Ewangeliarz Godeskalka

Miniatura z Ewangeliarza Godeskalka, przedstawiająca Chrystusa w chwale

Ewangeliarz Godeskalka – iluminowany manuskrypt z VIII wieku, zawierający lekcjonarz z wyborem czytań ewangelicznych na cały rok. Jest najstarszym znanym manuskryptem powstałym w kręgu karolińskiej szkoły nadwornej. Obecnie przechowywany jest w zbiorach Francuskiej Biblioteki Narodowej w Paryżu (sygnatura Ms. nouv. acq. lat. 1203).

Zgodnie z informacją zamieszczoną w kolofonie, manuskrypt został wykonany w latach 781-783 przez skrybę imieniem Godeskalk dla Karola Wielkiego i jego żony Hildegardy. Składa się ze 127 kart in folio formatu 310×210 mm. Pisany jest na welinie nasączonym purpurą, atramentem w kolorze srebrnym i złotym[1][2]. Większość tekstu zapisano uncjałą, nagłówki kapitałą, zaś poemat dedykacyjny minuskułą karolińską. Księga ozdobiona jest sześcioma miniaturami, przedstawiającymi czterech Ewangelistów, Chrystusa w chwale oraz Źródło życia. Styl malowideł nawiązuje do malarstwa italskiego i bizantyjskiego. Ozdobne inicjały kodeksu utrzymane są natomiast w tradycji sztuki insularnej.

W średniowieczu manuskrypt był własnością opactwa Saint-Sernin w Tuluzie. Zagrabiony z niego w trakcie rewolucji francuskiej przeszedł na własność muzeum tuluzańskiego, a w 1811 roku został włączony do kolekcji cesarskiej Napoleona. Od 1872 roku stanowi własność Francuskiej Biblioteki Narodowej[3].


Przypisy

  1. ↑ Eric Palazzo: A History of Liturgical Books from the Beginning to the Thirteenth Century. Collegeville: Liturgical Press, 1998, s. 103. ISBN 0-8146-6167-X.
  2. ↑ Peter and Linda Murray, Tom Devonshire Jones: The Oxford Dictionary of Christian Art and Architecture. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 99. ISBN 978-0-19-968027-6.
  3. ↑ Joachim E Gaehde: Carolingian Painting. New York: George Braziller, 1976, s. 24. ISBN 978-0-8076-0851-7.

Bibliografia

  • The Grove Encyclopedia of Medieval Art and Architecture. edited by Colum Hourihane. T. 3. Oxford: Oxford University Press, 2012. ISBN 978-0-19-539536-5.

Media użyte na tej stronie