Eyre (jezioro)

Eyre
Kati Thanda
Ilustracja
Kompozytowe zdjęcie satelitarne Kati Thanda złożone ze zdjęć w krótkofalowej i bliskiej podczerwieni oraz niebieskich
Położenie
Państwo Australia
Stan Australia Południowa
Morfometria
Powierzchnia9500 km²
Położenie na mapie Australii Południowej
Mapa konturowa Australii Południowej, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Eyre”
Położenie na mapie Australii
Mapa konturowa Australii, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Eyre”
Ziemia28°34′17″S 137°16′48″E/-28,571389 137,280000

Eyre (po angielsku oficjalnie Kati Thanda–Lake Eyre) – jezioro endoreiczne położone w Australii Południowej. W nieczęstych przypadkach, kiedy zostaje wypełnione wodą, staje się największym jeziorem w Australii. Jest też najniżej położonym miejscem w Australii (w depresji piętnaście metrów poniżej poziomu morza). Przy maksymalnym wypełnieniu zajmuje powierzchnię około 9,5 tysięcy kilometrów kwadratowych.

Jezioro odkrył w 1839 Edward John Eyre. Nazwa Kati Thanda jest tradycyjną, aborygeńską nazwą jeziora[1].

Jezioro znajduje się na pustyni w centralnej Australii, w północnej części stanu Australia Południowa. Położone jest w Wielkim Basenie Artezyjskim, w samym centrum dużego basenu endoreicznego. Dno jeziora pokryte jest charakterystyczną dla tych systemów warstwą soli. Nawet w suchym sezonie w jeziorze znajduje się trochę wody, zazwyczaj w postaci mniejszych jezior i dużych kałuż pokrywających wysuszone dno. W czasie sezonu deszczowego jezioro zasilane jest wodami rzek płynących z północnego Queensland (Cooper Creek i Warburton). Ilość wody w jeziorze uzależniona jest też od lokalnych opadów deszczu. Małe powodzie (wzrost poziomu jeziora o 1,5 m) zdarzają się mniej więcej co trzy lata, duże powodzie (4 m) zdarzają się co 10 lat. Jezioro wypełnia się całkowicie lub prawie całkowicie kilka razy (około czterech) na stulecie. Woda po małych i średnich powodziach wyparowuje przed końcem następnego lata.

W okolicach jeziora 27 listopada 2015 roku zaobserwowano upadek meteorytu Murrili. Meteoryt odnaleziono 31 grudnia 2015 roku. Jego waga wynosi 1,7 kg, a wiek szacowany jest na 4,5 miliarda lat[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. New name adopted for outback Lake Eyre (ang.). Australian Broadcasting Corporation, 2012-12-21. [dostęp 2012-12-21].
  2. Meteoritical Bulletin: Entry for Murrili (ang.). www.lpi.usra.edu, 2016-03-31. [dostęp 2020-02-15].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Australia relief map.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief map of Australia, including the borders of the states of the Commonwealth of Australia
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
NEO lake eyre big.jpg
A false colour picture. The purpose of NASA's Earth Observatory is to provide a freely-accessible publication on the Internet where the public can obtain new satellite imagery and scientific information about our home planet. The focus is on Earth's climate and environmental change. In particular, we hope our site is useful to public media and educators. Any and all materials published on the Earth Observatory are freely available for re-publication or re-use, except where copyright is indicated. We ask that NASA's Earth Observatory be given credit for its original materials.
Australia South Australia relief location map.png
Autor: Tentotwo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of South Australia, Australia

Equidistant cylindrical projection, latitude of true scale 31.27° S (equivalent to equirectangular projection with N/S stretching 117 %). Geographic limits of the map:

  • N: 25.6° S
  • S: 38.5° S
  • W: 128.5° E
  • E: 141.5° E