Eustachy Rzymski

Święty
Eustachy Rzymski
Еustathius
męczennik[a]
Ilustracja
Figura św. Eustachego w Mönchengladbach
Czczony przez

Kościół katolicki,
Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

20 września[b],
20 września/3 października[c]

Atrybuty

byk, krzyż, róg, jeleń

Patron

strażaków, myśliwych, leśników, traperów, ofiar tortur, żołnierzy, Madrytu

Eustachy Rzymski, również Eustachiusz (łac. Еustathius Placidas[1]) – święty Kościoła katolickiego i prawosławnego, według legendy męczennik wczesnochrześcijański, jeden z Czternastu Świętych Wspomożycieli.

Legenda

Znany jedynie ze średniowiecznej legendy, łączącej motywy bliskowschodnie i greckie[2]. Według części bollandystów żywot Eustachego jest zupełnie fikcyjny[2][3].

Przed nawróceniem na chrześcijaństwo miałby nazywać się Placidus (Placyd) i być oficerem wojsk cesarza Trajana. Podczas polowania na jelenia pomiędzy Tivoli a Praeneste zobaczył w porożu jelenia krzyż Chrystusa. Po tym zdarzeniu nawrócił się i ochrzcił razem ze swoją rodziną, wtedy też przyjął imię Eustachy. Spotkała go seria nieszczęść sprawdzających jego wiarę: stracił majątek, jego służący poumierali na zarazę, podczas podróży morskiej została porwana jego żona, a gdy przechodził przez rzekę z dwoma synami, jego dzieci zostały porwane przez wilka i lwa. Podobnie do Hioba, Eustachy lamentował, ale nie stracił wiary. Wkrótce po tym odzyskał swoją rodzinę i wcześniejszą pozycję. Ponieważ odmówił złożenia pogańskiej ofiary, został razem z żoną i synami skazany na śmierć przez cesarza Hadriana. Najpierw został rzucony lwom na pożarcie[4], ale ponieważ one nie wyrządziły mu szkody, został spalony w rozżarzonym spiżowym byku[2].

Żywot św. Eustachego spopularyzowała Złota legenda Jakuba de Voragine.

Kult świętego

Kult tego świętego pojawił się stosunkowo późno – dopiero w VIII wieku[2].

Patronat

Jest patronem strażaków (obok św. Floriana), myśliwych i leśników (obok św. Huberta)[5], traperów, osób torturowanych i Madrytu. Wzywany jest do obrony przed ogniem i jako orędownik w rozwiązywaniu trudnych sytuacji.

Patronuje również: kramarzom (straganiarzom), kupcom, płatnerzom i rusznikarzom. Wzywany jest również w przypadku choroby koni i w żałobie w rodzinie[6].

Atrybuty

Atrybutami tego świętego są: byk, krzyż, róg, jeleń.

Relikwie

Jego relikwie miały być przechowywane do XII wieku w rzymskiej bazylice Sant’Eustachio (jest to jeden z kościołów Rzymu, z którymi związany jest tytuł kardynała diakona). Następnie zostały one przeniesione do Saint-Denis pod Paryżem. Relikwiarz został uszkodzony, a część kości spalona przez hugenotów w 1567. To co pozostało znajduje się w paryskim kościele Saint-Eustache.

Dzień obchodów

W Cerkwi prawosławnej wspomnienie liturgiczne wielkiego męczennika obchodzone jest 20 września/3 października[d], tj. 3 października według kalendarza gregoriańskiego.

W Kościele katolickim wspomnienie świętych małżonków: Eustachego i Teopisty oraz ich synów Agapita i Teopista, męczenników, obchodzono 29 marca[4] i 20 września, ale oficjalnie tylko do 1969 roku, kiedy Paweł VI usunął z kalendarza niektórych świętych, których istnienie budziło wątpliwości. Niektóre źródła nadal podają dzień 20 września, jako wspomnienie[7].

Wykreślenie świętego z kalendarza liturgicznego nie oznacza bowiem pozbawienia świętego świętości, bowiem, kto raz został uznany za świętego i wpisany do Martyrologium, pozostaje świętym na zawsze, chociażby wypisano go ze wszystkich kalendarzy liturgicznych na całym świecie[8].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ kategorie i tytuły świętych prawosławnych
  2. ↑ liturgia katolicka, oficjalnie do 1969
  3. ↑ liturgia prawosławna
  4. ↑ podwójne datowanie

Przypisy

  1. ↑ Gładkowa, Gierasimienko i Cziczinadze 2009 ↓.
  2. ↑ a b c d Eustachy, Deon.pl.
  3. ↑ Gładkowa, Gierasimienko i Cziczinadze 2009 ↓, „Нек-рые болландисты вообще сомневаются в существовании такого святого и считают его лит. персонажем.”.
  4. ↑ a b Żywot św. Eustachego i jego rodziny, Męczenników, [w:] Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku, Katowice/Mikołów 1937.
  5. ↑ Konsensus św. Patronów Myśliwych i Leśników na stronie Lasów Państwowych, Nadleśnictwo Krynki
  6. ↑ Ks. Wacław Piszczek CM: Patronowie stanów, instytucji, stowarzyszeń wzywani w nieszczęściu. Kraków: WITKM, s. 16, 17, 23, 27, 69, 72. ISBN 978-83-7216-395-0.
  7. ↑ Żywoty Świętych (wrzesień). ak.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-12)]. na podstawie "Leksykonu Świętych"(ks. Wiesław Al. Niewęgłowski Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999) i „Żywotów Świętych Pańskich na każdy dzień”, według Kalendarza Rzymskiego opracował O. Hugo Hoever SOCiest (Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 1985)
  8. ↑ Kult św. Huberta na wiadomości24.pl (z wypowiedzi ks. Arkadiusza Noconia z rzymskiej Kongregacji Kultu Bożego) [opublikowano: 2009-11-02]

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Czternastu Świętych Wspomożycieli

Media użyte na tej stronie

SaintIcon.PNG
Autor: Tomasz Wachowski, Licencja: CC BY 3.0
ikona Święty
Beafeartstsjerke Marije-Fisitaasje (Hehn, Mönchengladbach), byld Sint-Eustachius.jpg
Autor: RomkeHoekstra, Licencja: CC BY-SA 4.0
Church of the Visitation (Hehn, Mönchengladbach), statue St. Eustace