Eupraksja

Eupraksja
cesarzowa rzymska
ilustracja
ilustracja herbu
Cesarzowa Świętego Cesarstwa Rzymskiego
Okres

od 1089
do 1105

Jako żona

Henryk IV Salicki

Poprzedniczka

Berta Sabaudzka

Następczyni

Matylda Angielska

Dane biograficzne
Dynastia

Rurykowicze

Data urodzenia

1071

Data i miejsce śmierci

20 lipca 1109
Ławra Peczerska

Ojciec

Wsiewołod I

Matka

Anna

Mąż

Henryk Długi
Henryk IV Salicki

Eupraksja (ur. 1071, zm. 20 lipca 1109 w Ławrze Peczerskiej) – księżniczka kijowska, córka Wsiewołoda I i jego drugiej żony - Anny (córki chana Kipczaków). Była wnuczką księcia Jarosława I Mądrego.

Jej pierwszym mężem był Henryk Długi, margrabia Marchii Północnej. Nie mieli razem dzieci, a gdy Henryk zmarł w 1087 Eupraksja zamieszkała w klasztorze w Quedlinburgu. Tam spotkała cesarza Henryka IV (11 listopada 1050 - 7 sierpnia 1106), syna cesarza Henryka III i Agnieszki z Poitou, córki księcia Akwitanii Wilhelma V Wielkiego. Cesarz był pod wielkim wrażeniem urody kijowskiej księżniczki. Po śmierci swojej pierwszej żony, Berty Sabaudzkiej, pod koniec 1087, poślubił Eupraksję w Kolonii (1089). Po koronacji przyjęła imię Adelajda (niem. Adelheid).

Według kronikarzy Henryk znalazł się pod wpływami gnostyckiej sekty nikolaitów. W swoim pałacu Henryk miał organizować orgie, do udziału w których zmuszał żonę. Raz miał nawet zaoferować ją swojemu synowi, Konradowi. Ten odmówił, a później zbuntował się przeciw ojcu. Podczas kampanii we Włoszech Henryk wziął Eupraksję ze sobą i umieścił ją pod strażą w Weronie. Cesarzowa uciekła w 1093 i znalazła schronienie w Canossie, na dworze Matyldy toskańskiej, jednej z przeciwniczek Henryka, sojuszniczki papieża Urbana II.

Dzięki namowom papieża Eupraksja wystąpiła w 1095 na synodzie w Piacenzy. Tam ze szczegółami przedstawiła przed zebranymi współżycie intymne ze swoim mężem. Oskarżyła Henryka o przetrzymywanie jej wbrew jej woli, zmuszanie jej do uczestniczenia w orgiach oraz i odprawianie „czarnych mszy” na jej nagim ciele.

Po tych wydarzeniach Eupraksja udała się na Węgry, gdzie przebywała do 1099 Później wróciła na Ruś. W 1106 wstąpiła do klasztoru. Zmarła w Ławrze Peczerskiej w 1109.

Bibliografia

  • Wera i Mirosław Hrochowie, W obronie grobu Chrystusa, Wyd. Ancher, 1992, tłum. Z. Dobrzyniecki, ISBN 83-85576-03-7.
  • August Nitschke: Adelheid (Eupraxia, Praxedis); Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 1, Berlin 1953, str. 58, wersja cyfrowa

Media użyte na tej stronie

Stamp of Ukraine s1504.jpg
Марковий аркуш «Київські князівни на престолах Європи»
  • «Анна. 1032—1075»
  • «Малфрідь (Малмфред). 1095/1102-1137»
  • «Вишеслава (Вислава). 1047—1089»
  • «Єфимія (Євфемія). 1096—1138»
  • «Євпраксія—Адельхайра. 1071—1109»
  • «Єлизавета—Елісів. 1025—1076»
  • «Анастасія—Агмунда. 1020—1074/1094»
  • «Збислава. 1090—1114»
  • «Доброніга (Доброгніва)—Марія. 1012—1087»
  • «Предслава. 1090—1109»
  • «Євпраксія (Добродія)—Ірина. 1108—1172»
  • «Єфросинія (Фрузіна). 1130—1193»
Hohenstaufen family arms.svg
Autor: Ipankonin, Licencja: CC-BY-SA-3.0

Coat of arms of the Hohenstaufen family.

Blazon: Or, three lions passant in pale sable.