Eugeniusz Lityński
 major piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | 15 października 1892 Niżniów |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | kwiecień 1940 Charków |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |  Armia Austro-Węgier  Wojsko Polskie |
| Jednostki | 5 Pułk Strzelców Polskich, 71 Pułk Piechoty, 78 Pułk Piechoty, 65 Starogardzki Pułk Piechoty, 21 Dywizja Piechoty Górskiej, 11 Karpacka Dywizja Piechoty, 20 Dywizja Piechoty, 49 Huculski Pułk Strzelców |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa:
|
| Odznaczenia | |
  _2r_BAR.svg){kind=small}     | |
Eugeniusz Robert Lityński (ur. 15 października 1892 w Niżniowie, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej
Życiorys
Urodził się 15 października 1892 roku w Niżniowie, pow. tłumackim, w rodzinie Bronisława i Ludwiki ze Stępkowskich.
W latach 1913–1918 służył w armii austriackiej, w 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego. W czasie wojny polsko-bolszewickiej służył w 5 pułku strzelców polskich, przemianowanym we wrześniu 1919 roku na 47 pułk Strzelców Kresowych.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku, został zweryfikowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. W 1923 roku służył jako oficer w 78 pułku piechoty, a w 1928 roku w 65 Starogardzkim pułku piechoty. W 1930 roku został przeniesiony do 49 pułku piechoty. 2 grudnia 1930 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty[1]. W marcu 1931 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy batalionu[2].
W czasie kampanii wrześniowej w 1939 roku brał udział w walkach z Niemcami w szeregach 11 Dywizji Piechoty. Był dowódcą I baonu 49 pułku piechoty. W czasie walk dowodzony przez Lityńskiego batalion odznaczył się w nocnych bojach pod Medyką 14 września, w bitwie pod Jaworowem (15–16 września) oraz wyeliminowaniem elitarnego pułku SS Germania[3]. Lityński zyskał miano „specjalisty od działań nocnych”. W czasie obrony Lwowa, 21 września 1939 roku, został ranny. Po zajęciu Lwowa przez wojska sowieckie przedzierał się w kierunku granicy polsko-rumuńskiej, lecz został pojmany przez NKWD w Kołomyi.
Eugeniusz Lityński w 1940 roku został zamordowany przez NKWD w Charkowie i pochowany w bezimiennej mogile zbiorowej. Obecnie jego szczątki spoczywają w Piatichatkach na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej mianował go pośmiertnie podpułkownikiem[4]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 124[5]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3635 (1922)[6]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[7]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Srebrna Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej II stopnia[8]
Przypisy
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 329.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 94.
- ↑ Patrz – Huculskim szlakiem – Marsz śladami 11 Karpackiej Dywizji Piechoty Wojska Polskiego z września 1939 roku – przewodnik historyczny, Stowarzyszenie Historyczne „Cytadela”, Warszawa – Sanok 2010., 2 Pułk SS „Germania”.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 371.
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3134 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 9)
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 301.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 349, 410.
- Rocznik Oficerski 1924 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, s. 305, 354.
- Rocznik Oficerski 1928 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1928, s.79, 186.
- Rocznik Oficerski 1932 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1932, s.37, 577.
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków, Warszawa 2003, ISBN 83-916663-5-2, s. 304.
- Huculskim szlakiem – Marsz śladami 11 Karpackiej Dywizji Piechoty Wojska Polskiego z września 1939 roku – przewodnik historyczny, Stowarzyszenie Historyczne „Cytadela”, Warszawa – Sanok 2010. Opracowanie na podstawie wspomnień z działań 11 Karpackiej DP we wrześniu 1939 autorstwa płk Bronisława Prugara-Ketlinga „Aby dochować wierności” wykonali: Łukasz Płoszaj i Artur Szczepaniak.
Media użyte na tej stronie
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
.png)
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.