Exclamatio (muzyczna figura retoryczna)

Exclamatio, ecphonesis (okrzyk, zawołanie) – muzyczna figura retoryczna wyrażająca okrzyk, zawołanie[1], oznaczającego emocje zarówno pozytywne (np. radość) jak i negatywne (np. błaganie czy gniew)[2].

Charakteryzuje się użyciem pauzy, interwału (większego niż tercja[2], najczęściej seksta mała[3])[1] czy przebiegu rytmicznego[1][3] różniącego się od „najbliższego kontekstu” muzycznego[1]. W instrumentacji polega na użyciu „krzykliwych” instrumentów (np. trąbek)[3].

Przypisy

  1. a b c d Tomasz Jasiński, Polska barokowa retoryka muzyczna, Lublin: Wydawnictwo Polihymnia, 2009, s. 301, OCLC 750555691.
  2. a b Aleksandra Bryła, Retoryka w wybranych sonatach na klawesyn i skrzypce Johanna Sebastiana Bacha, Mariusz Derewecki (red.), Poznań: Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego, 2016, s. 20, ISBN 978-83-65727-04-6, OCLC 995376944.
  3. a b c Anna Kisiel, Koncepcja retoryczna „Pasji według św. Mateusza” Jana Sebastiana Bacha: próba rekonstrukcji procesu przygotowania oracji muzycznej, t. Musica Practica, Musica Theoretica 5, Poznań: Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego, 2003, s. 134, ISBN 83-88392-12-3, OCLC 69515441.