Falkenberg (Szwecja)
 Tullbron na rzece Ätran (2013) | |||
| |||
| Państwo |  Szwecja | ||
|---|---|---|---|
| Region |  Halland | ||
| Gmina | Falkenberg | ||
| Powierzchnia | 22,01[1] km² | ||
| Populacja (2018) • liczba ludności • gęstość | 27 301[1] 1240[1] os./km² | ||
| Nr kierunkowy | (+46) 346 | ||
| Kod pocztowy | 311 xx | ||
Położenie na mapie Hallandu  | |||
Położenie na mapie Szwecji  | |||
 56°54′10″N 12°29′15″E/56,902778 12,487500 | |||
| Strona internetowa | |||
Portal  Szwecja | |||
Falkenberg – miasto (tätort)[a] w Szwecji, w regionie administracyjnym (län) Halland. Siedziba władz (centralort) gminy Falkenberg. Do 1970 roku Falkenberg miał administracyjny status miasta.
W 2015 roku Falkenberg liczył 24 099 mieszkańców[2].
Położenie
Falkenberg jest położony na zachodnim wybrzeżu Szwecji (västkusten) u ujścia rzeki Ätran do Kattegatu, w prowincji historycznej (landskap) Halland.
Historia
W średniowieczu Halland stanowił prowincję pograniczną, należącą wówczas do Królestwa Danii (część Skånelandene). Obszar ten był często terenem wyniszczających wojen granicznych pomiędzy władcami Szwecji, Danii i okresowo Norwegii. Pod koniec XIII w. na lewym brzegu rzeki Ätran, niedaleko jej ujścia do Kattegatu, zbudowano zamek nazwany Falkenberg, który miał strzec północnych granic duńskich. Zamek Falkenberg został zniszczony w 1434 roku podczas powstania Engelbrekta. Odbudowy zamku nigdy już nie podjęto. Nazwę Falkenberg przejęło miasto Ätraby[3].
Na drugim brzegu Ätran, która w pewnych okresach była rzeką graniczną, wyrósł w tym czasie ośrodek handlowy o nazwie Ätraby. Około 1300 roku wzniesiono tam kościół pw. św. Wawrzyńca (Sankt Laurentii kyrka). Pod koniec XIV w. w pobliżu Ätraby założono nowe miasto, nazwane Ny-Falkenberg. W 1508 roku mieszkańcy obu miast mieli zostać przesiedleni do Halmstad. Nie doszło jednak do tego i w 1558 roku prawa miejskie zostały potwierdzone. Jest to najstarszy znany dokument potwierdzający przywileje miejskie dla Falkenberga[4]. Oba miasta, Falkenberg (Ätraby) i Ny-Falkenberg, zostały zniszczone w 1565 roku w czasie I wojny północnej (1563–1570). Ruiny miasta Ny-Falkenberg nie zostały już odbudowane i zasiedlone[3].
W 1645 roku, na mocy traktatu w Brömsebro, Falkenberg wraz z całym Hallandem znalazł się w granicach Królestwa Szwecji. Pod nowymi rządami miasto rozwijało się powoli. W 1658 roku, według Christera Bonde, członka szwedzkiej Rady Królestwa, Falkenberg, określony jako “mała mieścina” (en liten fläck), liczyć miał około 60 mieszczan. W latach 1756–1761 zbudowano nad rzeką Ätran kamienny most (Tullbron). Nazwa mostu pochodzi od pobieranych na nim opłat za przejazd (tull – szw. cło, myto). Opłaty te zniesiono w 1914 roku[3].
W XIX w. nastąpił okres stopniowego rozwoju Falkenberga i jego okolic, który w 1854 roku liczył 941 mieszkańców. W 1866 roku miasto Falkenberg odzyskało prawo składu towaru. Przez zmodernizowany port eksportowano m.in. pochodzące z Hallandu zboże, a w mieście zbudowano szereg magazynów zbożowych. W 1886 roku Falkenberg uzyskał połączenie kolejowe[4]. Pod koniec XIX w. powstały pierwsze większe zakłady przemysłowe, m.in. browar Falken (Bryggeri AB Falken; założony w 1896 roku), garbarnia (AB. Daniel Lundgrens läderfabrik; założona w 1835), zakłady spożywcze, warsztaty mechaniczne i cegielnie. W 1910 roku Falkenberg liczył 4452 mieszkańców[3].
W 1971 roku, w wyniku reformy administracyjnej i wprowadzenia jednolitego typu gminy, gmina miejska Falkenberg (Falkenbergs stad) została włączona do nowo utworzonej gminy Falkenberg (Falkenbergs kommun)[3].
Demografia
Liczba ludności tätortu Falkenberg w latach 1960–2015[5]:
Komunikacja i transport
Transport morski
U ujścia Ätran do Kattegatu zlokalizowany jest port morski Falkenberg (Falkenbergs hamn) oraz stocznia remontowa[6].
Drogi
Przez Falkenberg przebiega trasa europejska E6/E20 oraz mają początek drogi lokalne do Torup (Länsväg 150) i biegnąca przez Ullared i Svenljunga w kierunku Borås Länsväg 154.
Koleje
Linię kolejową do Falkenberg doprowadzono w 1886 roku (Mellersta Hallands Järnväg; Varberg – Falkenberg – Halmstad). W 1896 roku linia ta została upaństwowiona i jest częścią magistrali kolejowej Västkustbanan (Lund – Göteborg). W 2008 roku oddano do użytku nowy dworzec kolejowy (Falkenbergs station), położony około 2 km na północ od centrum Falkenberga[7].
Dzielnice miasta
|
|
Sport
- Falkenbergs VBK – klub piłki siatkowej mężczyzn
- Falkenbergs FF – klub piłki nożnej, występujący przez pięć sezonów (2014–2016, 2019–2020) w Allsvenskan
Miasta partnerskie
Miasta partnerskie gminy Falkenberg:
Uwagi
- ↑ Według definicji Statistiska centralbyrån (SCB).
Przypisy
- ↑ a b c Statistiska tätorter 2018; befolkning, landareal, befolkningstäthet (szw.). Statistikmyndigheten SCB, 2020-03-20. [dostęp 2020-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-24)].
- ↑ Statistiska centralbyrån: Tätorter 2015; befolkning, landareal, andel som överlappas av fritidshusområden (szw.). [dostęp 2018-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-07)].
- ↑ a b c d e Falkenbergs kommun: Falkenbergs historia (szw.). [dostęp 2018-05-07].
- ↑ a b Nordisk familjebok. Uggleupplagan (1907): Falkenberg (szw.). [dostęp 2018-05-07].
- ↑ Statistiska centralbyrån: Landareal per tätort, folkmängd och invånare per kvadratkilometer. Vart femte år 1960 - 2015 (szw.). [dostęp 2018-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-20)].
- ↑ Falkenbergs kommun: Hamnar (szw.). [dostęp 2018-05-07].
- ↑ Falkenbergs kommun: Falkenbergs tågstation (szw.). [dostęp 2018-05-07].
Media użyte na tej stronie
Tullbron, Falkenberg, Sverige.
Autor: Erik Frohne, Licencja: CC BY 3.0
Location map of Halland County in Sweden. N-S stretching is 184%, geographic limits of the map:
- N: 57.70° N
- S: 56.25° N
- W: 11.65° E
- E: 14.00° E
Autor: Marmelad
, Licencja: CC BY-SA 2.5
This coat of arms was drawn based on its blazon which – being a written description – is free from copyright. Any illustration conforming with the blazon of the arms is considered to be heraldically correct. Thus several different artistic interpretations of the same coat of arms can exist. The design officially used by the armiger is likely protected by copyright, in which case it cannot be used here.
Individual representations of a coat of arms, drawn from a blazon, may have a copyright belonging to the artist, but are not necessarily derivative works.
Autor: Gunnar Larsson, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The Falkenberg Fort, Falkenberg, Sweden destroyed 1434 by Engelbrekt.
Autor: Anders P, Licencja: CC BY 2.0
Grand Hotell, Tullbron och Ätran i Falkenberg.
Sankt Laurentii kyrka, Falkenberg, Sverige.
(c) Lokal_Profil, CC BY-SA 2.5
This coat of arms was drawn based on its blazon which – being a written description – is free from copyright. Any illustration conforming with the blazon of the arms is considered to be heraldically correct. Thus several different artistic interpretations of the same coat of arms can exist. The design officially used by the armiger is likely protected by copyright, in which case it cannot be used here.
Individual representations of a coat of arms, drawn from a blazon, may have a copyright belonging to the artist, but are not necessarily derivative works.