Ewa Gołębiowska

Ewa Gołębiowska (ur. 13 grudnia 1959 roku w Cieszynie)[1] – działaczka kultury, inicjatorka i współtwórczyni pierwszego w Polsce regionalnego ośrodka designu[2] pod nazwą Zamku Cieszyn (poprzednia nazwa: Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości)[3][4], jego wieloletnia dyrektorka[5] (od 2005 do przejścia na emeryturę w 2021)[6][7].

Życiorys

Z wykształcenia polonistka[8], w latach 1992–2002 naczelniczka Wydziału Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki w Cieszynie[9], pełniła funkcję radnej Rady Powiatu Cieszyńskiego I Kadencji (1998–2002)[10], zajmując się oświatą, kulturą, turystyką i promocją. Jako dyrektorka Zamku Cieszyn przez 16 lat popularyzowała innowacyjne rozwiązania i design wśród firm oraz w sektorze publicznym m.in. poprzez szesnaście edycji kilkudniowego wydarzenia pn. Urodziny Zamku, gromadzącego projektantów, firmy i instytucje publiczne zainteresowane społeczną funkcję designu[11]. W latach 2005–2007 koordynowała pierwszy kompleksowy program promocji i wdrażania wzornictwa w Polsce – Silesian Design Network, a także kolejne: Śląska Sieć na Rzecz Wzornictwa, Akademia Tradycyjnego Rzemiosła, Dizajn w Przestrzeni Publicznej oraz Dizajn u źródeł. Wspierała rozwój młodych projektantów w cyklicznym przeglądzie Graduation Projects, a w zorganizowanym przez siebie konkursie Śląska Rzecz promowała regionalny potencjał[8][9]. Zainicjowała cykl międzynarodowych konferencji Dizajn w Przestrzeni Publicznej, któremu towarzyszyły wystawy ilustrujące dobre praktyki w przestrzeni publicznej. Jako ekspertkę ds. dostępności, osób z niepełnosprawnościami i starszych zajmowała ją kwestia bezpieczeństwa, mobilności, zieleni miejskiej, czy gospodarki odpadami[12].

Aktywnie uczestniczy w wielu europejskich projektach i sieciach współpracy, jak SEE Platform, DME Award, Human Cities czy EIDD Design for All Europe[13] (Europejskiego Instytutu Projektowania i Niepełnosprawności)[9], organizacji działającej na rzecz poprawy jakości życia poprzez wdrażanie zasady projektowania dla wszystkich, której przewodniczyła w latach 2013–2017[14], a w zarządzie zasiadała w latach 2011–2019[9]. Zabiegała o wsparcie dla wielu lokalnych działań w globalnej sieci Human Cities. Była ekspertką PARP w dziedzinie wzornictwa. Prowadziła własny blog[15], napisała wiele publikacji na temat roli projektantów w życiu społecznym. Pełniła wielokrotnie rolę jurorki m.in. w konkursie AGRAFA. Międzynarodowa konferencja projektowa i konkurs[16]. Od 2016 jest ekspertką PARP w programie „Wzór na konkurencję”[9]. Była moderatorką, prelegentką na warsztatach, dyskusjach panelowych i konferencjach o projektowaniu uniwersalnym m.in. 4 Design Days z tytułem Matki współczesnego wzornictwa[17][18]. Wielokrotnie nagradzana za inicjatywy i wydarzenia związane z projektowaniem na światowym poziomie m.in. w konkursie Stowarzyszenia Twórców Grafiki Użytkowej (STGU) na Osobowość Roku 2017/2018[13][19]. Za propagowanie sztuki użytkowej wraz z Zamkiem Cieszyn zdobyła Perłę Polskiej Gospodarki (2010)[18][20]. Program Trzeci Polskiego Radia nominował ją do tytułu Kulturystka Roku 2011[21].

Promocję designu jako sztuki łączącej użytkowość z estetyką realizowała poprzez wystąpienia publiczne w konferencji TEDx[22] w 2010[23] i w 2018[24], a także spacery edukacyjne dla mieszkanek i mieszkańców Cieszyna i Czeskiego Cieszyna[25][26].

Przypisy

  1. Oświadczenia majątkowe.
  2. Andrzej Drobik i inni, Rozmowy o Śląsku Cieszyńskim, Ustroń 2014, ISBN 978-83-934251-4-3, OCLC 1065064877 [dostęp 2022-03-12].
  3. Zamek Cieszyn – Projektujemy możliwości, Zamek Cieszyn [dostęp 2022-03-12].
  4. Na dizajn trzeba sobie zasłużyć, [w:] Zofia Oslislo-Piekarska, Nowi Ślązacy. Miasto–dizajn–tożsamość, Katowice 2015, s. 91-101.
  5. Jacek Drost, Ewa Gołębiowska: W Zamek Cieszyn udało nam się tchnąć życie, bo otoczyłam się ekspertami i entuzjastami, Cieszyn Nasze Miasto, 10 maja 2021 [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  6. Redakcja, Cieszyn. Zamek szuka dyrektora. Ewa Gołębiowska przeszła na emeryturę, Dziennik Zachodni, 1 kwietnia 2021 [dostęp 2022-03-28] (pol.).
  7. Jacek Drost, Ewa Gołębiowska: W Zamek Cieszyn udało nam się tchnąć życie, bo otoczyłam się ekspertami i entuzjastami, Dziennik Zachodni, 10 maja 2021 [dostęp 2022-03-28] (pol.).
  8. a b Jacek Drost, Ewa Gołębiowska: W Zamek Cieszyn udało nam się tchnąć życie, bo otoczyłam się ekspertami i entuzjastami, Dziennik Zachodni, 10 maja 2021 [dostęp 2022-03-29] (pol.).
  9. a b c d e Ewa Gołębiowska: Lokalność nie oznacza peryferyjności, Śląska Opinia, 24 kwietnia 2021 [dostęp 2022-03-29] (pol.).
  10. 20 lat Powiatu Cieszyńskiego.
  11. 16. Urodziny Zamku Cieszyn. W nieznane!, Zamek Cieszyn [dostęp 2022-03-28].
  12. Porozmawiaj z ekspertem | Dobre Innowacje, dobreinnowacje.pl [dostęp 2022-03-28].
  13. a b Ewa Gołębiowska – Projekt Roku, projektroku.pl [dostęp 2022-03-28].
  14. Past Executive Boards, EIDD - DfA Europe [dostęp 2022-03-12] (ang.).
  15. Blog Ewy [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  16. Jury finałowe.
  17. Agenda – 4 Design Days • V edycja • 06–09 luty 2020 • Katowice • MCK i Spodek, www.4dd.pl [dostęp 2022-03-28] (pol.).
  18. a b Prelegenci - 4 DESIGN DAYS • 4 edycja - 24-27 stycznia 2019 • Katowice • Międzynarodowe Centrum Kongresowe i Spodek, www.4dd.pl [dostęp 2022-03-29] (pol.).
  19. Ewa Gołębiowska - Projekt Roku, projektroku.pl [dostęp 2022-03-29].
  20. Przyznano Perły Polskiej Gospodarki, Biznes Wprost, 19 listopada 2010 [dostęp 2022-03-29] (pol.).
  21. Trójka nominuje Gołębiowską do tytułu Kulturysty Roku 2011! | Gazetacodzienna, gazetacodzienna.pl [dostęp 2022-03-29].
  22. TED: Ideas worth spreading, www.ted.com [dostęp 2022-03-28].
  23. TEDxKraków – Ewa Gołębiowska – The only castle like this in Poland!, tedxkrakow.com [dostęp 2022-03-12] (ang.).
  24. Dlaczego nie używam słowa "dizajnerski"?. Ewa Gołębiowska 1558729953. [dostęp 2022-03-12].
  25. Ewa Gołębiowska opowiadała o designie na Wzgórzu Zamkowym, zwrot.cz, 8 lipca 2021 [dostęp 2022-03-28] (pol.).
  26. Ewa Gołębiowska opowiadała o designie, OX.pl [dostęp 2022-03-29] (pol.).