim w trakcie pobytu na Maderze

Eugenia Lewicka (ur. 10 sierpnia 1896 w Czerkasach, zm. 29 czerwca 1931 w Warszawie) – polska lekarka, fizjoterapeutka, jedna z prekursorów medycyny sportowej w Polsce, organizatorka Zakładu Kąpieli Słoneczno-Powietrznych i Kuracji Sportowej w Druskienikach (1924); bliska znajoma Józefa Piłsudskiego.

Życie i działalność

Grób Eugenii Lewickiej na Starych Powązkach w Warszawie

Jej rodzicami byli Cyryl Lewicki oraz Elżbieta Nicichorska. Ukończyła Żeński Instytut Medyczny w Kijowie. W 1925 roku otrzymała dyplom doktora wszech nauk lekarskich na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Jako studentka pracowała na oddziale wewnętrznym Szpitala Żydowskiego u Edwarda Żebrowskiego, a potem w klinice neurologicznej Kazimierza Orzechowskiego. Prowadziła w Druskienikach park klimatyczny, propagowała też stosowane w Skandynawii metody leczenia słońcem, powietrzem i ruchem.

Marszałka Piłsudskiego poznała wiosną 1924 roku, gdy ten przebywał na wakacjach w Druskienikach. Pewnej nocy Piłsudski zaniemógł i sprowadzono do niego mieszkającą w pobliżu lekarkę, właśnie Lewicką. Po pewnym czasie ich znajomość stała się bardzo zażyła. 15 grudnia 1930 roku wyjechali razem na portugalską Maderę (wraz z nimi przebywali tam jeszcze płk lek. Marcin Woyczyński i Mieczysław Lepecki)[1][2][3]. Z nieznanych powodów Eugenia opuściła wcześniej wyspę. Prawdopodobnie po przyjeździe Lewickiej odwiedziła ją żona Piłsudskiego Aleksandra Piłsudska. Nie wiadomo, jak przebiegało ich spotkanie, można jedynie spekulować, że doszło między nimi do sprzeczki.

Śmierć

27 czerwca 1931 roku znaleziono Eugenię Lewicką nieprzytomną w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego na warszawskich Bielanach[4]. Stwierdzono, że otruła się środkami chemicznymi. Dwa dni później Lewicka zmarła nie odzyskawszy przytomności. Nie wiadomo, czy było to samobójstwo, nieszczęśliwy wypadek czy umyślne otrucie. Została pochowana na Powązkach[4] (kwatera 154 rząd 5 grób 23)[5].

Za życia Lewickiej po Warszawie krążyły plotki o jej romansie z Piłsudskim. Po śmierci przyjaciółki Marszałka prasa, słynąca dotąd z niewybrednych ataków na Piłsudskiego, z niewiadomych przyczyn zachowała się bardzo powściągliwie i elegancko. Osoby, które spotkały dr Lewicką krótko przed śmiercią, twierdziły, iż była bardzo pogodna, spokojna i nie wyglądała na osobę zdesperowaną, zatem raczej nie mogła popełnić samobójstwa. Marszałek pojawił się na jej pogrzebie jako osoba prywatna, zajął miejsce w tylnych ławkach kościoła, ale wyszedł po 10 minutach. Na pogrzebie było też obecnych wielu polityków sanacji, m.in. premier Aleksander Prystor, co, jak stwierdza Tomasz Nałęcz, stanowiło zjawisko niecodzienne, „zważywszy, że chowano skromną lekarkę, nie pełniącą żadnych oficjalnych godności”.

Literatura

  • Elżbieta Jodko-Kula, Ostatnia miłość Marszałka. Eugenia Lewicka, wyd. Prószyński i S-ka, 2018[6]

Przypisy

  1. Sławomir Koper: Kobiety jego życia (Józef Piłsudski) – część 7: Tajemnica pobytu na Maderze. marhan.pl. [dostęp 2015-01-25].
  2. Kalendarium życia Józefa Piłsudskiego. muzeumpilsudski.pl. [dostęp 2015-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 stycznia 2018)].
  3. Andrzej Garlicki. Romansy i awansy. „Polityka”, 4 listopada 2009. 
  4. a b Urbankowski 2014 ↓, s. 452.
  5. Cmentarz Stare Powązki: EUGENIA LEWICKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-19].
  6. Eugenia Lewicka. Ostatnia miłość Piłsudskiego (pol.). wiadomości.onet.pl, 2019-12-04. [dostęp 2019-12-05].

Bibliografia

  • Jerzy Chociłowski, Twardy pacjent: jak Józef Piłsudski leczył się w Druskiennikach, Polityka 2000, nr 46, s. 78–80
  • Daria i Tomasz Nałęcz, Józef Piłsudski – legendy i fakty, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1987, s. 285–288.
  • Teresa Ostrowska: Lewicka, Eugenia W: Polski Słownik Biograficzny tom 17, 1972
  • Bohdan Urbankowski: Józef Piłsudski. Warszawa: Zysk i Spółka, 2014. ISBN 978-83-7785-480-8.

Media użyte na tej stronie

Eugenia Lewicka (grób).JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób lekarki Eugenii Lewickiej na Starych Powązkach w Warszawie.
Pobyt marszałka Józefa Piłsudskiego na Maderze (22-351-7).jpg
Marszałek Józef Piłsudski w towarzystwie dr. płk. Marcina Woyczyńskiego (2. z prawej) i dr. Eugenii Lewickiej zwiedza okolice Funchal.