Fabryka Dywanów Kowary
 (c) I, Piom, CC-BY-SA-3.0 Budynki biurowe fabryki | |
| Państwo |  Polska |
|---|---|
| Województwo |  dolnośląskie |
| Siedziba | Kowary |
| Adres | ul. Zamkowa 9 58-530 Kowary |
| Forma prawna | Spółka akcyjna |
| Nr KRS | 0000090262 |
Położenie na mapie Kowarów  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego  | |
 50°47′59,9″N 15°49′48,5″E/50,799972 15,830139 | |
| Strona internetowa | |
Fabryka Dywanów w Kowarach – zakład włókienniczy istniejący od 2. połowy XIX w. do 2009 roku w Kowarach w województwie dolnośląskim.
Historia
Fabryka rozpoczęła swoją działalność w połowie XIX wieku, po tym jak w 1854 grupa miejscowych tkaczy przeszła przeszkolenie w tureckim mieście Smyrna (dziś Izmir). Dywany wytwarzano wówczas przez wiązanie węzełków na drewnianych krosnach. Nieustannie szkoląc swych pracowników, zyskując doświadczenie i modyfikując technologię, czterdzieści lat później (w 1894) firma nazwana została Vereinigte Smyrna Teppich Fabriken, a w latach 1906–1912 uzyskała nowe krosna, dzięki czemu możliwe się stało tkanie dywanów z użyciem równocześnie 64 kolorów wełny.
W latach 30. XX wieku produkcja sięgała 12 tysięcy metrów kwadratowych dywanów, a produkty z Kowar, oprócz zaopatrzenia krajowego (w Niemczech), eksportowane były do Skandynawii, a nawet do obu Ameryk.
Po II wojnie światowej fabryka przejęta została przez państwo polskie i podjęła produkcję o tym samym profilu co przed wojną. Uruchomiono w niej także (w 1973) wydział produkujący dywany i wykładziny igłowe. Fabryka Dywanów wspierała polskich artystów plastyków zajmujących się tkaniną dekoracyjną. W 1974 przy wsparciu dyrekcji fabryki Grupa Tkacka 10 x TAK (założona w 1972 pod kierunkiem Ewy Paradowskiej-Werszler we Wrocławiu) zorganizowała w Kowarach sympozjum z warsztatami, które zapoczątkowało coroczne plenery tkackie w Kowarach[1][2].
Po przemianach ustrojowych w Polsce na przełomie lat 80. i 90. XX wieku przedsiębiorstwo państwowe Fabryka Dywanów „Kowary” zostało przekształcone w jednoosobową spółkę skarbu państwa jako Fabryka Dywanów „Kowary” S.A. Okres restrukturyzacji firmy w latach 90.[a] powodował znaczne problemy ekonomiczne, który wymusiły znaczną redukcję kosztów, w tym redukcję zatrudnienia.
Fabryka została zamknięta w 2009. Dywany z Kowar trafiały na rynek zarówno krajowy, jak i międzynarodowy, głównie brytyjski. Do końca lat osiemdziesiątych poważnym odbiorcą zagranicznym produktów z kowarskiej fabryki był m.in. ZSRR.
W Kowarach utkano dywan, który od 1969 zdobił Salę Kolumnową Pałacu Prezydenckiego w Warszawie. Ma 180 metrów kwadratowych, jest utkany z wełny. Ze względów estetycznych 19 stycznia 2009 zastąpiono go nowym wyprodukowanym w Białymstoku. Obecnie ze względu na wartość historyczną kowarski dywan z pałacu eksponowany jest w salach Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.
24 czerwca 2018, w jednej z części Fabryki Dywanów, otwarto Muzeum Sentymentów, którego tematem przewodnim stała się właśnie fabryka i kowarski dywan[3].
Na ścianie fabryki znajduje się zabytkowa mozaika przedstawiająca dywan w stylu izmirskim.
Uwagi
- ↑ m.in. w 1995 fabryka została włączona do Narodowych Funduszy Inwestycyjnych; w 1996 głównym właścicielem został NFI Hetman S.A.
Przypisy
- ↑ http://jbc.jelenia-gora.pl/Content/14700/dzieje_kowar_zarys_monograficzny.pdf tytuł: Dzieje Kowar. Zarys monograficzny do 2010 roku. Red. Wiesław Wereszczyński, Wydawnictwo „A-F-T”, Jelenia Góra – Kowary 2013, str. 8, data dostępu 18.08.2020
- ↑ http://www.gt.wro7.pl/g/kowary1.htm | data dostępu 18.08.2020
- ↑ Muzeum Sentymentów w Kowarach. oficjalna strona [dostęp 2019-02-12]
Linki zewnętrzne
- Upadła Fabryka Dywanów w Kowarach. money.pl
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Flaga województwa dolnośląskiego
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
mozaika przedstawiająca dywan na ścianie hali dawnej Fabryki Dywanów w Kowarach na rogu ulic Zamkowej i Ogrodowej oraz znaki drogowe (widok z okna autobusu)
(c) I, Piom, CC-BY-SA-3.0
Kowary; fabryka dywanów (widok frontowy; z kierunku NNW)
Autor: Macdriver (Bartek Wawraszko), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kowary - Fabryka Dywanów "Kowary" S.A.