Eugeniusz Czykwin

Eugeniusz Czykwin
Ilustracja
Eugeniusz Czykwin (2015)
Data i miejsce urodzenia

12 września 1949
Orla

Zawód, zajęcie

polityk, dziennikarz

Alma Mater

Politechnika Warszawska

Stanowisko

poseł na Sejm PRL IX kadencji, Sejm kontraktowy i Sejm I, IV, V, VI, VII i IX kadencji (1985–1993, 2001–2015, od 2019)

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi

Eugeniusz Czykwin (ur. 12 września 1949 w Orli) – polski polityk, dziennikarz, działacz społeczności prawosławnej i mniejszości białoruskiej, poseł na Sejm PRL i RP IX, X, I, IV, V, VI, VII i IX kadencji.

Życiorys

W 1973 ukończył studia z zakresu transportu kolejowego na Wydziale Transportu Politechniki Warszawskiej. W latach 80. pracował w Dyrekcji Rejonowej PKP w Białymstoku[1].

W 1980 został był współzałożycielem i przewodniczącym Koła Teologów Prawosławnych Szkół Teologicznych, Świeckich i Młodzieży Laickiej (działającego później pod nazwą Bractwo Młodzieży Prawosławnej)[1], pierwszego masowego prawosławnego ruchu świeckiego w bloku socjalistycznym. W latach 80. był członkiem rady krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego, członkiem prezydium rady wojewódzkiej PRON w Białymstoku oraz członkiem wojewódzkiego zarządu Towarzystwa Przyjaźni Polsko Radzieckiej w Białymstoku. Od 1985 pełnił funkcję redaktora naczelnego „Przeglądu Prawosławnego” (do 1991 wydawanego pod tytułem „Tygodnik Podlaski”), pierwszego tego typu pisma w powojennej historii Polski. W latach 1985–1991 sprawował mandat posła IX kadencji (z ramienia Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego) i X kadencji (z ramienia Unii Chrześcijańsko-Społecznej). Został także redaktorem naczelnym czasopisma „Przegląd Prawosławny”.

W latach 1991–1993 zasiadał w Sejmie z listy Komitetu Wyborczego Prawosławnych. Był współtwórcą ustawy z dnia 4 lipca 1991 o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. W wyborach parlamentarnych w 1993 i w 1997 organizował komitety wyborcze podlaskich mniejszości narodowych, które nie zdołały wprowadzić swoich przedstawicieli do parlamentu. Od 1998 do 2001 zasiadał w sejmiku podlaskim, reprezentując Sojusz Lewicy Demokratycznej. Przystąpił do powołanej w 1999 partii o tej nazwie, w 2001 i 2005 z jej ramienia ponownie był wybierany do Sejmu. W IV kadencji pracował m.in. nad ustawą z 6 stycznia 2005 o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz szósty został posłem, otrzymując w okręgu podlaskim 14 234 głosy. W 2008 (po rozpadzie funkcjonującego od 2007 klubu Lewica i Demokraci) zasiadł w klubie poselskim Lewica (we wrześniu 2010 przemianowanym na KP SLD).

Według katalogów opublikowanych przez Instytut Pamięci Narodowej, w 1983 został zarejestrowany przez Służbę Bezpieczeństwa jako TW „Izydor”, następnie pseudonim zmieniono na „Wilhelm”[2]. W składanych kilkakrotnie oświadczeniach lustracyjnych od 1997 Eugeniusz Czykwin stwierdzał, że nie był współpracownikiem tajnych służb PRL. W 2009 prokurator IPN zarzucił mu tzw. kłamstwo lustracyjne[3], w 2011 Sąd Okręgowy w Białymstoku uznał jednak, że złożył on prawdziwe oświadczenie lustracyjne[4]. W tym samym roku Sąd Apelacyjny w Białymstoku na skutek odwołania wniesionego przez prokuratora IPN uchylił to orzeczenie, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji[5]. W 2013 sąd okręgowy ponownie stwierdził prawdziwość oświadczenia lustracyjnego posła, a sąd apelacyjny utrzymał w mocy to orzeczenie[6].

W 2011 kandydował w wyborach parlamentarnych z 2. miejsca na liście komitetu wyborczego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w okręgu wyborczym nr 24 w Białymstoku i uzyskał mandat poselski. Oddano na niego 14 286 głosów (3,33% głosów oddanych w okręgu)[7]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 bez powodzenia startował z listy SLD-UP, otrzymując 7387 głosów[8]. W wyborach w 2015 bezskutecznie kandydował jako niezależny do Senatu[9]. W wyborach samorządowych w 2018 został ogłoszony kandydatem SLD do sejmiku podlaskiego, jednak we wrześniu 2018 zrezygnował z kandydowania z przyczyn osobistych[10].

W wyborach w 2019 jako bezpartyjny uzyskał mandat posła IX kadencji z ramienia Koalicji Obywatelskiej, otrzymując 14 083 głosy[11].

Odznaczenia

Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1997)[12] i Srebrnym Krzyżem Zasługi (1984)[13].

Życie prywatne

Syn Grzegorza i Wiery[2]. Jest mężem socjolożki Elżbiety Czykwin[14].

Wyniki wyborcze

WyboryKomitet wyborczyOrganOkręgWynik
1985Unia Chrześcijańsko-SpołecznaSejm PRL IX kadencjinr 7T[15]
1989Unia Chrześcijańsko-SpołecznaSejm kontraktowynr 1038 750 (28,57%)[16]
30 942 (46,72%)T[17]
1991KW PrawosławnychSejm I kadencjinr 2510 224 (3,17%)T[18]
1993KW PrawosławnychSenat III kadencjiwoj. białostockie51 815 (20,23%)N[19]
1997Stowarzyszenie Słowiańskiej Mniejszości NarodoweSejm III kadencjinr 47574 (2,90%)N[20]
1998KKW Sojusz Lewicy DemokratycznejSejmik Województwa Podlaskiego I kadencjinr 39815 (11,88%)T
2001KKW Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia PracySejm IV kadencjinr 2411 834 (2,98%)T[21]
2005KW Sojusz Lewicy DemokratycznejSejm V kadencjinr 2414 181 (4,10%)T[22]
2007KKW Lewica i Demokraci SLD+SDPL+PD+UPSejm VI kadencjinr 2414 234 (3,09%)T[23]
2011KW Sojusz Lewicy DemokratycznejSejm VII kadencjinr 2414 286 (3,33%)T[7]
2014KKW Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia PracyParlament Europejski VIII kadencjinr 37387 (1,87%)N[8]
2015KWW Czykwin do SenatuSenat IX kadencjinr 6132 896 (45,37%)N[9]
2019KKW Koalicja Obywatelska PO .N iPL ZieloniSejm IX kadencjinr 2414 083 (2,71%)T[11]

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Życiorys posła Eugeniusza Czykwina. czykwin.kadan.pl, 2011-07-06. [dostęp 2010-10-12].
  2. a b Informacje w BIP IPN. [dostęp 2020-08-21].
  3. Poseł Czykwin tłumaczy się w sądzie: Nie współpracowałem z SB. wspolczesna.pl, 2009-10-06. [dostęp 2010-10-12].
  4. To nie był TW „Izydor”. wyborcza.pl, 2010-07-13. [dostęp 2010-10-12].
  5. Oświadczenie lustracyjne posła SLD znów pod lupą. tvn24.pl, 2011-11-10. [dostęp 2016-12-09].
  6. Poseł SLD nie współpracował ze służbami PRL. rp.pl, 2013-06-25. [dostęp 2013-06-29].
  7. a b Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2011-10-12].
  8. a b Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2014-06-04].
  9. a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-10-26].
  10. Maciej Chołodowski: Wybory 2018. Sypie się układanka podlaskiego SLD. Czykwin też rezygnuje. wyborcza.pl, 2018-09-12. [dostęp 2018-11-15].
  11. a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-15].
  12. M.P. z 1998 r. nr 5, poz. 69
  13. Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2013-10-07].
  14. Stanisław Podemski: Nieswoi swoi. polityka.pl, 2000-09-23. [dostęp 2010-10-12].
  15. M.P. z 1985 r. nr 28, poz. 198
  16. M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 149
  17. M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 151
  18. M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288
  19. M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 471
  20. Serwis PKW – Wybory 1997. [dostęp 2020-08-20].
  21. Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2020-08-20].
  22. Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2020-08-20].
  23. Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2020-08-20].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie