Eurocopter EC135

Eurocopter EC135
Airbus Helicopters H135

EC135P2 SP-HXG w barwach Lotniczego Pogotowia Ratunkowego z bazy w Sanoku
Dane podstawowe
Państwo	Niemcy  Francja
Producent	Airbus Helicopters
Typ	lekki śmigłowiec wielozadaniowy
Historia
Data oblotu	15 lutego 1994
Lata produkcji	od 1996
Liczba egzemplarzy	1000 (stan na 2011)[1]
Dane techniczne
Napęd	2× Turbomeca Arrius 2B2 lub Pratt & Whitney Canada PW206B2
Moc	2 x 439 kW (Arrius) lub 2 x 419 kW (P&W), (MCP - Maximum Continuous Power, na poziomie morza)
Wymiary
Średnica wirnika	10,20 m
Długość kadłuba	10,21 m (z wirnikiem głównym 12,19 m)
Szerokość kadłuba	1,56 m
Wysokość	3,62 m
Masa
Własna	1460 kg
Użyteczna	1375 kg
Startowa	2835 kg (2900 kg z ładunkiem zewnętrznym)
Paliwa	560,4 kg / 700,5 l
Osiągi
Prędkość maks.	259 km/h
Prędkość przelotowa	254 km/h
Prędkość ekonomiczna	230 km/h
Wznoszenie maks. w locie poziomym	7,62 m/s
Pułap	6096 m
Pułap zawisu z wpływem ziemi	3045 m
Pułap zawisu bez wpływu ziemi	2010 m
Zasięg	635 km
Dane operacyjne
Liczba miejsc
maks. 8 (2 załogi + 6 pasażerów, wersja pasażerska)
Rzuty

Eurocopter EC135, obecnie Airbus Helicopters H135 – lekki śmigłowiec wielozadaniowy, wyposażony w dwa silniki turbowałowe, produkowany przez francusko-niemiecki Airbus Helicopters (dawniej Eurocopter Group). Prototyp odbył pierwszy lot w pierwszej połowie 1994 roku. Uniwersalna maszyna do transportu pasażerskiego, przewozu VIP-ów, śmigłowiec dyspozycyjny dla firm, lotniczego ratownictwa medycznego (HEMS) i służb publicznych (np. w Niemczech użytkowany przez policję, w Polsce stanowi od chwili wprowadzenia w 2010 roku, podstawową maszynę LPR-u).

Zaprojektowany został z wykorzystaniem doświadczeń zdobytych podczas budowy i eksploatacji popularnych śmigłowców Bölkow Bo 105 produkcji (MBB). W miejsce konwencjonalnego tylnego wirnika wyposażony jest w fenestron, co znacznie zwiększa bezpieczeństwo lądowań w trudnych warunkach. Śmigłowiec jest dostosowany do lotów zarówno w dzień, jak i w nocy, przy złej widoczności i przy jej całkowitym braku, jedynie w oparciu o wskazania przyrządów (IFR)^[2].

Możliwe jest opcjonalne wyposażenie w całkowicie elektroniczny tzw. "szklany kokpit" (potoczne określenie zintegrowanego systemu Electronic Flight Instrument System (EFIS)) - o nazwie MEGHAS Flight Control Display System. Sterowanie silników nowszych wersji odbywa się z użyciem systemu FADEC, co pozwala częściowo odciążyć pilotów od ciągłej kontroli parametrów pracy jednostek napędowych i pozwala poświęcić większą część uwagi na inne zadania.

EC135 w Polsce

Wersja EC 135 P3 (SP-DXB) w Gorzowie Wielkopolskim

Wersja EC 135 P3 (SP-DXA) w Prudniku

Ratownik 23 (SP-DXC) z opolskiej bazy LPR

Ratownik 23 (SP-DXC) z opolskiej bazy LPR przy Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Opolu.

Eurocopter EC135 jest używany (lub zamówiony) przez 23 kraje w tym Polskę. W październiku 2007 został rozstrzygnięty przetarg na zakup 23 sztuk tego śmigłowca w wersji P2+ dla Polskiego Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, mających zastąpić wysłużone, wielozadaniowe Mi-2. Głównym konkurentem był śmigłowiec Agusta A109E Power, lecz przewagą EC135 była bardziej przestronna kabina umożliwiająca wykonanie masażu serca^[2]. W czerwcu 2008 roku zawarto umowę na dostawę 23 EC135^[2]. Pierwszy egzemplarz rozpoczął dyżury w Krakowie 7 grudnia 2009, pozostałe zamówione maszyny zostały dostarczone do końca 2010 roku^[2]. W dniu 16 grudnia 2010 podpisano protokoły odbioru dwóch ostatnich śmigłowców Eurocopter EC 135. Dyżury z użyciem nowych maszyn pełnione są obecnie (18 grudnia 2010) za dnia w 13 z łącznie 18 baz (17 stałych, 1 tymczasowa), w 14-ej dyżur miał się rozpocząć 20 grudnia 2010, w 3 kolejnych w pierwszych miesiącach 2011 roku. Dzięki większym możliwościom EC 135 w porównaniu ze starymi maszynami typu Mi-2, m.in. awionice pozwalającej na loty w warunkach IFR (bez widoczności), w roku 2011 LPR planuje podjęcie w części baz pierwszych dyżurów również w porze nocnej (aktualnie trwają szkolenia załóg oraz strażaków odpowiedzialnych za bezpieczeństwo lądowisk). Większa prędkość maszyny umożliwiła także zwiększenie skutecznego zasięgu akcji w czasie 22 minut z dotychczasowych 60 km (Mi-2) do 80 km, a w czasie 35 minut do 130 km^[2]. LPR użytkuje także 4 sztuki tego śmigłowca w wersji P3 ^[3]. Zaletą są również mniejsze rozmiary od Mi-2, umożliwiające korzystanie ze znacznie mniejszych lądowisk niż Mi-2^[2]. 13 marca 2022 roku osiągnęły w Polsce 100 tysięcy godzin nalotu^[4].

Dla porównania w Czechach, użytkujących (prócz innych maszyn) wersję EC 135 T2 i T2+, siatkę lotniczych jednostek ratowniczych zaplanowano tak, by większość punktów na terenie kraju nie była oddalona o więcej niż ok. 50 km od jednej z baz HEMS^[5], a w Niemczech bazy śmigłowców Ratownictwa lotniczego ADAC rozmieszczono, by pomoc mogła dotrzeć na miejsce wypadku drogowego w ciągu 15 minut, promień działania mieści się w przedziale 50-70 km^[6].

W 2019 śmigłowiec H135 otrzymała polska Straż Graniczna^[7].

Wersje

Litera T w oznaczeniu wersji oznacza silnik Turboméca Arrius; P sygnalizuje zastosowanie silnika Pratt & Whitney Canada PW206B lub PW206B2. Kolejna cyfra oznacza wersję rozwojową silnika. Nowsze egzemplarze wyposażono w centralny system wyświetlaczy Central Panel Display System (CPDS) - takie wersje latają w służbie Lotniczego Pogotowia Ratunkowego.

cywilne

• EC 135 P1 z silnikami Pratt & Whitney Canada PW206B.
• EC 135 T1 z silnikami Turboméca Arrius 2B1, 2B1A lub 2B1A1.

Obie wersje "1" mają maksymalną masę startową (MTOW) 2720 kg.

• EC 135 P2 z silnikami Pratt & Whitney Canada PW206B2.
• EC 135 T2 z silnikami Turboméca Arrius 2B2.

Obie wersje "2" mają większą moc przy pracującym tylko jednym silniku i maksymalną masę startową (MTOW) 2835 kg

• EC 135 P2+ z silnikami Pratt & Whitney Canada PW206B2.
• EC 135 T2+ z silnikami Turboméca Arrius 2B2.

Wersje "2+" mają maksymalną masę startową (MTOW) 2910 kg i polepszoną charakterystykę oddawania mocy dzięki FADEC.

wojskowe

• Eurocopter EC635 jest wojskową odmianą, zbudowaną na bazie EC135.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Broszura informacyjno-reklamowa, podstawowe dane techniczne, strona Eurocopter Canada Limited (ECL). eurocopter.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)]. (ang.) [dostęp 2011-12-09]
• Arkusz danych technicznych EC135, strona Eurocopter Canada Limited (ECL). eurocopter.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)]. (ang.) [dostęp 2011-12-09]
• Strona producenta Eurocopter group (Europe). eurocopter.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-17)]. (ang.) [dostęp 2010-12-18]
• Galeria zdjęć śmigłowca Eurocopter EC135P2 w barwach Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. plastikowe.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-18)].