Ewaryst Estkowski

Ewaryst Estkowski

Data i miejsce urodzenia	26 października 1820 Drzązgowo
Data i miejsce śmierci	15 sierpnia 1856 Soden
Zawód, zajęcie	pedagog, działacz oświatowy

Ewaryst Estkowski (ur. 26 października 1820 w Drzązgowie koło Kostrzyna, zm. 15 sierpnia 1856 w Soden, Niemcy^[1]) – pedagog, działacz oświatowy.

Życiorys

Był synem właścicieli gospodarstwa rolnego. Ukończył Seminarium Nauczycielskie w Poznaniu, po czym w latach 1839–1842 podjął pracę nauczyciela w Wojciechowie k. Jarocina^[2]. Stąd karnie przeniesiono go do Mikstatu. W 1844 przeniósł się do Poznania, gdzie początkowo pracował jako prywatny nauczyciel. Brał udział w wydarzeniach Wiosny Ludów w 1848, został współzałożycielem oraz członkiem komitetu redakcyjnego Towarzystwa Pedagogicznego Polskiego^[3]. Był także członkiem Towarzystwa Literacko-Słowiańskiego^[4]. Redagował i wydawał pisma pedagogiczne, m.in. „Elementarzyk”, „Szkoła Polska”, „Szkółka dla dzieci”, „Szkółka dla młodzieży”.

W 1853 udał się w podróż do Niemiec i Francji, gdzie poznał Teofila Lenartowicza, Joachima Lelewela, Adama Mickiewicza i wielu innych. W 1854 przeniósł się z Poznania do Ostrowa, gdzie pracował jako nauczyciel języka polskiego w szkole prywatnej. W 1855 w celach zdrowotnych wyjechał do Ischl, a rok później do Soden, gdzie 15 sierpnia zmarł i został pochowany^[5].

Szczególną uwagę poświęcał nauczaniu elementarnemu, poruszał zagadnienia kształcenia nauczycieli, szkół niedzielnych, szkół realnych, a także oświaty pozaszkolnej. Nauczanie elementarne miało uszlachetniać uczucia, kształcić władze umysłowe, przyswajać uczniowi początki najważniejszych wiadomości.

Upamiętnienie

Imię Ewarysta Estkowskiego noszą:

• Społeczna Szkoła Podstawowa nr 1 STO im. Ewarysta Estkowskiego w Łodzi^[6].
• Szkoła Podstawowa nr 6 w Bydgoszczy oddana do użytku 16 stycznia 1933, – szkoła już nie istnieje, a jej gmach stanowi kompleks UKW w Bydgoszczy^[7].
• Szkoły podstawowe w Kostrzynie^[8] (wybudowana w 1962), Wojciechowie^[9] i w Mikstacie (woj. wielkopolskie) oraz Szkoła Podstawowa z Oddziałami gimnazjalnymi w Pakości^[10] (wcześniej gimnazjum w Pakości^[11]).
• Imię Ewarysta Estkowskiego noszą ulice w Gorzowie Wielkopolskim, Jarocinie, Kostrzynie Wielkopolskim, Kępnie, Lesznie, Ostrowie Wielkopolskim, Poznaniu, Środzie Wielkopolskiej, Tychach i w Paderborn w Niemchech^[12].
• Jego imię nosiła również zlikwidowana w 2011 Szkoła Podstawowa w Kopytowie^[13] (pow. bialski, woj. lubelskie).
• W Drzązgowie przed budynkiem szkolnym postawiono mu pomnik.
• Szkoła Podstawowa nr 2 nosiła nazwę Ewarysta Estkowskiego w Ostrowie Wielkopolskim, przekształcona na gimnazjum nr 1. Po wygaszaniu gimnazjum wróciła do starej nazwy^[14]

Przypisy

Bibliografia

• Witold Jakóbczyk, Przetrwać nad Wartą 1815–1914, Dzieje narodu i państwa polskiego, t. III-55, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1989.
• Waldemar Osterloff: Ewaryst Estkowski (1820–1856). Łódź: L. Fiszer, 1921.

Linki zewnętrzne

• Tygodnik Ilustrowany 1860 nr 52 (22 września 1860), s. 481–483, Ewaryst Estkowski
• Ewaryst Estkowski – dzieła w bibliotece Polona