Fajans

Ten artykuł od 2013-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Talerz wykonany z fajansu

XVI-wieczny puchar fajansowy

Fajans – rodzaj ceramiki, wytwarzanej z zanieczyszczonego kaolinu, podobny nieco do porcelany. Po wypaleniu (w temperaturach przekraczających 1000 °C) wyroby fajansowe mają kolor od białego do jasnokremowego. Wytwarza się je najczęściej w wersji powleczonej nieprzezroczystym szkliwem.

Nazwą „fajans” obejmuje się obecnie także znane już z prehistorycznych wykopalisk odmiany wyrobów ceramicznych, znanych w Egipcie od czwartego tysiąclecia p.n.e., oraz w dolinie Indusu kilkanaście stuleci później.

W Europie próby wypalania ceramiki podobnej do znanych wcześniej wyrobów majolikowych ze śródziemnomorskiej wyspy Majorka podjęto na początku XV wieku we włoskim mieście Faenza. Od nazwy miasta wzięła się powszechnie dziś stosowana nazwa „fajans”. W Europie północnej wytwórnie fajansu pojawiły się najpierw we Francji (Lunéville, Nevers, Rouen, Moustiers, Marsylia) i Niderlandach, w okolicach holenderskiego miasta Delft, później także w Niemczech i innych krajach, w tym w Polsce.

Współczesne polskie wytwórnie fajansu znajdują się m.in. we Włocławku, Ćmielowie i w Kole.

Z fajansu wytwarza się umywalki, muszle klozetowe, talerze.

Zobacz też

• garncarstwo
• porcelana, porcelit, kamionka, majolika, terakota
• Fajanse z Delftu