Eugeniusz Guz

Eugeniusz Guz
Borys, Józiek, Klepka, Szoferak
Data i miejsce urodzenia

29 listopada 1904
Warszawa

Data i miejsce śmierci

29 marca 1959
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Orl.jpg Armia Ludowa

Jednostki

1 Dywizjon Samochodowy

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa
powstanie warszawskie

Późniejsza praca

oficer aparatu bezpieczeństwa

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Eugeniusza Guza na cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Eugeniusz Guz pseud. Borys, Józiek, Klepka, Szoferak (ur. 29 listopada 1904 w Warszawie, zm. 29 marca 1959 tamże) – polski działacz komunistyczny, uczestnik II wojny światowej, funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL.

Życiorys

Syn Jakuba, skończył trzy klasy szkoły podstawowej. 1914-1918 po ewakuowaniu ojca do Rosji pomagał w utrzymaniu rodziny sprzedając gazety i papierosy, po odzyskaniu niepodległości przez Polskę został gońcem w Urzędzie Skarbowym.

W 1920 wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego, w 1921 zdemobilizowany. Został gońcem w Urzędzie Zbożowym, potem pomocnikiem gisera w fabryce wyrobów metalowych. Zwolniony za prowadzenie agitacji komunistycznej wśród młodzieży. Od 1923 działał w Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK) w dzielnicy Wola, prowadził agitację wśród bezrobotnych. Podczas demonstracji bezrobotnych w Warszawie został pobity przez policjantów. W 1925 wstąpił do KPP, jesienią 1927 powołany do służby wojskowej, służył w 1 dywizjonie samochodowym w Warszawie, gdzie był sekretarzem komórki KPP. W latach 1927–1939 był taksówkarzem, równocześnie nadal działał w KPP, tzw. wojskówce. 1929-1930 na polecenie władz KPP był w Moskwie na rocznym kursie w szkole wojskowej. Po powrocie został członkiem Komitetu Dzielnicowego (KD) KPP Wola i sekretarzem komórki KPP szoferów. Zorganizował strajk szoferów, za co zatrzymano mu prawo jazdy, mimo to wkrótce zdobył „lewe” prawo jazdy. Na polecenie Centralnej Techniki KPP przewoził drukarnie i rozwoził nielegalną literaturę komunistyczną. Kilka razy był aresztowany, jednak zwalniany z braku dowodów.

W 1939 zmobilizowany, walczył pod Modlinem. Po kapitulacji znalazł się w obozie w Działdowie, skąd zbiegł i wrócił do Warszawy. Podczas okupacji był ślusarzem na stacji kolejowej, gdzie w 1943 założył komórkę PPR i organizował sabotaż. Jako sierżant Armii Ludowej walczył w powstaniu warszawskim na Starówce i Śródmieściu. Po upadku powstania uciekł z transportu i ukrywał się w Pruszkowie do stycznia 1945.

Po powrocie do Warszawy przez kilka miesięcy pracował w WUBP, potem w Głównym Inspektoracie Samochodowym, Zakładach Radiowych im. Kasprzaka, Warszawskim Przedsiębiorstwie Budowlanym, Metrobudowie i PKS. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Pochowany na wojskowych Powązkach (kwatera 28BII-3-25).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orl.jpg
Autor: Marek Ruszczyc, Licencja: CC BY-SA 4.0
Orzełek Gwardii i Armii Ludowej
Eugeniusz Guz grób.jpg
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY 4.0
Grób Eugeniusza Guza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach