Eupatoria

Eupatoria
Євпаторія
Herb	Flaga
Państwo	Rosja; / Ukraina
Republika	Republika Krymu; / Autonomiczna Republika Krymu
Zarządzający	Roman Gieorgijewicz Tichonczuk↗
Powierzchnia	123,7 km²
Wysokość	10 m n.p.m.
Populacja (2017); • liczba ludności; • gęstość	; 106 151; 1633 os./km²
Nr kierunkowy	+380-6569
Kod pocztowy	97400-97490
	Położenie na mapie Krymu Eupatoria
	45°12′13″N 33°21′41″E/45,203611 33,361389
	Strona internetowa
	Portal Ukraina

Eupatoria (ukr. Євпаторія Jewpatorija, krm. Kezlev (Gezlev)^[2], ros. Евпатория, gr. Ευπατορία, Κερκινίτις, Κερκινίτιδα – Eupatoria, Kerkinitis, Kerkinityda, dawniej po polsku Kozłów^[3], orm. Եվպատորիա) – miasto ukraińskie, od 2014 okupowane przez Rosję, na Krymie, port nad Morzem Czarnym. Około 107 tys. mieszkańców (2014).

Jest dużym ośrodkiem turystycznym i uzdrowiskowym posiadającym rozwiniętą bazę hotelową. Rocznie miasto odwiedzało ponad 0,5 mln turystów (2001). O turystycznej atrakcyjności Eupatorii decydują jedne z nielicznych na Krymie plaże piaszczyste (Nowa Plaża na wschodzie i Czajka w Zaoziernoje kilka km na zachód od miasta), a także największa na półwyspie liczba słonecznych dni i wyjątkowo mała liczba dni deszczowych w sezonie. Oprócz tego w bezpośrednim sąsiedztwie miejscowości (osiedle Zaozerne na zachodzie oraz tereny wzdłuż drogi do Saki na wschodzie) występują wody mineralne i złoża błota o własnościach leczniczych.

Historia

Bitwa pod Eupatorią

Eupatoria liczy sobie około 2500 lat. Powstała jako kolonia grecka o nazwie Kerkinityda. Następnie, kolejno we władzy Rzymian i Bizancjum.

Po zdobyciu przez Turków w 1471 roku otrzymała nazwę Gözleve (Gezlev)^[2]. Po 1485 część Chanatu Krymskiego. Po przyłączeniu Krymu do Rosji w 1783 r. miasto otrzymało dzisiejszą nazwę Eupatoria^[2]. W 1855 w trakcie wojny krymskiej w okolicach miasta doszło do bitwy, w której połączone siły turecko-francusko-brytyjskie odniosły zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi.

Od 1954 roku w Ukraińskiej SRR, od 1991 roku – w niepodległej Ukrainie na terenie Autonomicznej Republiki Krym, w której językiem autonomii jest język rosyjski.

W mieście dnia 24 grudnia 2008 roku doszło do wybuchu gazu w którym zginęło 27 osób, a 21 zostało rannych.

W 2010 roku został wybudowany kościół katolicki pw. św. Marcina.

W 2014 anektowana przez Rosję.

Widoki Eupatorii na pocz. XX w.:

Demografia

Skład narodowościowy miasta w latach 1897 i 2001 na podstawie danych ze spisów powszechnych Imperium Rosyjskiego i Ukrainy:

1897^[4]

Tatarzy: 8846 (49,38%)
Rosjanie: 4715 (26,32%)
Żydzi: 1511 (8,44%)
Ukraińcy: 1150 (6,42%)
Grecy: 919 (5,13%)
Ormianie: 347 (1,94%)
Niemcy: 213 (1,19%)
Polacy: 78 (0,44%)
Białorusini: 29 (0,16%)
Francuzi: 21 (0,12%)

2001

Rosjanie: 64,9%
Ukraińcy: 23,3%
Tatarzy krymscy: 6,9%
Białorusini: 1,5%
Ormianie: 0,5%
Żydzi: 0,4%
Tatarzy (z wyłączeniem Tatarów krymskich): 0,2%
Polacy: 0,2%
Mołdawianie: 0,2%
Azerowie: 0,2%

Zabytki

Pozostałości starożytnego greckiego miasta
Stara baszta miejska
Meczet Piątkowy – Dżuma-Dżami z 1552
Łaźnia Turecka z XVI w. (w ruinie)
Kienesy w Eupatorii
Cerkiew ormiańska z 1830 r.
Szkoła karaimska z 1895 r.
Cerkiew grecka pw. św. Eliasza
Sobór św. Mikołaja z 1898 r.
Teatr z 1910 r.
Synagoga z 1912 r.

Pozostałości starożytnego greckiego miasta
Stara baszta miejska
Meczet Piątkowy
Łaźnia Turecka
Kienesy w Eupatorii
Cerkiew ormiańska
Cerkiew grecka

Pozostałe informacje

(c) Дмитрий Cкляренко, CC BY 3.0

Tablica upamiętniająca pobyt Adama Mickiewicza

W 1826 w Eupatorii przebywał Adam Mickiewicz. Jego pobyt upamiętnia tablica.
W Eupatorii znajduje się jedno z największych na świecie skupisk Karaimów.
W okolicach Eupatorii znajduje się kilka stacji łączności kosmicznej zbudowanych w czasach radzieckich: NIP-10, NIP-16, NIP-22. Służyły do łączności i kontroli radzieckich sond kosmicznych wysyłanych w kierunku Wenus, Marsa i Księżyca (m.in. sondy, która wyniosła pojazd księżycowy Łunochod).
Z radaru RT-70 w pobliżu Eupatorii wysłana została wiadomość w kierunku gwiazdy HD 10307.
W Eupatorii urodziła się Zula Pogorzelska – polska śpiewaczka, aktorka filmowa, teatralna i tancerka kabaretowa.

Tramwaje w Eupatorii

Miasta partnerskie

Zobacz też

Tramwaje w Eupatorii

Przypisy

↑ Оценка численности постоянного населения по городским округам и муниципальным районам Республики Крым по состоянию на 01.01.2018 года. [dostęp 2019-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-14)].
↑ ^a ^b ^c Swietłana M. Czerwonnaja: Tatarska toponimia Krymu w warunkach panowania rosyjskiego. W: Amakin wa-asma – Miejsca i nazwy. Geografia historyczna i toponomastyka świata muzułmańskiego. Odkrycia, interpretacje, podsumowania, perspektywy. Maciej G. Witkowski, Edyta Wolny, Bogusław R. Zagórski [red. nauk.]. Warszawa: Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk, 2018, s. 27–54. ISBN 978-83-948004-4-4. [dostęp 2018-10-22].
↑ S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna (1898), t. V.
↑ Демоскоп Weekly – Приложение. Справочник статистических показателей, demoscope.ru [dostęp 2017-11-23] .

Linki zewnętrzne

Eupatorya, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 361 .

[1] Оценка численности постоянного населения по городским округам и муниципальным районам Республики Крым по состоянию на 01.01.2018 года. [dostęp 2019-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-14)].

[awa-2] Swietłana M. Czerwonnaja: Tatarska toponimia Krymu w warunkach panowania rosyjskiego. W: Amakin wa-asma – Miejsca i nazwy. Geografia historyczna i toponomastyka świata muzułmańskiego. Odkrycia, interpretacje, podsumowania, perspektywy. Maciej G. Witkowski, Edyta Wolny, Bogusław R. Zagórski [red. nauk.]. Warszawa: Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk, 2018, s. 27–54. ISBN 978-83-948004-4-4. [dostęp 2018-10-22].

[3] S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna (1898), t. V.

[4] Демоскоп Weekly – Приложение. Справочник статистических показателей, demoscope.ru [dostęp 2017-11-23] .

[1]

[2]

[3]

[4]

Rejony	bakczysarajski biłohirski czornomorski dżankojski kirowski krasnohwardijski krasnoperekopski leniński nyżniohirski perwomajski rozdolnieński sacki symferopolski sowiecki
Wydzielone miasta obwodu	Ałuszta Armiańsk Dżankoj Eupatoria Jałta Kercz Krasnoperekopsk Saki Symferopol Sudak Teodozja

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne