Falco

Falco
Ilustracja
Falco i aktorka Ursela Monn (1986)
Imię i nazwiskoJohann Hölzel
Data i miejsce urodzenia19 lutego 1957
Wiedeń, Austria
Data i miejsce śmierci6 lutego 1998
Puerto Plata, Dominikana
Przyczyna śmierciwypadek drogowy
Instrumentygitara basowa
Gatunkinew wave
funk
pop rap
rock
avant-pop
technopop
Neue Deutsche Welle
Zawódwokalista
Aktywność1974–1998
Strona internetowa

Falco, właśc. Johann (Hans) Hölzel (ur. 19 lutego 1957 w Wiedniu, zm. 6 lutego 1998 w Puerto Plata w Dominikanie) – austriacki wokalista i muzyk.

Znany jako wykonawca utworów takich, jak „Der Kommissar”, „Rock Me Amadeus”, „Jeanny” czy „Out of the Dark”.

Życiorys

Wczesne lata

Hans Hölzel urodził się 19 lutego 1957 w Wiedniu w dzielnicy Margareten jako jedyny z trojaczków, który przeżył. Jego matka Maria była wówczas pracownicą pralni, zaś ojciec Alois – niewykwalifikowanym robotnikiem. Rodzice bardzo wcześnie zauważyli muzyczny talent syna. Na czwarte urodziny kupili mu pianino i wysłali go na naukę gry do dr Bodem, która szybko potwierdziła spostrzeżenia rodziców. Niedługo potem profesor wiedeńskiej Akademii Muzycznej nazwał Hansa „małym Mozartem”.

W 1963 roku rozpoczął naukę w katolickiej szkole podstawowej, gdzie w grudniu tego samego roku podczas świątecznej uroczystości pierwszy raz wystąpił publicznie grając walca „Nad pięknym modrym Dunajem”, a na bis „Wiedeńską krew” (te słowa wiele lat później umieścił w tytule jednej ze swoich piosenek i zilustrował bardzo „krwawym” wideoklipem). W 1967 kontynuował naukę w Rainergymnasium.

W 1968 Alois Hölzel odszedł od rodziny. Od tamtego czasu Hansa wychowywały trzy kobiety – matka, babcia i sąsiadka, którą nazywał „Schlintzi”. W wieku 16 lat opuścił szkołę. Przez jakiś czas chwytał się różnych zajęć, kupił też swoją pierwszą gitarę basową i jako basista zaczął występować z grupą Umspannwerk. Poza tym przez trzy semestry uczęszczał do Wiedeńskiego Konserwatorium Jazzowego.

Hans Hölzel staje się Falco

W 1977 roku Hans Hölzel wyjechał do Berlina Zachodniego, w ślad za swoim idolem, Davidem Bowie. Spędził tam ponad rok, grając w różnych zespołach rockowych.

Po powrocie do Wiednia rozpoczął występy w grupie Hallucination Company, tzw. teatrze rockowym. W tym czasie też, podczas jednej z tras koncertowych, przybrał pseudonim artystyczny „Falco” na cześć NRD-owskiego skoczka narciarskiego, Falko Weisspfloga. Niedługo potem Stefan Weber, lider kultowego w Austrii anarchistycznego teatru rockowego Drahdiwaberl, zaprosił do współpracy kilku muzyków z Hallucination Company, w tym Falco.

Pierwsze sukcesy

Pierwszym krokiem Hansa Hölzela do sukcesu był jego autorski utwór „Ganz Wien”, satyra na zjawisko narkomanii, napisany w 1979. Używany z początku jako przerywnik na koncertach Drahdiwaberl, z czasem stał się przebojem wiedeńskiej sceny nowej fali.

Falco zwrócił na siebie uwagę Markusa Spiegla, ówczesnego szefa wytwórni płytowej GIG Records, który podpisał z nim kontrakt jako artystą solowym oraz przedstawił go kompozytorowi Robertowi Pongerowi. Współpraca Falco z Pongerem zaowocowała najpierw singlem „Der Kommissar”, który stał się sztandarowym utworem Neue Deutsche Welle i obiegł świat w ilości 7 mln egzemplarzy. Następnie – album Einzelhaft, również wielki sukces, który z 25-letniego artysty uczynił międzynarodową gwiazdę i milionera. Dla Falco ten nagły awans oznaczał przede wszystkim stres, że nie uda mu się ponownie przeskoczyć wysoko ustawionej poprzeczki i szybko odejdzie w zapomnienie. Wówczas zaczęły się jego pierwsze problemy alkoholowe.

Następna płyta – Junge Roemer – w porównaniu z poprzednią okazała się niewypałem, chociaż obecnie jest uważana za wręcz kultową. Wydarzeniem bez precedensu było pierwsze w historii niemieckojęzycznego popu sfilmowanie płyty w pełnometrażowym show dla telewizji pt. Helden von heute.

W 1985 roku Hans opuścił Roberta Pongera i rozpoczął współpracę z braćmi Bolland.

Sukcesy międzynarodowe

Ówczesna popularność filmu Miloša Formana pt. Amadeusz zainspirowała Falco do napisania piosenki ukazującej postać Mozarta z zupełnie nowej strony. Muzykę skomponowali Rob i Ferdi Bolland. „Rock Me Amadeus” natychmiast opanował austriackie i niemieckie listy przebojów, w jakiś czas później stał się też numerem 1 w Wielkiej Brytanii, zaś w marcu 1986 jako pierwszy w dziejach artysta niemieckojęzyczny Falco zajął z tym utworem pierwsze miejsce w USA. Następny singel z wydanego rok wcześniej albumu Falco 3 - „Vienna Calling” wspiął się tam na miejsce 18., zaś sam album (po ponownym wydaniu w roku 1986) na amerykańskiej liście LP – na miejsce 3. Kolejnym wielkim sukcesem, chociaż już nie na skalę światową, okazał się utwór „Jeanny” – wówczas bojkotowany przez stacje radiowe i telewizyjne za propagowanie przemocy – stał się największym skandalem, a także największym przebojem 1986 roku w Niemczech.

Latem 1985, w czasie, gdy „Rock me Amadeus” święcił wczesne triumfy, Hans Hölzel poznał w Grazu swoją późniejszą żonę, Isabellę Vitkovič, która jeszcze wówczas była zamężna. Mimo to zostali parą i niemal natychmiast Isabella oświadczyła, że jest w ciąży. 13 marca 1986 roku na świat przyszła Katharina Bianca. Falco miał nadzieję, że w jego życie dziecko wniesie spokój i stabilizację. Zadedykował Katharinie swój czwarty, bardzo ciepły w tonacji, album Emotional, z drugą częścią „Jeanny” pt. „Coming Home (Jeanny Part 2, Ein Jahr Danach)”.

Porażki

Grób Falco w Wiedniu

Pod koniec 1987 Falco nagrał w duecie z Brigitte Nielsen singel „Body next to body”. To przedsięwzięcie nie zakończyło się artystycznym sukcesem, a jedynie krótkotrwałym romansem. Także kolejna płyta, Wiener Blut stworzona częściowo we współpracy z duetem producentów Mende/de Rouge i częściowo z Bollandami cieszyła się bardzo niewielkim zainteresowaniem odbiorców. Po zaledwie jednym koncercie anulowano zaplanowaną na 1988 rok trasę koncertową Falco.

17 lipca 1988 Isabella Vitkovič i Falco wzięli w Los Angeles cichy ślub, o którym nie wiedziała nawet matka Hansa. Falco twierdził, iż zrobił to dla dobra dziecka, ale już po 309 dniach małżeństwa wzięli rozwód.

W 1990 roku Falco, znowu wraz z Robertem Pongerem, producentem pierwszych dwóch płyt, nagrał nowatorską płytę Data de groove, która jednak przeszła bez echa. Dopiero w 1992 album Nachtflug został doceniony. Ten sukces nie mógł się równać z poprzednimi, był to jednak udany powrót. Falco wyruszył w pierwszą od sześciu lat trasę koncertową i 27 lipca 1993 wystąpił w Wiedniu na Donauinselfest (święto obchodzone na wyspie na Dunaju) przed 100 tysiącami widzów. W tym samym roku dowiedział się też, że nie jest biologicznym ojcem Kathariny Bianki.

W 1995 roku pod pseudonimem T>>MA ponownie powrócił na top z singlem „Mutter, der Mann mit dem Koks ist da”, utrzymanym w stylu techno. W tym samym roku prowadził też warsztaty w Wiedeńskiej Szkole Poezji (Schule für Dichtung). Ostatnim wydanym za jego życia singlem był „Naked” z 1997, wyprodukowany przez Torstena Boergera.

Śmierć

Wiosną 1996 Falco przeniósł się do Dominikany, gdzie zamieszkał w willi w Hazienda Resort w miasteczku Puerto Plata. Przez blisko dwa lata pracował nad nowym albumem, który pierwotnie miał nosić tytuł Egoisten. Ciągle był niezadowolony z ostatecznego brzmienia nagrań, ulepszał je i zmieniał. Nie do końca wiadomo, czy płyta Out of the dark (into the light), jak ją ostatecznie nazwano, była zgodna z jego zamierzeniami, gdyż 6 lutego 1998 Falco zginął w wypadku. Około godziny 16.40 wjechał samochodem Mitsubishi Montero w rozpędzony autobus na szosie w Puerto Plata[1]. Podczas sekcji stwierdzono we krwi 1,5‰ alkoholu, tetrahydrokannabinol oraz wyjątkowo dużą ilość kokainy[2]. Falco był jedyną ofiarą tego wypadku.

Wydarzenia pośmiertne

Ciało Hansa Hölzela zostało przetransportowane do Wiednia samolotem nazwanym później „Falco”. Pogrzeb odbył się na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu i wzięło w nim udział wiele tysięcy ludzi. Album Out of the Dark został wydany w miesiąc po śmierci artysty, a tytułowa piosenka, opowiadająca właśnie o śmierci (pełno w niej jednoznacznych sformułowań jak „muszę umrzeć, aby żyć”), natychmiast zaczął szturmować szczyty list przebojów.

W 1999 wydano singel „Push, push”, do którego nakręcono teledysk zmontowany w taki sposób, żeby wyglądał na „żywy” koncert. Wydano także płytę z niepublikowanymi dotąd utworami Falco pod tytułem Verdammt wir leben noch. W tym samym roku bracia Bolland wydali singel pt. Bolland&Bolland feat. Alida „Tribute to Falco” - jako epitafium dla artysty.

W 2000 roku Theater des Westens z Berlina wystawił musical o nazwie Falco meets Amadeus, nieco fantastyczną opowieść o życiu Falco, ilustrowaną jego piosenkami.

Nawiązania do twórczości i samej osoby Falco, który czasami lubił nazywać siebie „ojcem chrzestnym białego rapu”, można znaleźć między innymi w piosence grupy Bloodhound Gang pt. „Mope” z 2000 oraz w utworze „NDW 2005” z 2005 roku niemieckiego rapera Fler.

W 2008 roku został nakręcony film biograficzny o życiu Falco pt. Falco – Verdammt wir leben noch! („Falco – cholera jeszcze żyjemy!”). Reżyserem filmu jest Thomas Roth, a rolę Falco zagrał Manuel Rubey.

W grudniu 2009 roku, została wydana płyta The Spirit Never Dies, zawierająca 8 niepublikowanych piosenek, które nie zostały umieszczone na albumie Wiener Blut, oraz trylogia Jeanny, w tym część finałowa - „The Spirit Never Dies (Jeanny Final)”, natomiast w zawartej na płycie trylogii brakuje utworu „Jeanny III (Wo bist du?)”.

Dyskografia

Albumy

  • 1982 Einzelhaft
  • 1984 Junge Roemer
  • 1985 Falco 3
  • 1986 Emotional
  • 1988 Wiener Blut
  • 1990 Data de Groove
  • 1991 The Remix Hit Collection
  • 1992 Nachtflug
  • 1998 Out of the Dark (Into the Light)
  • 1999 Verdammt wir leben noch
  • 1999 Live Forever (live)
  • 2004 L.I.V.E. Donauinsel (live 1993)
  • 2008 Symphonic (live 1994)
  • 2009 The Spirit Never Dies

Single

  • 1981 „That Scene” (angielska wersja „Ganz Wien”)
  • 1981 „Der Kommissar”
  • 1982 „Zuviel Hitze” (tylko wersja promo)
  • 1982 „Maschine brennt”
  • 1982 „Auf der Flucht” (wydane tylko w USA)
  • 1983 „Der Kommisar”
  • 1984 „Junge Römer”
  • 1984 „Nur mit Dir”
  • 1984 „Kann es Liebe sein”
  • 1985 „Rock Me Amadeus”
  • 1985 „Vienna Calling”
  • 1986 „Jeanny”
  • 1986 „The Sound of Musik”
  • 1986 „Coming Home (Jeanny Part 2, Ein Jahr Danach)”
  • 1987 „Emotional”
  • 1987 „Body Next to Body”
  • 1988 „Wiener Blut”
  • 1988 „Satellite to Satellite”
  • 1988 „Garbo” (wersja promo tylko we Francji)
  • 1990 „Data de Groove”
  • 1990 „Charisma Kommando”
  • 1992 „Titanic”
  • 1992 „Dance Mephisto”
  • 1992 „Nachtflug”
  • 1993 „Monarchy Now” (tylko wersja promo w Austrii)
  • 1995 „Mutter, der Mann mit dem Koks ist da”
  • 1996 „Mutter, der Mann mit dem Koks ist da (Remixes)”
  • 1997 „Naked”
  • 1998 „Out of the Dark”
  • 1998 „Egoist”
  • 1998 „Der Kommissar (Jason Nevins & Club 69 Remixes)”
  • 1999 „Push! Push!”
  • 1999 „Verdammt wir leben noch”
  • 1999 „Europa”
  • 2008 „Der Komissar 2008” (z albumu Symphonic (download))
  • 2009 „The Spirit Never Dies (Jeanny Final)”
  • 2010 „Kissing in the Kremlin”

Filmografia

  • 1985 Formel Eins
  • 1986 Geld oder leber
  • 2008 Falco – Verdammt Wir leben noch!

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Blair R. Fischer: Rock Me Amadeus' Singer Dies In Car Crash (ang.). www.rollingstone.com. [dostęp 2016-10-17].
  2. ↑ Falcos Obduktionsbericht notariell beglaubigt (niem.). [dostęp 2013-11-06].

Bibliografia

  • Falco (ang.). allmusic.com. [dostęp 2012-07-25].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Falco Ursela Monn 1986-3.jpg
Autor: Kungfuman, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Falco und Ursela Monn, 1986 bei der Filmpremiere Geld oder Leber in Essen
Falco Grab.jpg
Autor: Invisigoth67, Licencja: CC BY-SA 2.5
Wiener Zentralfriedhof, Ehrengrab Falco