FSM Beskid
 FSM Beskid z Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie | |
| Inne nazwy | FSM Beskid 106 |
|---|---|
| Producent | BOSMAL |
| Projektant | Wiesław Wiatrak i Krzysztof Meisner |
| Zaprezentowany | 1983 |
| Okres produkcji | 1983–1991 (tylko prototypy) |
| Miejsce produkcji | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia | 3–drzwiowy hatchback |
| Silniki | Benzynowy: |
| Skrzynia biegów | 4–biegowa manualna |
| Napęd | |
| Długość | 3235–3500 mm |
| Szerokość | 1530 mm |
| Wysokość | 1364 mm |
| Rozstaw osi | 2150 mm |
| Masa własna | 630–680 kg |
| Zbiornik paliwa | 45 l |
| Liczba miejsc | 4 lub 5 |
| Bagażnik | 200/800 l |
| Ładowność | 4 lub 5 osób + 50 kg |
| Dane dodatkowe | |
| Konkurencja | Łada Oka |
FSM Beskid (FSM Beskid 106) – polski samochód koncepcyjny o jednobryłowym nadwoziu zaprojektowany na początku lat 80. XX wieku w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Samochodów Małolitrażowych BOSMAL w Bielsku-Białej. Łącznie powstało 7 egzemplarzy tego modelu w czterech wersjach.
Historia i opis modelu
.jpg)
.jpg)
W 1981 roku zespół projektantów pod kierownictwem inż. Wiesława Wiatraka rozpoczął prace konstruktorskie nad Beskidem 106.
Projekt stylistyczny nadwozia opracował Krzysztof Meisner[1] z ASP w Warszawie we współpracy z Januszem Piechną[2] z Politechniki Warszawskiej odpowiadającym za aerodynamikę samochodu. Pierwszy model jednobryłowej geometrii nadwozia nazwany MePi od nazwisk autorów został przebadany w tunelu aerodynamicznym Instytutu Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej Wydziału Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa PW[3]. W 1982 roku były gotowe plany konstrukcyjne auta oraz rozpoczęto budowę pierwszego prototypu, który powstał w ciągu 10 miesięcy i został zaprezentowany w 1983 roku.
Karoseria odznaczała się bardzo niskim współczynnikiem oporu powietrza wynoszącym Cx=0,29, który powodował, że Beskid zużywał 3,9 l paliwa na 100 km przy prędkości 90 km/h, oraz 4.6 l paliwa przy prędkości 120 km/h.
Początkowo w aucie zamontowano chłodzony cieczą silnik o pojemności 594 cm³ i mocy maksymalnej 20,6 kW osiąganej przy 5500 obr./min.
W 1987 roku opracowano wersję modelu Beskid o długości 3,5 m z silnikiem z Polskiego Fiata 126 Bis. W 1991 roku powstała makieta teoretycznej produkcyjnej wersji samochodu, częściowo zunifikowana pod względem wyglądu zewnętrznego z Cinquecento. Przy jej opracowaniu konstruktorzy z ośrodka BOSMAL i plastycy z krakowskiej ASP skupili się głównie na dopracowaniu wnętrza pojazdu. W latach 80. nawiązano współpracę z FSO. Planowano wówczas wykorzystanie w Beskidzie elementów podwozia i silników modelu FSO Wars[4].
Z przyczyn ekonomiczno-politycznych nigdy nie rozpoczęto seryjnej produkcji. Powstało 7 prototypów tego samochodu, z czego 1 został rozbity w próbie zderzeniowej, a 6 przechodziło próby drogowe. Po 1989 roku władze nakazały zniszczenie prototypów, jednak inżynierowie nie wykonali polecenia. Beskida można dziś oglądać w Muzeum Motoryzacji w Warszawie (egzemplarz w kolorze żółtym), Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie (2 egzemplarze, w kolorze białym i zielonym), na Politechnice Opolskiej (egz. w kolorze białym), w Muzeum Techniki i Komunikacji w Szczecinie (egz. w kolorze zielonym) oraz w zakładowym muzeum ośrodka BOSMAL w Bielsku-Białej (egz. w kolorze kremowym). Dokumentacja została zniszczona wcześniej, gdyż musiał on ustąpić miejsca licencjonowanemu Cinquecento.
Dane techniczne
| Wersja | Silnik: | Układ zasilania: | Średnica × skok tłoka: | St. sprężania: | Moc maksymalna: | Maks. moment obrotowy | 0-100 km/h: | V-max: |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 703[5] | R2 0,7 l (703 cm³) | gaźnik | b.d. | 9,0:1 | 30 KM (22 kW) przy 4250 obr/min | 50 N•m przy 2400 obr/min | b.d. | 125 km/h |
Przypisy
- ↑ KRZYSZTOF MEISNER — ZASAMOCHODZENIE. MWW. [dostęp 2015-04-07]. (pol.).
- ↑ Koyoko przeminęło z wiatrem - Archiwum Rzeczpospolitej, archiwum.rp.pl [dostęp 2021-05-01].
- ↑ Supersamochód - kompromis pomiędzy estetyką a aerodynamiką, Politechnika Warszawska [dostęp 2021-05-01] (pol.).
- ↑ Zbigniew D. Skoczek: Beskid był pierwszy. Interia.pl, 5 maja 2007. [dostęp 2010-02-10].
- ↑ The true story of Beskid (1982). [w:] klassikaauto.pl [on-line]. [dostęp 2015-10-05].
Linki zewnętrzne
| Chronologia samochodów produkowanych przez FSM i FAP/FCA od roku 1972 do czasów współczesnych | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Segment | Lata 1972-1979 | Lata 1980-1989 | Lata 1990-1999 | Lata 2000–2009 | 2010-2016 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| Najmniejsze | Polski Fiat 126p / Fiat 126 / Fiat 126 Maluch | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Polski Fiat 126 BIS | Polski Fiat 126p Cabrio | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| FSM / Fiat Cinquecento | Fiat Seicento | Fiat 600 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Panda II | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat 500 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ford Ka II | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Małe | Syrena 104 / 105 / 105 L | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Uno II / Innocenti Mille | Lancia Ypsilon II | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Siena I | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Palio Weekend I | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pickup | Syrena R20 / R20 L | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dostawcze | Syrena 105 B Bosto | Fiat Cinquecento Van | Fiat Seicento Van | Fiat 600 Van | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fiat Panda Van | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Prototypy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Media użyte na tej stronie
Autor: Jakub Hałun, Licencja: CC BY-SA 3.0
Prototyp FSM Beskid 106 w Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie
Samochód Beskid
Autor: Jakub Hałun, Licencja: CC BY-SA 3.0
Prototyp FSM Beskid 106 w Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie
Autor: Jakub "Flyz1" Maciejewski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ten plik powstał przy wsparciu finansowym Stowarzyszenia Wikimedia Polska, w ramach realizacji Wikigrantu nr WG 2016-18. (Zgłoś swój projekt!).
Autor: Dawid783, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ten plik został załadowany za pomocą narzędzia Commonist.