Eugeniusz Stasiecki

Eugeniusz Stasiecki

Piotr Pomian

kapitan
Data i miejsce urodzenia	19 lutego 1913 Radom
Data i miejsce śmierci	16 sierpnia 1944 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa
Stanowiska	zastępca dowódcy ds. wychowawczych w Batalionie "Zośka"
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa powstanie warszawskie
Odznaczenia

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Tablica upamiętniająca harcmistrza Eugeniusza Stasieckiego na ścianie kościoła św. Jana Bożego przy ul. Bonifraterskiej 12 w Warszawie

Eugeniusz Stasiecki ps. Piotr, Poleski, Piotr Pomian (ur. 19 lutego 1913 w Radomiu, zm. 16 sierpnia 1944 w Warszawie) – nauczyciel, harcmistrz, szef Głównej Kwatery Szarych Szeregów „Pasieki” (1943–1944), zastępca naczelnika Szarych Szeregów (1944), jeden z najwybitniejszych instruktorów harcerskich czasów wojny, kapitan AK, poległ w powstaniu warszawskim walcząc w harcerskim batalionie „Zośka”.

Życiorys

Urodził się 19 lutego 1913 w Radomiu, jako syn Tadeusza Stasieckiego (1884-1966) – robotnika w hucie szkła i Berty Austen (1884–1956).

W latach 1920–1927 uczęszczał do siedmioklasowej szkoły powszechnej w Radomiu. Od 1927 uczył się w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim w Radomiu i tam w maju 1932 otrzymał dyplom nauczyciela publicznych szkół powszechnych. Był kolejno nauczycielem w Powszechnej Szkole Wyznaniowej dla dzieci żydowskich w Radomiu, od 1933 w Szkole Powszechnej w Cykarzewie pod Częstochową, a po ukończeniu Dywizyjnego Kursu Podchorążych Rezerwy przy 24 pp w Łucku (wrzesień 1934 – październik 1935) w Szkole Powszechnej nr 21 w Częstochowie.

W czasie nauki w seminarium działał w III Radomskiej Drużynie Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki. W 1931 wchodził w skład delegacji Chorągwi Radomskiej ZHP na Zlot Skautów Słowiańskich w Pradze. Zorganizował w Radomiu i następnie prowadził Drużynę Harcerzy przy Średniej Szkole Technicznej, założył również Drużynę Harcerzy w Cykarzewie, zaś w Częstochowie prowadził Drużynę Harcerzy i był instruktorem w hufcu częstochowskim. Od 1937 komendant I Hufca Męskiego w Częstochowie.

Wojna i okupacja

W kampanii wrześniowej 1939 walczył jako dowódca plutonu w stopniu podporucznika rezerwy w składzie 74 pułku piechoty 7 Dywizji Piechoty.

W czasie okupacji niemieckiej nadal pracował jako nauczyciel w Szkole Powszechnej nr 21 w Częstochowie, a od listopada 1939 był jej kierownikiem. Kiedy w kwietniu 1941 otrzymał od władz niemieckich zakaz pracy w szkolnictwie, krótko pracował jako robotnik w hucie „Stradom”.

W konspiracji od października 1939 jako organizator Roju „Obraz” (częstochowskiego samodzielnego Hufca Szarych Szeregów). Poszukiwany przez Gestapo, od lipca 1941 ukrywał się w leśniczówce koło Włoszczowy.

Jesienią 1941 ściągnięty przez Naczelnika Szarych Szeregów hm. Floriana Marciniaka przybył do Warszawy. Mieszkał jako sublokator przy ul. Kazimierzowskiej 85 i przy ul. Promyka. Początkowo był wizytatorem, a od stycznia 1943 szefem Głównej Kwatery Szarych Szeregów „Pasieki”, pod pseudonimem „Piotr Pomian”. W okresie październik 1943 - marzec 1944 kierował także III kursem Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Szarych Szeregów „Agricola” w stopniu porucznika rezerwy.

Członek ścisłej 6-osobowej Głównej Kwatery Harcerzy od jesieni 1943, w czerwcu 1944 został zastępcą naczelnika Szarych Szeregów „Orszy”. Jednocześnie z ramienia „Pasieki” wizytator Grup Szturmowych Szarych Szeregów, a od wiosny 1944 oficer oświatowo-wychowawczy w baonie AK „Zośka”.

W lipcu 1944 obronił pracę magisterską z pedagogiki na tajnej Wolnej Wszechnicy Polskiej.

Powstanie warszawskie

W powstaniu warszawskim delegat Szarych Szeregów przy Oddziałach Dyspozycyjnych „Broda 53" Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej. Brał udział w walkach batalionu „Zośka”, w którym był zastępcą dowódcy ds. wychowawczych.

Poległ 16 sierpnia 1944 dowodząc natarciem dwóch plutonów w okolicy ul. Stawki (getto). Pośmiertnie awansowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z 15 sierpnia 1944. Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A20-4-20)^[1].

Oficer rezerwy piechoty WP: podporucznik 1937, porucznik 3 maja 1944, kapitan 15 sierpnia 1944.

Odznaczony

• Krzyż Virtuti Militari V klasy – 15 sierpnia 1944
• za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie 2021)^[2]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)

Zobacz też

• Polegli w powstaniu warszawskim po stronie polskiej

Przypisy

Bibliografia

• DanutaD. Kaczyńska DanutaD., GotfrydG. Pyka GotfrydG., Piotr Pomian Szef Głównej Kwatery Szarych Szeregów, Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1984, ISBN 83-203-1437-2, OCLC 830180368 .
• Harcerski Słownik Biograficzny pod red. Janusza Wojtyczy, wyd. Muzeum Harcerstwa i Marron Edition, Warszawa 2006, ISBN 83-923571-0-8
• Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 146–147. ISBN 83-211-0758-3.

Linki zewnętrzne

• Biografia E. Stasieckiego. wilk.wpk.p.lodz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-11-09)].
• Eugeniusz Stasiecki, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-04-06].