Europejska żółtaczka drzew pestkowych

Europejska żółtaczka drzew pestkowych (ang. European stone fruit yellows[1]) – choroba drzew pestkowych wywołana przez fitoplazmę ‘Candidatus Phytoplasma prunorum[2].

Występowanie i objawy

Jest to zbiorcza nazwa chorób roślin z rodzaju Prunus wywołanych przez fitoplazmę ‘Candidatus Phytoplasma prunorum’. Należą do niej choroby: chlorotyczny liściozwój moreli, choroba Moliéra, europejska żółtaczka brzoskwini, leptonekroza śliwy, przejaśnienie nerwów brzoskwini, rozetowatość brzoskwini, zamieranie śliwy, zamieranie brzoskwini i migdałów, , żółtaczka brzoskwini. Choroba występuje we wszystkich krajach Europy, podano jej przypadki także w Egipcie, Iranie i Republice Południowej Afryki. Występuje głównie na moreli, śliwie japońskiej i brzoskwini, ale podano jej przypadki także na czereśni i wiśni[1].

Najbardziej widoczne są objawy na liściach. Pojawiają się przed kwitnieniem i pod koniec lata w postaci chlorozy i zwijania się liści ku górze. Porażone liście są drobniejsze i przebarwione na czerwono, mają pogrubione nerwy i tworzą rozety. U porażonych drzew przedwcześnie rozwijają się pączki, ich kwiaty są zdeformowane, a owoce drobniejsze i przedwcześnie opadają. Czasami następuje nietypowy wzrost drzew poza sezonem wegetacyjnym, co powoduje, że staja się one podatne na uszkodzenia mrozowe. Objawy choroby różnią się u różnych gatunków drzew i odmian, są zależne także od pogody[1].

  • objawy na moreli: chloroza, czerwienienie i zwijanie się liści do góry, drobnienie i więdnięcie owoców, zamieranie drzewa w okresie wegetacyjnym
  • objawy ma brzoskwini: czerwienienie i zwijanie się liści do góry, zgrubienienia nerwów i skorkowacenia wokół nich, nekrozy wiązek przewodzących
  • objawy na śliwie japońskiej: chloroza, drobnienie liści i zwijanie się ich brzegów ku górze, powstawanie rozet liści i nekroza wiązek przewodzących. U innych gatunków śliwy brak objawów choroby
  • objawy na czereśni i wiśni: lekkie, chlorozy w okresie letnim, deformacja owoców, tworzenie rozet. Młode pędy pozostają niezdrewniałe[1].

Epidemiologia

Fitoplazma wywołująca chorobę przenoszona jest przez miodówkę śliwową (Cacopsylla pruni), a także przez porażony materiał rozmnożeniowy (podkładki, zrazy, oczka)[1]. Zapobieganie chorobie polega na używaniu certyfikowanych, wolnych od wirusów i fitoplazm sadzonek i materiału rozmnożeniowego[3].

‘Candidatus Phytoplasma prunorum’ jest organizmem kwarantannowym podlegającym obowiązkowemu zwalczaniu[4].

Przypisy

  1. a b c d e Ewa Heenig, Europejska żółtaczka drzew pestkowych (czynnik sprawczy: Apricot chlorotic leafroll mycoplasm), Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, marzec 2017 [dostęp 2022-08-14].
  2. Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  3. Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, ISBN 978-83-09-01063-0.
  4. DZ.U.R.P. Z 25 sierpnia 2015 r, poz. 1227 [dostęp 2020-01-04].